ANKARA – AK Parti’nin pandemi nedeniyle artan işsizliğe karşı istihdamı artırmak gerekçesiyle sunduğu teklifin en tartışmalı unsurlarından biri “belirli iş sözleşmesi” oldu.
Teklif 25 yaş altı ve 50 yaş üstünde bireylerle, 2 yılı geçmemek üzere “belirli iş sözleşmesi” yapılmasının önünü açıyor. İhbar ve kıdem tazminatlarını, münasebetiyle iş teminatını ortadan kaldıracak düzenlemeye Türk-İş, DİSK ve Hak-İş karşı çıkarken, TİSK bir yaş ayrımı olmaksızın tüm çalışanları kapsamasını istedi.
AK Parti milletvekillerince sunulan 43 unsurluk teklif Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmeye başlandı. Teklifi savunanlar makul iş mukavelesiyle ilgili düzenlemenin istihdamı teşvik etmeye yönelik bir düzenleme olduğunu savundu. Komitede emekçi örgütleri ismine kelam alan tüm emekçi sendikalar buna karşı çıktı.
‘FELAKETTİR, FECAATTİR, GERİ ÇEKİLMELİDİR’
Hak-İş Genel Sekreter Yardımcısı Erdoğan Fedai, 25 yaş altı ve 50 yaş üstü çalışanların hiçbir kurala bağlı olmaksızın belli vadeli iş kontratıyla istihdam edilmesi durumunda kıdem ve ihbar tazminatı üzere haklardan yararlanamayacağını, bunun büyük mağduriyetler yaratacağını söyledi.
Fedai ayrıyeten yaş sınırlamalarının da “yaşa bağlı bir ayrımcılık” olacağına dikkat çekti.
Türk-İş Hukuk Müşaviri Ferhan Tuncel kelam konusu düzenlemenin yaklaşık 3.5 milyon kişiyi ilgilendirdiğine dikkat çekti:
“Belirli periyodik kontratları biz şayet istisna olmaktan çıkartırsak bunun örgütlenme yetkisi var sendikacılık açısından, üye kaydedilemeyecek; bu kapsamda çalışan şahıslar kıdem tazminatlarını alamayacaklar; bununla temaslı olarak da tahminen muhakkak periyodik çalışsalar idi iş arama müsaadeleri olacaktı, ihbar tazminatları olacaktı, onları alamayacaktık. Yani, burada çok büyük bir nüfus mağdur ediliyor.”
DİSK Toplu Mukaveleler Daire Müdürü Engin Sezgin ise kelam konusu düzenlemenin çalışma hayatını temelden değiştirecek bir düzenleme olduğunu söyledi.
Muhakkak periyodik kontratla ilgili 2 yıl sonunun personel için değil iş yeri için olduğuna dikkat çeken Sezgin, taşeron uygulamasındaki kasvetleri hatırlattı.
İş garantisi kapsamı dışında tutmak için çalışanların 29-30 kişilik kümeler halinde firmadan firmaya geçirildiğini anlatan Sezgin, “Bu hususun bizim çalışma hayatımıza yansıması bir felakettir, fecaattir. Katiyen geri çekilmelidir” dedi.
TİSK: YAŞ AYRIMI OLMAKSIZIN TÜM ÇALIŞANLARI KAPSASIN
Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Genel Sekreteri Akansel Koç ise, “Bizim bu unsurla ilgili teklifimiz şu biçimde: Rastgele bir yaş ayrımı olmaksızın tüm çalışanları kapsamasını talep ediyoruz” dedi.
GİRGİN: EMEL KIDEM TAZMİNATINI SIFIRLAMAK
Komitenin CHP, UYGUN Parti ve HDP milletvekilleri de kelam konusu hususun teklif metninden çıkarılmasını istedi.
CHP milletvekili Süleyman Girgin, “Amaç kıdemi sıfırlamak. ‘Geçici’ denir, kalıcı olur. Bugün 25 olur fakat yarın 30’a çıkar, bugün 50 olur lakin yarın 45’e düşer bu hudut. Gerçekten, Sayın TİSK Temsilcisi de bu hususun bırakın 25 yaş altını ve 50 üstünü neredeyse bütün iş yerlerinde, bütün çalışanlar için uygulanmasını söyledi. Süreksiz unsur olarak geliyor lakin kapı açılmış oluyor” diye konuştu.
“Amaç, kıdem tazminatını sıfırlamak, işe iade davası açılmasının önünü kesmek, ihbar tazminatı verilmesinin önünü kesmek” diyen Girgin, “Kısacası zati tırpanlanmış olan iş teminatı de elden gidiyor. İşiniz gücünüz bu personellerin haklarını almak için niyet üretmek midir? Herhâlde bu virüs, iktidarla ve sermayeyle iş birliği yaptı da bizim haberimiz yok. Bu teklifin çekilmesini istiyorum” sözlerini kullandı.
BEKO: PERSONELLER KIDEM TAZMİNATINI LEŞ KARGALARINA YEDİRMEYECEK
Eski DİSK Lideri, CHP İzmir Milletvekili Kani Beko da düzenleme için, “Esnek çalışma ismi altında Türkiye’de hayatını emeğiyle kazanan milyonların haklarını gasbetme gayesi güdüyor” değerlendirmesi yaptı.
Kıdem tazminatının personelin fiyatının bir kesimi, 13’üncü maaşı olduğunu belirten Beko, “Kıdem tazminatına el koymak, emekçinin fiyatına el koymaktır. Kıdem tazminatı personellerin kırmızı çizgisidir. Muhakkak emekçiler kıdem tazminatını leş kargalarına yedirmeyecektir” formunda konuştu.
HDP: TERCİHİMİZ BÜYÜK KESMLERDEN Mİ, AZINLIKTAN MI YANA
HDP milletvekili Erol Katırcıoğlu da düzenlemeye 3 personel konfederasyonunun da karşı çıktığına dikkat çekti, “Burada sayısal çoğunluğuz var bu geçer ancak emin olun Türkiye’ye büyük bir rahatsızlık veren bir bahis hâline dönüşecek olan bir sıkıntıya ‘evet’ demiş olacaksınız” uyarısı yaptı.
HDP milletvekili Necdet İpekyüz de emekçi sendikalarının karşı çıktığı, patron temsilcisinin ise genişletilmesini istediği düzenleme için, “Bizim tercihimiz kimden yana olacak; büyük çoğunluktan mı, büyük kesitlerden mi yana olacak, bir azınlıktan mı yana olacak?” diye sordu.
DÜZGÜN Parti Milletvekili Erhan Usta da düzenlemenin Çalışma Kurulunun konusu olduğunu söyledi, kanun teklifinden çıkarılmasının uygun olacağını söyledi.
TEKLİF SAHİBİ ÖZTÜRK: HAYRETLER İÇİNDEYİM
Teklifte imzası olan AK Parti Giresun Milletvekili Cemal Öztürk, çok sayıda milletvekilini dinlediğini ve hayretler içinde kaldığını belirtti.
Öztürk, “Hayretler içindeyim, şunun için: Niyetimiz 25 yaş altındaki ve 50 yaş üzerindeki insanların iş gücü piyasasına daha kolay girebilmelerini düzenlemek. Yoksa, çalışanların haklarından geriye gidişle ilgili bir şey kelam konusu değil” dedi.
‘İŞVERENİ YÜKLÜ KORUYORUZ AMA…’
Öztürk getirilen teklifin daha çok patronları koruyan düzenlemeler içerdiği istikametindeki tenkitleri de kabul edemeyeceğini belirterek, şunları söyledi:
“Görüştüğümüz ve görüşeceğimiz hususun temeli istihdam. İstihdam 2 taraflıdır, bir patron var bir de iş gören. Elbette burada iş göreni yüklü olarak koruyoruz ancak patron olmadan da iş gören olmaz. Mukavele çift taraflı bir süreçtir. Hiç kimseyi belli müddetli kontrat yapmaya zorlamıyoruz, o denli bir şey yok olamaz. Kaldı ki bu Türkiye’ye mahsus bir iş de değil. Almanya, Hollanda, İngiltere, Belçika, Fransa üzere örnekleri var. Kanunun gayesi iş gücü piyasasına 25 yaş altı gençlerimizin ve 50 yaş üstü tecrübelilerimizin daha kolay girmesini sağlamaktır.”
Belli iş mukavelesi ile ilgili düzenleme itirazlara rağmen değişmeden AK Parti ve MHP üyelerinin oylarıyla kabul edildi.
Gazete Duvar
