HDP Eş Genel Liderleri Pervin Buldan ve Mithat Sancar, Meclis’te ‘Barışa Davet Deklarasyonu’ açıkladı. Türkiye’deki demokratik toplumsal kesitleri bir ortaya getirmek gayesiyle 1 Haziran’da başlatılan‘Demokratik Gayret Programı’ kapsamında 1 Eylül Dünya Barış Günü öncesinde açıklanan deklarasyonda, Kürt meselesine tahlil için davet yapıldı.
Açıklamada birinci kelamı alan Pervin Buldan, 1 Haziran günü İstanbul’da Demokratik Tavır Evrakı açıkladıklarını hatırlatarak, şunları söyledi: “3 basamaktan oluşan ve 3 ay devam eden Demokratik Çaba Programı’nı başlatmıştık. Hakkâri ve Edirne’den Ankara’ya yürüyüş kollarıyla, halk toplantılarıyla, farklı inanç kümeleri söyleşileriyle, sivil toplum kuruluşları ziyaretleriyle Türkiye’nin dört bir yanında işçi halklarımızla buluştuk; bayanlarla ve gençlerle bir ortaya geldik, etrafa ve tabiata yönelik tahribatlara karşı omuz omuza yürüdük. Ekmeğimizi, aşımızı, işimizi ve geleceğimizi yok edenlere, kimliklerimizi ve kültürlerimizi yok sayanlara karşı tahlil arayışlarımızı ortaklaştırdık. Halklarımız bir kere daha barış, eşitlik, adalet ve özgürlük çabasının gerçek sahibi olduklarını göstererek umudumuzu ve kararlılığımızı tazelediler, büyüttüler, bize rehberlik ettiler.”
‘İTAAT EDEN BİR TOPLUM HALİ DAYATILMAKTA’
Eş Genel Liderlerin açıkladığı deklarasyon şöyle:
“Türkiye bugün derin bir toplumsal, siyasal ve ekonomik kriz yaşamaktadır. Türkiye’yi yönetenler aksini tez etseler de mevcut kriz halinin sürdürülebilir olmadığı gün üzere ortadadır. Toplumun iş, aş ve gelecek telaşı hiç olmadığı kadar yüksektir. Ne yazık ki, işsizlik ve yoksulluk artmakta, ekonomik istikrarlar bozulmakta, demokratik tüm bedeller aşınmakta ve yok olmaktadır. Bayanlara yönelik şiddet ve taarruzlar çok önemli boyutlara ulaşmıştır. Bayanların vücudu, emeği ve hayatı üzerinde geliştirilen siyasetlerle iktidar bayanlara daima saldırmakta; bayanların temel haklarını yok saymakta ve bu gidişata karşı uğraş eden bayanları amaç göstermektedir. Özgürce konuşan, tartışan, eleştiren ve idare süreçlerine katılan bir toplum yerine, sıkıntı ve baskı aygıtlarıyla susturulan, itaat eden bir toplum hali dayatılmaktadır.
‘HİÇBİR İKTİDAR HALKA KARŞIN AYAKTA KALAMAZ’
Fakat halkımız bu duruma istek göstermemekte, bu dayatmalara boyun eğmemektedir. Mevcut gidişattan rahatsızdır ve nefes almak istemektedir. Her geçen gün biriken sıkıntılar karşısında değişim talepleri yükselmektedir. Demokratik değişim taleplerini gelinen evrede yok saymak mümkün olmadığı üzere, buna karşı durmak da beyhudedir. Halkın sesine kulak tıkayarak, bu sesi bastırmaya çalışarak iktidarın sürdürülemeyeceğini tarihî ve yeni tecrübeler göstermektedir. Hiçbir iktidarın halka karşın ayakta kalması mümkün değildir. Türkiye’nin bugün iktisattan siyasete, idare biçiminden toplumsal bağlantılara kadar yaşadığı problemlerin temelinde, iktidarın içerde ve dışarıda derinleştirdiği kutuplaştırma, gerginlik, çatışma ve savaş siyasetleri yatmaktadır.
‘SAVAŞIN SEBEBİ İKTİDAR POLİTİKALARI’
Bugün Libya’da, Suriye’de, Irak’ta, Doğu Akdeniz’de, Ege’de yürütülen savaş ve gerginlik siyasetleri, tansiyon ve çatışma stratejisi ülkemizi bilinmeyen bir geleceğe sürüklemektedir. Bu siyasetlerin, topluma ve ülkeye, hatta iktidar sahiplerine kazandıracağı bir şey yoktur. Bu siyasetlerde ısrar, ‘gerçeklikten kopmak’ dışında bir mana söz etmemektedir. Yitirilen canlarımızın, yaşanan yıkımların, soframızdan eksilen ekmeğimizin, cebimizde değersizleşen paramızın, çoraklaştırılan inanç ve insani pahalar dünyamızın, yozlaşan toplumsal ilgilerimizin ve daha birçok düşüncelerimizin sebebi bu iktidar politikalarıdır.
‘KURTULMAK ELBETTE MÜMKÜNDÜR’
Her açıdan maliyeti yüksek savaş ve çatışma siyasetlerinde ısrar etmek yerine, şimdiye kadar gerçek manada uygulanmayan barış siyasetlerinin denenmemesi büyük bir yanılgıdır. Hatırlatmak isteriz ki Türkiye dünya genelinde silahlanmaya en çok kaynak ayıran ülkeler ortasında süratle yükselmektedir. Meğer savaşa, saraylara ve şatafata ayrılan bütçe; personele, işçiye, sıhhate, eğitime, toplumsal güvenliğe ayrılsa toplumun bu ağır kriz yükü büyük oranda hafifler. Türkiye halklarına bu vesileyle bir defa daha soruyoruz: Yaklaşık yüz yıl evvel temelleri atılan Cumhuriyet, böylesine uygun iklim ve güçlü topraklar üzerinde kurulurken, fakirliğin, işsizliğin, dışa bağımlı iktisadın girdabından kurtulmak mümkün değil midir? Bizim karşılığımız açıktır: Elbette mümkündür. Fakat bunun için kutuplaşmaya değil kucaklaşmaya, arbedeye değil barışmaya, gerginliğe değil uzlaşmaya ve diplomasiye, savaşa ve çatışmaya değil barışa, diyalog ve müzakere yoluyla meseleleri sulh içinde çözmeye gereksinimimiz var. Suya hasret topraklar misali ülkemiz barış siyasetlerine hasrettir. Halk, siyasal aktörlerden barışı, demokrasiyi, özgürlükleri, toplumsal adaleti inşa etmelerini beklemektedir.”
MUHALEFET PARTİLERİNE DAVET
Halklarımızın oylarıyla oluşmuş Meclis iradesinin gücünü toplumsal barışa yöneltmesi en büyük dileğimizdir. Meğer bugün iktidar eliyle Meclis, adeta devre dışı bırakılmış durumdadır. Ancak biz biliyoruz ki, toplum da iradesini teslim ettiği Meclis’ten büyük barış muştusunu duymak istiyor. Ferasetiyle, kadim kültürleri ve derin sağduyusuyla her çeşitten ayrıştırma, kışkırtma oyunlarına yıllardır gelmeyen 83 milyon yurttaşımız, Kürt sıkıntısında ülke tarihinin en büyük barışını sağlayabilir. Kederi ülkenin geleceği ve demokrasisi, adalet, özgürlük, hukuk, iş ve aş olan tüm siyasi partilere bugün buradan davet yapıyoruz: Mevcut hal, hal değildir, dar parti ve siyasi çıkar hesapları tahminen gündelik çıkarlar sağlayabilir; fakat belirtmek isteriz ki bu yolla ülkenin ve toplumun uçuruma sürüklenme sürecini durdurmak mümkün olmaz. Tarihi deneyimler göstermiştir ki krizler tıpkı vakitte yeni başlangıç imkanları demektir. Gelin birlikte siyasal hırs, kibir, parti öncelikleri ve kısır çekişmelerin çok üstünde bir kozmik paha olan barışı birlikte kuralım, birlikte inşa edelim.
‘ÇÖZÜM YERİ MECLİS’TİR’
Kürt sorununun bugün ulaştığı seviye, bütün varlığıyla tahlili dayatıyor. Bu ülkenin demokratik ve ortak geleceğini düşünen hiç kimse bu gerçeğe gözlerini yumamaz, yummamalıdır. Gelişmelerin de gösterdiği üzere sorun artık ülke sonlarını aşmış, bölgesel ve global bir boyut kazanmıştır. Çözümsüzlük sürdükçe, çatışma dinamiği canlı kaldıkça Türkiye siyasal ve ekonomik açıdan global güçlere bağımlı ve muhtaç olmaya devam edecektir.
Halbuki bu sorun temel olarak bizim meselemizdir ve bu ülkede, bu topraklarda çözülmek durumundadır. O nedenle diyoruz ki; sorun öteki ülkelerin başşehirlerinde değil, Ankara’da çözülmelidir. O yüzden bugün buradan, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden bir kere daha tahlil isteyen bütün güçlere sesleniyoruz: Hepimizin bu hususta sorumlulukları var. Kimse tahlilden kaçamaz. Bıçağın kemiğe dayandığı bir devirden geçiyoruz. Demokratik tahlil ve barış kendini tüm yakıcılığıyla dayatmaktadır.
DEMOKRATİK CUMHURİYET VURGUSU
Öncelikle bu ülkeyi yöneten AKP-MHP iktidarını ve devlet aklını bölgedeki ‘savaş ısrarından’ ve ‘çözümsüzlük politikalarından’ vazgeçmeye çağırıyoruz. Toplumsal barış ve demokratik uzlaşı temelinde kapsamlı bir siyasal tahlili ön görmeyen hiçbir siyaset bugüne kadar sorunun tahliline katkı sunmamış, tersine çatışmayı derinleştirmiştir. Bu metotlarla hiç kimsenin kazanamayacağını bir sefer daha hatırlatıyoruz. Kürt problemini çözen, savaş ve çatışmayı nihayete erdiren bir Türkiye, bölgenin yükselen demokratik bedeli ve güçlü modeli haline gelecektir. Ülkemizde ortaya çıkacak barışçı bir tahlil, Ortadoğu’nun öteki ülkelerinde de demokrasi ve barış açısından değerli adımlar atılmasını sağlayacaktır. Yüzüncü yıla yaklaşırken kamplaşma, rövanş ve çatışma siyasetleriyle değil uzlaşma, diyalog, müzakere ve barış bedelleriyle buluşmuş Demokratik Cumhuriyetin inşasını daima birlikte gerçekleştirelim.
‘DOLMABAHÇE MUTABAKATI PAHASINI KORUMAKTADIR’
Sıkıntılarımızı şiddet aracılığıyla çözmeye çabalamak değil; konuşarak, müzakere ederek, diyalog yoluyla çözmek temel düsturumuz olmalıdır. Her ne kadar bugün yok sayılsa da karşılıklı bin bir emekle olgunlaştırılan Dolmabahçe Mutabakatı süreci, Kürt sıkıntısının tahlil ruhu ve ideolojisi bağlamında pahasını hala korumaktadır.
‘ÖCALAN ÜZERİNDEKİ TECRİT BARIŞIN ÖNÜNDE ENGEL’
İmralı’da yapılan son avukat görüşmelerinden birinde; ‘İmkân verilirse bir haftada silahları sustururum’ diyen ve halkların ortak-eşit geleceğini gerçekleştirmek için katkısının olacağına inandığımız Sayın Öcalan’ın hala tecrit altında tutulması barışın önünde önemli bir pürüz olarak durmaya devam ediyor. Tecrit siyasetlerinin sona erdirilmesi, toplumun nefes alması, barış umudunun büyütülmesi ve tahlil talihinin somutluk kazanması için elzemdir. Sayın Öcalan, imkan bulması, yer yaratılması halinde barış ve demokratik tahlil için kıymetli rol oynayabilecekken kendisinden bu imkânın esirgenmesi her geçen gün telafisi sıkıntı sonuçlar doğurmaktadır. Barış için insanların yol almasını engellemeyin, yol açabilecekleri tecrit altında tutmayın, tecritte ısrar çözümsüzlükte ısrardır diyoruz. Tüm bu nedenlerle bir defa daha çözümsüzlüğe hizmet eden savaş ve çatışma siyasetlerinden acilen vazgeçilmesi davetimizi yineliyoruz.
‘KÜRT PROBLEMI YALNIZCA DEVLETİN İNSAFINA BIRAKILAMAZ’
Siyasal ve toplumsal muhalefete sorunun tahlili konusunda yaşamsal sorumluluklar düşmektedir. Zira Kürt sıkıntısı yalnızca iktidarın ve devletin insafına bırakılmayacak kadar hayati bir sorundur. Meclis içindeki ve dışındaki muhalefet partilerinin son devirde tahlile dönük yaptıkları açıklamaları önemsiyoruz ve bedelli buluyoruz. Elbet ki, Kürt meselesinin tahlili için kelam kurmak, irade beyan etmek değerlidir. Sorunun dar siyaset materyali yapılamayacak kadar hayati kıymette olduğunu yine hatırlatıyor ve ilgililerine bu mevzuda bir davet yapıyoruz: Kürt halkının demokratik özlemleriyle oynanmamalı, toplumun tahlil ve barış talepleri küçük hesaplara ve çıkarlara kurban edilmemelidir. Demokratik tahlil konusunda rol üstlenmek isteyen herkes öncelikle problemin ciddiyetine uygun bir tutum takınmalı, somut teklifler sunmalıdır. Muhalefet partileri, Kürt halkının hak ve özgürlük taleplerini, bir ayrışma hasreti olarak değil, Türkiye’nin demokratikleşmesinin, ortak ve eşit bir ömür gayesinin bir modülü olarak görmelidir.
STK’LERE DAVET
Bu istikametiyle muhalefet partileri iktidardan daha ileri ve daha yavuz adımlar atmalıdır. Muhalefet partilerinden, somut olarak tahlilin nasıl sağlanacağına ait tekliflerini, hangi yollarla barışın inşa edileceği konusundaki fikirlerini açıkça ortaya koymalarını ve toplumla paylaşılmalarını bekliyoruz. Birebir biçimde farklı toplumsal güçlere de yükümlülükler ve sorumluluklar düşmektedir. Bu çerçevede emek ve meslek örgütlerine, sivil toplum örgütlerine, her alanda faaliyet yürüten demokratik kuruluşlara ve toplumun vicdanı olan aydınlara ve kanaat başkanlarına davet yapıyoruz: Savaş ve çatışma siyasetlerine karşı çaresiz olunduğu hissini geride bırakın. Barış için çalışmaları ilerletin. Bir ortaya gelin. Gücünüz var, imkanlarınız var. Barışın yolunu açmak için karar, inanç ve yürek lazım. Bunlar da sizde var.
‘BÜYÜK BARIŞ HAREKETİ’NE MUHTAÇLIK VAR’
Bu vesileyle belirtmek isteriz ki; Türkiye’nin acil bir ‘Büyük Barış Hareketi’ne muhtaçlığı var. Bu gaye uğruna fedakârlık yapacak olan tüm aydınlar, akademisyenler ve sanatkarların her zamankinden daha fazla efor göstermeye, taraflarla temas kurmaya ve özgürce tartışmaya davet ediyoruz. Bizler ‘barış için daima birlikte çaba edelim’ derken bu yolu açabilecek olan bireylerin, partilerin, sivil toplum kurumlarının katkı sunmasını istiyoruz, bu bahiste katkı sunacak olanların özgürce çalışmasının şartlarının yaratılmasını istiyoruz. Barışı daima birlikte inşa edebiliriz. Önyargıları bir kenara koyalım. Hepimiz tarihi sorumluluklar altındayız.
‘KÜRT SORUNU YALNIZCA KÜRTLERİN VE HDP’NİN DEĞİL’
Bu sorun yalnızca Kürtlerin ve HDP’nin sorunu olarak görülemez. HDP Kürt sıkıntısının tahlili konusunda hak ve özgürlüklerden yana taraftır. Barış ve tahlil için Kürt halkının hak ve özgürlüklerinin sağlanması için çaba ederken, tıpkı vakitte Türkiye’deki bütün toplumsal kısımların meselelerini ve telaşlarını dikkate alan yapan bir rol üstlenmeye hazırdır. HDP olarak bizim rolümüz diyalog ve müzakeredir. Demokratik tahlil ve barış isteyen herkesle çalışmaya hazırız. Tahlil konusunda atılacak mütevazı adımlar bile, ülkeyi bu darboğazdan çıkararak demokratik Türkiye yerini güçlendiren yolu açmaya katkı sunacaktır.
‘DEMOKRASİYE GİDEN YOLU AÇTIĞIMIZDA TAHLIL İMKANLARI YARATIRIZ’
Barış yalnızca Kürtlerin, yalnızca HDP’nin talebi olarak da algılanmamalıdır. Despot idareler daima savaştan ve çatışmadan beslenmişlerdir. Hiçbir muktedir, savaşın kendisine yarar sağladığına inandığı sürece barışın yolunu açmaz. O nedenle de barış kimse tarafından lütfedilmez, halkların ortak çabası ile sağlanır. Geldiğimiz kademe prestijiyle artık herkes elini taşın altına koymak zorundadır. Biliyoruz ki şayet barışı sağlayamazsak demokrasiye ulaşamayız. Demokrasiye giden yolu açtığımızda Kürt probleminin tahlili için imkanlar yaratırız. Demokrasi ve barış gayreti iç içedir. Kürt probleminin tahlili demokrasi sıkıntısının tahlilinden farklı değildir.
‘DİYALOG VE MÜZAKERE YERI KURULMALI’
Kürt sıkıntısında silah ve çatışma yolları dışında, diyalog ve müzakere seçeneklerinin kendisini tarihî olarak dayattığı ve şimdiki olduğu aşikârdır. Bunun için Türkiye halklarının tümünün faydasını ve geleceğini düşünerek ilgili taraflara özveride ve fedakârlıkta bulunma, adım atma sorumluluğunu hatırlatıyoruz. Gibisi tüm dünya tecrübeleri de göstermiştir ki, her çatışmanın ve savaşın bir barışı vardır ve hiçbir taraf bu sahiden kaçamaz. Bu ülke toprakları kana, göz yaşına ve acıya ziyadesiyle doydu. Daha fazla insan, vakit, güç ve kaynak kaybetmeden ‘diyalog ve müzakere zemini’ kurulmalı, çatışma ve savaş artık sona ermelidir. 1 Eylül Dünya Barış Günü vesilesiyle tarafların bu davetimize kulak kabartmasını ve ses vermesini temenni ediyoruz.
‘HDP ÜZERİNE DÜŞENİ YAPMAYA HAZIR’
Partimiz, kendi barış ve demokratik tahlil siyasetine, ortak ve eşit hayat perspektifine ve halkımızın barış ısrarına, çaba gücüne, kararlılığına güveniyor. Son beş yılda geçmiş devir Eş Liderlerimiz Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş’ın da içinde olduğu binlerce yöneticimizin ve seçilmişimizin tutuklanması, demokratik siyasal kazanımlarımızın gasp edilmesi üzere yönelimler bile bize bu bahiste geri adım attıramamış, bizleri barış ve özgürlük uğraşından caydıramamıştır. HDP barış ve demokratik tahlil konusunda üzerine düşeni yapmaya hazırdır. Barış yalnızca çatışmaları durdurmaktan ibaret değildir. Barış dediğimizde, silahların susmasını sağlayacak ortak bir plana, birebir vakitte 100 yıllık Kürt sorunun tahlilinde birlikte adım atmaya muhtaçlık var. Barış için daima birlikte çaba etmezsek, demokrasiye de özgürlüğe de ulaşamayız. Birlikte yürüme konusunda kararlılığımızdan asla vazgeçmiyoruz. Daima birlikte başaracağımıza yürekten inanıyoruz.
‘BEDEL ÖDEMEKTEN KAÇINMIYORUZ’
Bizler tüm taraflara sorumluluklarını hatırlatıp bu hususta gerekli davetleri yaparken elbette yerimizde durup beklemiyoruz. Bir an bile tereddüte düşmeden, asla yalpalamadan ve bedel ödemekten kaçınmadan yolumuza devam ediyoruz. Halkımızın da yarın 1 Eylül aktiflikleri çerçevesinde bu talepleri ve beklentileri en güçlü formda bir kere daha lisana getireceğine inanıyoruz.”
Açıklamanın akabinde gazetecilerin Türkiye Personel Partisi (TİP) Genel Lider Yardımcısı Barış Atay’ın İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tarafından amaç gösterilmesinin akabinde hücuma uğraması soruldu.
Soruya cevap veren Mithat Sancar, Soylu’nun tavrının sorumsuzluk olduğunu ve Atay’a yapılan taarruzun halk iradesine yapılan hücum olduğunu söz etti. Sancar, “Devletin bu hususta en sorumlu olması gereken şahsının taban hazırladığı bir hücumdur, vahimdir. Bu mevzuda gerekeni konseylerimiz yapacaktır” dedi.
Gazete Duvar
