ANKARA – Yükseköğretim Konseyi (YÖK), eğitim fakültelerindeki öğretmenlik programlarının ders, müfredat ve kredilerinde karar verici olarak yükseköğretim kurumlarının yetkili olduğunu açıkladı. Nisan 2018 tarihinde alınan Yükseköğretim Genel Konseyi kararının iptal edildiğini ve yetkilerin kurumlara dağıtıldığını vurgulayan YÖK Lideri Yekta Saraç kararı “yetki devri” ve “tarihi karar” sözleriyle nitelendirdi.
YÖK’ün eğitim fakültelerine ait kararının ‘üniversite özerkliği’ açısından değerlendirilemeyeceğini belirten Eğitim-Sen Yükseköğretim Sekreteri Özgür Bozdoğan, “Kararla eşitsizlik ortaya çıkacak” tabirlerini kullanırken, YÖK eski Lideri Yusuf Ziya Özcan ise kararı olumlu olarak nitelendirdi ve “Keşke YÖK ortadan çıksa da her şeyi üniversitelere bıraksa” dedi.
‘YÖK PLANLAMA YAPMADAN KURUMLARIN İNİSİYATİFİNE BIRAKIYOR’
YÖK’ün “yetki devri” tabirleriyle duyurduğu kararı pahalandıran Eğitim ve Bilim Işçileri Sendikası (Eğitim- Sen) Yükseköğretim Sekreteri Özgür Bozdoğan’a nazaran Türkiye’de atanamayan öğretmen sorunu devam ederken bu adım olumlu olarak nitelenemez. Türkiye’deki atanamayan öğretmen meselesinin gerisinde Yükseköğretim kurumları içerisindeki programlardaki plansızlığın, çok sayıda kısmın çok kontenjanlarla açılmasının yattığını tabir eden Bozdoğan, “Ataması yapılmayan arkadaşlarımızla ilgili tartışma yürütürken ısrarla sorumluluğun, bu öğretmen arkadaşlarda değil yükseköğretim programlarını plansız biçimde açan yöneticilerdedir demiştik. Yükseköğretim Konseyi ve Ulusal Eğitim Bakanlığı işbirliği içerisinde sorunu çözmesi gerekirken YÖK bir adım daha ileri gidiyor ve kurumlara tek tek inisiyatif bırakıyor. Merkezi bir planlama dahilinde olmadan ne kadar edebiyat, sınıf, rehber öğretmenine gereksinim olduğu gerçeğinden hareketle, bunlara uygun planlama yapmadan yükseköğretim kurumlarına inisiyatif bırakıyor” dedi.
‘KARARLA EŞİTSİZLİK ORTAYA ÇIKACAK’
YÖK’ün bu kararının, pek çok üniversitenin öğrenci bulmayla ilgili meşakkat yaşayan kısımların yerine öğretmenlikle ilgili kısımları açmasına neden olacağını belirten Bozdoğan, “Bu kararla bir eşitsizlik ortaya çıkacak. Her üniversitenin kendi belirleyeceği kriterlerin merkezi bir çerçeve kriterden bağımsız olarak hayata geçeceği için farklı yükseköğretim kurumlarında farklı kriterlere nazaran mezun olan tıpkı branştan öğretmenler kelam konusu olacak. Bunun da alanda çok önemli bir karmaşaya neden olacağı, karışıklık yaratacağı kesin” dedi.
Endişelerinin atanamayan öğretmen meselesinin daha da artması olduğunu belirten Bozdoğan, “Oysa yapılması gereken şuydu; Türkiye’deki eğitim sisteminin gereksinimi olan öğretmen sayısı ya da niteliğine uygun yüksek öğretim programı geliştirilerek tek tek üniversitelerde bunun uygulanması sağlanabilirdi. Bizim kaygımız şudur ki; ataması yapılmayan 500 bin öğretmen arkadaşımızın üzerine çok daha fazla sayıda arkadaşımızın eklenmesi ve bu sorunun artarak büyümesi meselesiyle karşılaşmamız” diye konuştu.
‘NEDEN ÖTEKI FAKÜLTELERE AIT BİR KARAR ALINMADI?’
Eğitim-Sen olarak üniversitelerin özerk olması taleplerine sonuna kadar devam edeceklerini ancak bu uygulamanın üniversite bağımsızlığına hizmet etmediğini belirten Bozdoğan kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“Hem idari hem bilimsel hem de maddi açıdan üniversite özerkliği kıymetli. Üniversitelere dışarıdan yapılan müdahaleler insan, tabiat ve toplum ismine bilim üretme süreçlerini çok olumsuz etkiledi. Lakin buradaki sorunda, YÖK’ün üniversitelere özerklik alanı tanımadığını tabir etmek gerekiyor. YÖK burada eğitim fakültelerinin önünü açmış oldu. Soru şu? Neden mimarlık, hukuk ya da tıp fakültelerine ait bir karar alınmadı? Bir İngilizce öğretmeninde olması gereken ölçüleri, alması gereken dersleri büsbütün üniversitenin kendisine bırakabilir misiniz? Özel üniversitelerin, vakıf üniversitelerinin bu kadar yaygınlaştığı şartlarda böylesine bir yetki periyoduyla, özel okullarda okuyan öğrencilerin devlet okullarında okuyanlara nazaran daha avantaj sağlama sonucu ortaya çıkar mı? Biz bu kararı, öğretmenlik mesleğinin niteliği ve statüsüyle ilgili bir erozyona, aşınmaya neden olacak karar olarak yorumluyoruz.”
YUSUF ZİYA ÖZCAN: ÇOK OLUMLU BİR KARAR
2007-2011 yıllarında Yükseköğretim Şurası (YÖK) Başkanlığı yapan Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan’a nazaran YÖK’ün eğitim fakültelerine ait “yetki devri” kararı çok olumlu ancak geç alınmış bir karar. Özcan, “Keşke bu kararı çok evvel almış olsalardı da son vakitlerde karşılaştığımız problemlerle karşılaşmasaydık. Örneğin bu pandemi devrinde YÖK, eğitim fakültelerine idareyi bırakmadığı için öğretmenlerin uygulama dersleri yapılamadı. Öğretmenler son yarı yıllarında okullara gidip öğrencilerle karşı karşıya gelirlerdi. O imkanı kaçırdılar. Şayet eğitim fakülteleri karar verici olsaydı, onlar daha farklı bir karar verirlerdi. Bu uygulama dersinin yapılmasını isterlerdi. Lakin YÖK toptancı bir yaklaşımla sıkıntıya yaklaştığı için bu yapılamadı” diye konuştu.
‘KEŞKE YÖK ORTADAN ÇIKSA DA HER ŞEYİ ÜNİVERSİTELERE BIRAKSA’
YÖK’ün sıkıntılı tarafının “herkese bir ölçüde gömlek giydirmeye çalışması” olduğunu belirten Özcan, bu tavrın uygulamada problemlere neden olduğunu belirterek kelamlarına şöyle devam etti:
“YÖK’ün aldığı bu karar sıkıntılardan bir tanesiydi. Bunun üzere çok sayıda sorun var. Keşke YÖK ortadan çıksa da her şeyi üniversitelere bıraksa. Ülkü YÖK diye tanımladığımız, yalnızca üniversitelerin genel siyasetlerini ayarlayan, genel uyumunu düzenleyen ünite olması. Hayalimiz buydu ve her şeye karışmamalıydı. Eğitim fakültelerinin öğretim işleri kurumlara ilişkin olmalı. Alan eğitimlerinin yüzde kaç olacağı, meslek bilgisi derslerinin kaç olacağı, genel kültür derslerinin kaç olacağını eğitim fakültelerinin kendileri karar vermelidir. Ayrıyeten bu işte paydaşları da var. Ulusal Eğitim Bakanlığı ve Mesleksel Yeterlilikler Kurumu’nun sürece paydaş olması gerekiyor. Bunlar bir ortaya gelerek bir öğretmenden ne bekliyorsak uygun müfredata karar vermeliler.”
‘EĞİTİM FAKÜLTELERİNİN ACEMİCE YAKLAŞACAKLARINI DÜŞÜNMÜYORUM’
YÖK’ün kararının akabinde Eğitim-Sen’in, farklı kriterlerde mezun olacak öğretmenlerin ortaya çıkabileceği itirazına katılmadığını tabir eden Yusuf Ziya Özcan, “Eğitim fakülteleri kendilerine bu türlü bir hürlük verildiği için birinci yapacakları şey bir ortaya gelip bu işi nasıl kotaracaklarını düşünmek olacaktır. Almanya’da YÖK üzere bir konsey yok, üniversiteler ortası heyete benzeri bir konsey var ve üniversiteler sorunlarını orada tartışıyorlar. Bu durum da eğitim fakültelerinin ortak problemidir. Eğitim fakültelerinin yapacağı iş birliktelikleri olacak ve isteneni kendileri kararlaştıracaklardır. Ulusal Eğitim Bakanlığı ve Mesleksel Yeterlilikler Kurumu’yla konuşup, kendi görüşleri de var zati, üçünü birleştirerek ne yapılması gerektiğine karar vereceklerdir. Bu dediğim yolun dışında bir yol izlenirse söylenen sorun ortaya çıkabilir. Fakat ben eğitim fakültelerinin o kadar acemice yaklaşacağını düşünmüyorum” diye konuştu. (DUVAR)
Gazete Duvar