Çok lisanlı yayın yapan Jıneps/Çerkeslerin Özgür Sesi gazetesi Ocak 2021 sayısını korona virüsü salgını nedeniyle dijital olarak yayınladı. Sinema imalcisi, direktör ve oyuncu Ezel Akay, 15. yaşını kutlayan gazetenin yeni sayısında Akanda Taştekin’e konuştu.
‘TALEP ETMEK, ÖRGÜTLENMEK LAZIM’
COVID-19 pandemisi nedeniyle tiyatro ve sinema kesiminin güç günlerden geçtiği periyotta sahne sanatlarına devlet dayanağı hakkında, “Devletin bize bir hayrı yok. Bu devlet vatandaşlarını korumak için değil yönetenlerin iktidar zevkini tatmin etmek için var. Hakikaten devlet yöneticiliğinin bizde bu türlü makûs bir kültürü var. Devlet bir makine değil bir baba üzere davranıyor. Halbuki objektif bir makine olması lazım. Hasebiyle hele ki kültür-sanat alanlarının önemli bir dayanak almasına imkân yok. Bir de inanılmaz yoksullaştık. Para da azaldı. Devletin elinde bulundurduğu, vergilerimizden oluşan para da azaldı. Oradan bir dayanak beklemek kolay değil hasebiyle. Lakin çok önemli bir baskı uygulamak lazım. Bu her vakit lazım. Bugün para çıkar çıkmaz, hayatımızı devam ettiririz devlet kaynakları sayesinde, gerçi bu mümkün de olmayabilir. Ancak bunu alışkanlık haline getirmek lazım. Talep etmek lazım, örgütlenmek lazım. Ve doğal ki bir de toplumsal dayanak lazım. Kültür-sanat beşerlerine toplumun öteki bölümlerinin, kültür-sanat olaylarının -olası- seyircilerinin de onay ve takviye vermesi lazım” dedi.
‘ŞİDDET GÖSTERİLİYOR DİYE BİZ ŞİDDETE ÖZENMEYİZ’
Geçtiğimiz ay Netflix’te yayınlanan, direktörlüğünü yaptığı son sineması 9 Defa Leyla’da şiddetin ve ataerkil anlayışın bir halde yine üretildiği tartışmalara ait de konuşan Akay, “Şiddet olaylarını gösteren -kadın yahut erkek fark etmez bir öykünün şiddet olaylarını desteklediği fikri kadar saçma, uyduruk bir niyet olamaz. Şiddeti desteklemek emeliyle, şiddeti severek, ondan haz alan bir anlatıcının anlattığı öykülerde şiddet destekleniyordur. Fakat şiddet gösteriliyor diye biz şiddete özenmeyiz. Bu uydurma bir ideoloji. Bu türlü cereyan etmiyor. Hasebiyle bayana yönelik şiddeti göstermek için şiddeti göstermemek bir tercih. Ben şiddeti güldürü haline getirerek onu grafik bir şiddet olmaktan çıkarıp bir tıp metaforik şiddet haline getirdim. Güldürü buna yardımcı oluyor.
O tenkitleri yalnızca sinema için değil genel olarak felsefi açıdan reddetmek gerekir. O denli olsa beşerler ekranda şiddet gördüklerinde sarfiyatlar şiddet uygularlar, bir oyuncu eşcinseli oynuyorsa kendi hayatında da eşcinseldir üzere bir şey çıkıyor ortaya. Bu saçma ve cahilane bir niyet hali. Bizim sinemamız ikircikli bir öykü. Boşluklar var içinde. Tam karar veremeyeceğimiz bir anlatım lisanıyla kendisini anlatıyor. Ben bu üslubu, bu stratejiyi ahlaken, vicdanen, sanat anlayışı olarak hakikat buluyorum. Bu ikircikli anlatım benim kendimde yakıştırdığım bir sanat biçimi. İkircikli anlatımdan kastım şu: Seyirci tamamlamak zorunda anlatılan öyküyü. Bir boşluk var. Bir yerden bir yere atlanıyor, bir şeyler anlatılmadan geçiliyor. Dokunduruluyor, düşündürülüyor. Birebir vakitte ikircikli anlatıların ben ilham verici olduğunu da düşünüyorum” sözlerini kullandı.
‘FİLM, SONSUZA KADAR SEYREDİLEBİLİR HALE GELİYOR’
Ezel Akay, dijital yayın platformlara da ait konuştu. Akay, “Ben topluca seyredilmesinin yanlışsız olduğunu, o geleneğe muhtaçlık olduğunu, birlikte seyretmenin büsbütün farklı bir tecrübe olduğunu düşünüyorum. Lakin dijital platformlar çok değişik öteki bir şey kattılar hayatımıza. Kıssa anlatıcıları için, seyirci için çok kıymetli bir şey kattılar. Artık o sinema sonsuza kadar seyredilebilir hale geliyor. Daha evvel hiç bu türlü bir seyir tecrübesi yaşamadı seyirciler de kıssa anlatıcıları da. Bunun sonuçlarını ileride göreceğiz ve anlayacağız natürel ki lakin burada çok yeni ve yararlı olan bir şey var, o da sonsuza kadar seyredilebilecek bir yerde duruyor olması sinemaların. Ben bunu bir avantaj olarak görüyorum” dedi.
Gazete Duvar