ANKARA – Sıhhat Bakanlığı’nın açıkladığı günlük Covid-19 testi yapılan kişi sayısında 100 bine ulaşıldı. Uzmanların testlerin hangi kriterlere nazaran kimlere uygulandığının açıklanması talebi şimdi karşılık bulmazken, belirti göstermeyen temaslı bireylere test yapılmadığı şikayeti artıyor.
Türk Tabipleri Birliği, temaslı şahıslara semptom göstermese de test yapılması gerektiğini belirtirken Ankara Tabip Odası Lideri Ali Karakoç Covid-19 testi sürecinde alanda yaşanan problemleri anlattı. Üniversite ve pandemi hastanesi duyuru edilmeyen hastanelerde PCR testlerinde kullanılacak kit erişim meselelerinin devam ettiğini belirten Karakoç, “Üretim alanında çalışan emekçiler ve işçiler, test yaptırabilmek için lakin tanıdığını, eşini dostunu ortaya sokarak test yaptırabildiğinisöylüyorlar. ‘İlla torpilli birini bulup ortaya sokmam mı gerekiyor test yaptırmam için’ diyorlar” tabirlerini kullandı.
‘TEMASLILARA SEMPTOMU OLSA DA OLMASA DA TEST YAPILMASI GEREKİYOR’
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca tarafından 26 Ağustos tarihinde açıklanan günlük Covid-19 tablosunda 100 bin bireye test uygulandığı söz edildi. 100 bin sayısının kâfi bir oranda olduğunu ancak bu testlerin yapıldığı kısımların bilinmesi gerektiğini söyleyen Türk Tabipleri Birliği (TTB) Lideri Sinan Adıyaman, “Bizim elde ettiğimiz bilgiler ve duyumlar bu testlerin yarısının yurt dışına gidenlere ilişkin olduğu, bir kısmının Meclis’teki birtakım partilerin kümelerinde çalışanlar olduğu tarafında.
Cumhurbaşkanlığında çalışanlara üç günde bir test yapıldığı duyumları da var. Bir milletvekili 8 kere test yaptırdığını söyledi örneğin. Hasebiyle kaç bireye yapılıyor, temaslılara mı yoksa yalnızca acillere başvuranlara mı yapılıyor? Bu sorulara hemen bakanlığın cevap vermesi gerekiyor” dedi.
Covid-19 müspet olanlarla teması olup, semptomu olmayanlara test yapılmadığına dönük şikayetlerin kendilerine ulaştığını belirten Adıyaman, “Bu bahsin açıklığa kavuşması gerekiyor ki biz daha manalı datalar ortaya çıkaralım. Temaslılarda semptom gözlenmediğinde test yapılmadığı konusunda bize şikayetler geliyor. Siz temaslılara test yapacaksanız yüz bin test de yetmez. Öte yandan temaslılara semptomları olsa da olmasa da test yapılması gerekiyor. Hastalık bulunanların yüzde 80’i semptom da vermiyor. Bunların ortaya çıkarılması için temaslılar başta olmak üzere toplumun çeşitli kısımlarına testlerin yapılması gerekiyor” sözlerini kullandı.
‘PANDEMİNİN BAŞINDAN TEMMUZ ORTASINA KADAR TABIPLERIN 3’TE 2’SİNE TEST YAPILMADI’
Temmuz ayı ortasında Ankara’daki tabiplere yönelik anket yaptıklarını, pandeminin birinci görüldüğü mart ayından temmuz ortasına kadar ankete katılan sıhhat çalışanlarının 3’te 2’sine PCR testi yapılmadığı sonucuna ulaştıklarını belirten Ankara Tabip Odası (ATO) Lideri Ali Karakoç, “Ankara’da düzenlediğimiz ankette katılanların 3’te 2’si kendilerine hiç test yapılmadığını söylüyor. Başka yandan test sayısının 80-100 bine çıktığı tabir ediliyor. Yurt dışına çıkanlar, yurt dışından gelenlere testin yapıldığını düşünüyoruz. Bunun yanı sıra çeşitli kamu kurumlarındaki şahıslar, milletvekilleri, Türk Hava Yolları’nın CEO’su 3 günde bir test yapıldığını açıklıyor. Sıhhatte yaşanan eşitsizliklerin ne kadar önemli olduğunu gösteren bir şey. Risk kümesinde olan, toplum sıhhatini muhafazaya çalışan sıhhat çalışanlarına test yapmıyorsunuz lakin iktidar partisinin milletvekili istediği gün istediği saatte test yaptırabiliyor” dedi.
‘ÜNİVERSİTE VE PANDEMİ HASTANESİ OLMAYAN HASTANELERDE TEST KİTİ SORUNU DEVAM EDİYOR’
Ankara’da iki hafta öncesine kadar pandemi hastanelerinde PCR testinde kullanılan kitlere erişim sorunu yaşandığını, bu sorunun üniversite ve pandemi hastanesi olmayan hastanelerde devam ettiğini belirten Karakoç örnekler üzerinden test kiti konusunda yaşananları şu sözlerle anlattı:
“Ankara’da 2 hafta öncesine kadar, bilhassa pandemi hastanelerine günlük 30,40, 50 adet kit veriliyordu. Örneğin kent hastanesine 100 adet PCR test kiti verildiği gün bin 600 kişi başvurdu. Yenimahalle Devlet Hastanesi’ne 500 hastanın başvurduğu gün 30 test kiti verildi. Bununla ilgili açıklama yapmıştık ve sonrasında rahatlama yaşandığını söyleyebiliriz. Lakin üniversite hastanelerinde ve pandemi hastanesi olmayan hastanelerde hala bu test düşüncesi devam ediyor. Sıhhat Bakanlığı bize açıklasın lütfen. Bu testleri kimse yapıyorsunuz? Ankara’daki sıhhat çalışanlarının üçte ikisine test yapılmamışsa kimse yapıyorsunuz? Testlerin yalnızca polikliniğe gelen yurttaşa yapılmadığını biliyoruz. Öteki yerlerde nasıl yapıldığına mana veremiyoruz ve bu sayılar ortaya çıkıyor. Elimizde net delil olmadığı için net bir şey de söyleyemiyoruz.”
‘KAMU ARTIRIM YAPINCA ÖZEL KURULUŞLAR DA TEST FİYATLARINA ARTIRIM YAPTI’
Covid-19 testi için bir başka sorun da özel sıhhat kuruluşlarında artan fiyatlar üzerinden yaşanıyor. Yurt dışına çıkmak isteyenlerin kamu hastanelerinde 110 TL üzere bir fiyat ödeyerek birinci başlarda test yaptırabildiğini, bu fiyatın 200-250 TL’ye çıkmasıyla özel kuruluşlardaki test fiyatlarının da arttığını belirten Karakoç, “Kamu artırım yapmadan evvel özelde 250 liraya yapılan test bugün 500 liraya kadar çıktı. Esasen bu da büsbütün piyasaya açıldı. Sıhhati piyasaya açıp kar etmek. Tek emel ve kederleri bu. Bir kolay özel hastane kit getirecek, istediği fiyattan test yapacak lakin ülkenin Sıhhat Bakanlığı kendi yurttaşına test yapamayacak. Bunu kabul etmek mümkün değil” dedi.
‘TEMASLI KİŞİ ŞİKAYET UYDURMAK ZORUNDA KALIYOR’
Bilhassa üretim alanında çalışan emekçilerin test yaptırma sürecinde zorluk yaşadığını belirten Karakoç, hastanelerde Covid-19 testi yaptırmak isteyenlerle yaşadıkları diyalogları şu sözlerle anlattı:
“Üretim alanında çalışan emekçiler ve işçiler, test yaptırabilmek için lakin tanıdığını, eşini dostunu ortaya sokarak test yaptırabildiğini söylüyorlar. Polikliniklere gelen hastalar sıhhat çalışanlarının yüzlerine de bunu söylüyorlar. ‘İlla torpilli birini bulup ortaya sokmam mı gerekiyor test yaptırmam için’, ‘İlla torpille kelamı geçen birini bularak mı test yaptıralım’ diyorlar. Bundan ötürü da ne yazık ki sıhhat çalışanları yakında şiddet görmeye başlayacaklar. Asıl sorumlular, kamu idarecileri, Sıhhat Bakanlığı yurttaşa test yaptırmazken vatandaş bunu yüzümüze söylüyor. Ne demek istediklerini anlamıyoruz. Demek ki bu türlü bir süreç işliyor. Öte yandan temaslıların şikayeti olmadığı vakit test yapılmıyor. Biz poliklinikte de yaşıyoruz. Yakın etrafımızda de duyuyoruz. Bilhassa fabrikalarda, üretim alanlarında çalışan çalışanlar. Bu da neyi yaratıyor? Hasta yalnızca temaslı, klinik şikayeti yok, o da test yapılması için polikliniğe gittiğinde şikayet uydurmak zorunda kalıyor. Palavra söylemek zorunda kalıyor. Bu formda de bir güvensizlik ortaya çıkıyor.”
Ankara Tabip Odası Lideri Karakoç’a nazaran, şayet salgın yataklı tedavi kurumlarında karşılamaya çalışılırsa sıhhat altyapısı yetmez hale gelecek. Kronik takibi gereken hastaların, kanser hastalarının sıhhate erişim noktasında sorun yaşandığını belirten Karakoç kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Normalde pandemi ya da salgın bilimi der ki, şayet temaslı birisi varsa bu temaslıyı tespit ettiğinizde filyasyon çalışmasıyla 14 gün boyunca izole edin. Şikayeti gelişirse de test yapın. Örneğin fabrikada çalışan bir işçinin teması varsa, Sıhhat Bakanlığı bu yetkiyi işyeri tabiplerine verecek. Bu işyeri doktoru personele 14 günlük istirahat yazabilecek ve bu personelleri konutlarına gönderecek. Bu hastanın şikayeti gelişirse test yapılacak. Bu test tıpkı vakitte birinci basamakta da yapılabilir. Bu türlü olduğunda yataklı tedavi altyapınız fonksiyonunu yitirmemiş olur. Temaslı yurttaş açısından da inancınız artar. Fakat ne yazık ki bu türlü değil. Biz herkesi test için yataklı sıhhat kuruluşlarına yönlendiriyoruz. Herkese de bu biçimde davrandığımız için olağan sıhhat hizmeti de çöktü. Olağan sıhhat hizmetine yurttaş erişemiyor ve bu büyük külfet.”
Gazete Duvar