Yazının başlığını görünce dünyadaki son teknoloji trendlerinden, hayal hudutlarını zorlayan projelerden bahsedeceğimi düşünebilirsiniz. Tahminen bir gün oraya da geliriz lakin ne acı ki çok daha kolay yahut aslında görünmez, görülmek istemeyen bir sorunu ele alıyorum: Salgın periyodunda uzaktan eğitim sıkıntısı.
Salgın, günlük rutinleri neredeyse büsbütün değiştirirken tahsil hayatının devam ettirilmesi toplumların en büyük imtihanlarından biri olmaya devam ediyor. Dürüst olmak gerekirse bu türlü bir duruma karşı hiçbir hükümetin yahut toplumun hazır olduğunu söylemek mümkün değilse de altyapısı itibariyle yeni duruma en süratli ahenk sağlayabilen ülkelerdeki çocuklar ve gençler eğitim hayatı kapsamında en az hasarla yollarına devam edebiliyor. Elbette bu durumdan birçok öğrenci velisi yahut öğrencilerin kendileri mutlu olmazken hiç yoktan derslerini takip edebilenler Türkiye’deki duruma bakarak kendilerini şanslı saymalı.
Birinci ve orta tahsilde 18 milyon öğrencisi olan Türkiye, salgın devrinde eğitim konusunda pek de parlak bir imtihan veremiyor. Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın açıkladığı binlerce saatlik ders kayıtları, süratle iyileştirilmeye çalışılan yayın programlarının hiç de kolay olmadığını kabul etmekle birlikte neredeyse 9 ayda geldiğimiz noktayı da görmemiz lazım.
Bakanlığın 18 Kasım tarihli duyurusuna nazaran birinci etapta muhtaçlık sahibi öğrencilere 60 bin tablet dağıtımı gerçekleştirilmiş. Kasım sonu da 30 bin tabletin daha öğrencilere ulaştırılma gayesinin yanı sıra 500 bin tabletin daha sipariş edildiği ve yıl sonuna kadar tedarik edilip öğrencilere dağıtılacağına birebir duyuruda yer verilmiş. Yani kaba taslak 1 yılda 600 bin öğrenciye, gereksinim sıralamasına nazaran tablet dağıtıldığını, dağıtılacağını söyleyebiliriz.
18 milyon öğrencinin içinde derslere uzaktan erişim için elinde internete bağlanabilir bir aygıtı olmayan öğrenci sayısının 600 binden daha fazla olduğunu, Türkiye’yi az çok bilen herkes söyleyebilir.
Bu sayıları düşünürken yalnızca yoksulluk sonu altında yaşayan aileleri değil orta ve orta/alt gelir düzeyine sahip bütün aileleri düşünmemiz gerekiyor. 2 çocuğu olan her ailenin meskeninde en az 2 adet tablet yahut bilgisayar olup olmadığını, salgının başlangıcından beri etrafınızdan duyduklarınızı yahut haberlerde görebildiklerinizi de hesaba katarak düşünmelisiniz.
Öteki taraftan uzaktan eğitime katılmak isteyen öğrenciler için birincil gereklilik tablet yahut bilgisayarsa ikincil gereklilik ise sağlıklı ve ulaşılabilir internet hizmetidir. Yani elinizde bir aygıt varsa dahi internet olmadıktan sonra neye fayda? Bakanlığın internet hizmet sağlayıcılarıyla yaptığı birtakım “EBA Paketi” muahedeleri olsa da bunun ne kadar kâfi olduğu tartışmaya açık bir husus.
Enflasyonu düşük, gayrisafi ulusal hasılası rekorlara koşan, büyüyen, güç rezervleri bulan, yerli ve ulusal birçok teknolojik aygıt geliştiren bu kadar gelişkin bir toplumda tahminen de ben fazla hassasiyet gösteriyorumdur, değil mi? Yeri gelmişken FATİH Projesi’nin ismini anmadan da geçmeyelim. Yaklaşık 10 yıl evvel başlayan bu teknolojik altyapı atılımının uzay boşluğundaki beğenilen sedasını da unutmayalım.
Uzaktan eğitimin öğrenciler üzerinde ne kadar tesirli olduğu, öğrencilerin ve ailelerin barınma alanlarının fiziki imkanları, salgınla gelen ekonomik daralmanın ve tüm gün tıpkı konutun içindeki insanların ruhlarında kalacak tortulara hiç değinmiyorum bile.
Kırsal bölgelerdeki zar güç okula gitmeye azmetmiş, ailesi ikna edilmiş kız çocuklarına; kentlerin etraf mahallelerinde mesken bütçesine katkı sunmak zorunda olan çocuklara; mevsimlik personel olarak aileleriyle her ilkbahar ve sonbaharda okulla aile nafakası ortasında çekiştirilen çocuklara ve okula gitme pratiğini kaybeden çocukların tekrar eğitime erişip erişemeyeceğine değinmiyorum bile. En kolay haliyle uzaktan eğitime erişemeyen filizler birkaç yıl sonra büyüdüğünde ortaya neler çıktığını daima birlikte göreceğiz.
Anayasanın 8. hususu, eğitimde herkese fırsat ve imkan eşitliği sağlanmasını emreder. Yasalar, yönetmelikler, aksiyon planları, gayeler, icraatlar say say bitmez. Kağıt üzerinde hiç de kötü sayılmayacak bir eğitim planına sahip olan Türkiye’yi MFÖ’nün bir müzik dizesiyle birden fazla vakit özdeşleştiririm: Teoride desen zehir üzere, pratik dersen sallanmakta…
Gazete Duvar
