Deniz Tekin
DİYARBAKIR – İşkenceyle suçlanan polislerin tuttuğu tutanakla karşı tarafın avukatları mahpusa mahkum oldu. Mahkumiyetlere neden olan vakalar zinciri Elazığ Emniyet Müdürlüğü’ne 18 Ağustos 2016 tarihinde bomba yüklü araçla yapılan taarruzla başladı. 3 polisin öldüğü, 110’u polis 217 kişinin yaralandığı hücumla ilgisi olduğu savıyla Elazığ’da tutuklanan Metin Benice gözaltında verdiği ifadeyi duruşmada reddetti. Okuma yazmasının olmadığını, gözaltında tutulduğu 1 aylık vadede tabirinin basınç ve azap altında alındığını söyleyen Benice’nin sözü üzerine hadiseden 7 ay sonra Diyarbakır’da gözaltına alınan ve hala tutuklu olan Mehmet Camik ve Ferzende Yüksel ise soruşturmanın yürütüldüğü Elazığ’a götürülmek üzere Elazığ Emniyet Müdürlüğü’nden gelen 7 kişilik polis ekibine 3 Nisan 2017’de teslim edildi.
DİYARBAKIR’DAN ELAZIĞ’A KADAR AZAP
Yüksel ve Camik, gözaltında tutuldukları Elazığ Emniyet Müdürlüğü’nde 4 Nisan 2017’de kendileriyle görüşen avukatları Lezgin Ahmet Baybaşin ve Cafer Koluman’a Diyarbakır’dan Elazığ’a getirilene kadar yaşadıklarını anlattı: Yol boyunca polislerin azap, hakaret ve istenilmeyen muamelesine maruz kaldıklarını, elleri geriden aykırı kelepçelenerek başlarının Hazar Gölü’ne sokularak boğmaya çalışıldıklarını, boş toprağa götürülerek silahla tehdit edildiklerini, Elazığ Emniyet Müdürlüğü’nde kaba dayak ve şiddete maruz kaldıklarını, aç ve susuz bırakıldıklarını söylüyorlardı. Ferzende Yüksel, daha sonra duruşmada verdiği sözünde de yaşadıklarını şöyle anlattı: “Diyarbakır’dan Elazığ’a gelene kadar her türlü tehdit ve azaba maruz kaldım, suyun kenarında boğup ıslattılar. Emniyette de benzeri pratiklere, tehditlere, azaplara, şantajlara maruz kaldım. Eşim üzerinden bana pres yaptılar. Yapmadığım bir şeyi kabul etmem mümkün değildir.”
‘KELEPÇELİYKEN KENDİSİNİ YARALADI’
Polisin 4 Nisan 2017’de hazırladığı “olay tutanağı”nda yer gösterme süreci sırasında kendisini yaraladığı argüman edilen Mehmet Camik içinse şu tabirlere taraf verildi: “Mollakendi isimli yerleşim noktasının üst kısmı olan yanı tanıyıp tanımadığı kendisine gösterildiği esnada aniden agresifleşerek ‘ben terörist değilim, bana neden kelepçe takıyorsunuz. 6 gündür gözaltındayım, ben hatasızım beni bırakın’ diyerek bağırmaya ve sonrasında kendisini sağa sola savurmaya, taraflara atmaya başladığı, şahsa defaten sakin olması gerektiğinin söylenmesine karşın şahıs daha da hiddetlenerek kelepçeli olan ellerini yumruk haline getirerek dizlerine vurmaya başladığı. Kollarından tutularak sakinleştirilmeye çalışıldığında daha da hiddetlenerek yanından kalkmaya çalışarak bacaklarını ve vücudunu sağa sola sallamaya ve zırhlı aracın oturak kısmının olduğu demirlere vurmaya başladığı, ayağa kalkmaya çalıştığı esnada zırhlı aracın etraf kamera sisteminin denetim kumandasının bağlı olduğu hareketli metal aparata sağ bacağının iç kısmını tekraren vurduğunun tespit edildi.”
HSK’YE ŞİKAYET
Avukat Koluman ve Baybaşin de savlarını tutanak altına aldıktan sonra can güvenliğinden endişelendikleri müvekkillerinin durumu için soruşturma savcısı ve Elazığ Cumhuriyet Başsavcısı ile görüşme talebinde bulundu. Ama avukatların bu talebi farklı münasebetlerle reddedildi. Bu teşebbüslerden sonuç alamayan avukatlar, Elazığ Emniyet Müdüriyeti Terörle Uğraş Büro Müdürlüğü’nde vazifeli polisler hakkında “işkence” kabahati işledikleri savıyla Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı’na hata duyurusunda bulunarak, delillerin karartılmasının önüne geçilmesi için Camik ve Yüksel’in muayene edilerek bağımsız rapor aldırılmasını istedi. 17 Nisan’da tutuklanan Camik ve Yüksel ise, hem savcılık hem de hakimlik sözlerinde kendilerine azap yapıldığını söyledi. Avukatlar, kendileriyle görüşmeyen soruşturma savcısı, devrin Elazığ Cumhuriyet Başsavcısı ile müvekkillerinin sorgusu sırasında polislerin salonda kalmasına müsaade veren ve avukatların beyanlarını tutanağa geçirmeyen Sulh Ceza Hakimi’ni “görevlerinin gereklerine muhalif hareket ettiklerini”, “tarafsızlıklarını ve bağımsızlıklarını yitirdikleri” gerekçesiyle Hakim ve Savcılar Kurulu’na (HSK) şikayet etti. Lakin, HSK Bir numara Dairesi 2018 yılında verdiği kararda, Bursa Ortam Adliye Duruşması üyeliğine atanan savcı M.G. ile Elazığ Hakimi C.A. hakkında yapılan şikayetlerin “işleme konulmaması” kararını verdi.
KARARI HSK’YE ŞİKAYET EDİLEN HAKİM İNCELEDİ
Avukatların cürüm duyurusu üzerine başlattıkları soruşturmayı 1 ay üzere kısa vadede tamamlayan Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı, avukatlar ve mağdurların azap ve berbat muameleye ait şikâyetlerinin ‘soyut’ olduğunu ileri sürerek, Elazığ Emniyet Müdüriyeti TEM Büro Müdürlüğü’nde hizmetli polisler hakkında takipsizlik kararı verdi. Savcılık, polislerin ve mağdurların tabirini almadan verdiği takipsizlik kararında, müşteki Ferzende Yüksel’in isimli tıp raporlarında darp ve cebir izine rastlanmadığını belirtti. Müşteki, Camik’in 4 Nisan 2017’de yapılan nokta gösterme sırasında bindirildiği zırhlı araçta “kendisini yaraladığı” için vücudunun sağ diz gerisindeki kesimde 6.5 CM’lik ekimoz, sağ uyluk kısmında ise 7.6 cm’lik ekimoz tespit edildiği, yaralanmanın yalın ve tıbbi müdahale ile giderilebilecek olduğu sav edildi.
Avukatlar, müvekkillerinin beyanlarına nazaran raporları düzenleyen hekimlerin polisin basınç ve tehditlerine maruz kaldığını, kuşkulu olan polislerin ise kimliğinin tespit edilerek sözlerinin alınmadığını, araştırılması gereken hususlar araştırılmadan evrakın kapatıldığını belirterek, takipsizlik kararına itiraz etti. İtirazı Yüksel ve Camik hakkında tutuklama kararı veren ve avukatların HSK’ye şikayet ettiği Elazığ 1 Sulh Ceza Hakimi C.A. kıymetlendirdi ve takipsizlik kararında bir isabetsizlik olmadığı gerekçesiyle reddetti.
ŞİKAYET ETTİKLERİ POLİSLER TUTANAK TUTTU
Takipsizlik kararının nihaileşmesinin çabucak akabinde Elazığ Emniyet Müdüriyeti Terörle Savaş Büro Müdüriyeti, azap hatasından kendileri hakkında hata duyurusunda bulunan avukatlar Cafer Koluman ve Lezgin Ahmet Baybaşin’in toplumsal medya hesaplarındaki paylaşımları hiçbir şikayet ve soruşturma kararı olmadan açık kaynak araştırması ismi altında soruşturarak, araştırma tutanağı hazırladı.
Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı, polisin araştırma tutanağında hata ögesi olarak değerlendirdiği paylaşımlarla ilgili başlattığı soruşturma evrakı için hizmetsizlik kararı vererek Diyarbakır’a gönderdi. Avukatlar, kendileri hakkında soruşturma açıldığını polisin kendilerini söze çağırmasıyla öğrendi.
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı da, Lezgin Ahmet Baybaşin ve Cafer Koluman hakkında 3 munfasıl suçlama nedeniyle iddianame hazırladı. Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 2019’da görülen davada Baybaşin “örgüt propagandası” yaptığı argümanıyla 1 yıl 6 ay 22 gün mahpus cezasına çarptırıldı, cezası ertelendi. Diyarbakır 9. Ağır Ceza Duruşması, tıpkı cürümden Avukat Cafer Koluman’a da 1 yıl 6 ay 22 gün mahpus cezası vererek erteledi. Diyarbakır 9. Asliye Ceza Duruşması ise 2020 yılında açıkladığı kararında, Koluman’a “Cumhurbaşkanına hakaret”, “kamu hizmetlisine hizmetinden ötürü hakaret” hatalarından 11’er ay 20 gün olmak üzere yekun 1 yıl 11 ay 10 mahpus cezası vererek, cezasını erteledi.
DURUŞMA KARARI AYM’YE TAŞINDI
Avukatlar, hukuka ters bir biçimde elde edilen deliller üzerinden tasavvur ve tabir özgürlüğü haklarının ihlal edilerek ceza verildiği gerekçesiyle yaptığı itirazların reddedilmesi üzerine, kararları Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşıdı.
‘OHAL VARDI, HEKIMLER EMNİYETE ÇAĞRILIYORDU’
Hakkındaki 3 munfasıl suçlama nedeniyle yekun 3 yıl 6 ay mahpus cezası alan Avukat Cafer Koluman, müvekkillerinin Elazığ’a götürüleceği haberini aldıklarında azap göreceklerini hissettiklerini, bu nedenle onları teslim almaya gelen polislerle görüşerek avukatları olduklarını söylediklerini belirtti. Koluman, “Bir gün sonra görüştüğümüz müvekkilim bana ‘bizi berbat ettiler ve çok berbat vurdular’ dedi. Özelikle yüzlerinde darp izi yoktu. Sırt, bacak yerinde elbisenin altında görünmeyecek biçimde darp edilmişlerdi. Azap görmelerine karşın darp cebir izinin olduğu tek bir rapora ulaştık. Zira o periyotta OHAL vardı, tabipler emniyete çağrılıyordu. Hekim ya tarafsız davranmıyordu ya da ideolojik kanısından kaynaklı bu vukuata dahil olmak istemedi” dedi.
‘İŞKENCENİN ÖNÜNDE DURACAĞIZ’
Polislerin “intikam alma” gayesiyle hareket ettiğini kaydeden Koluman, “CMK’ye nazaran hakkınızda bir soruşturma açılması için ya suçüstü hali olacak ya ihbar ya da şikayet olacak fakat burada bunların hiçbiri yok. İşkenceyi dillendirdiğimiz için, onları şikayet ettiğimiz için bunu yaptılar. ‘Bunların ceza alması için nerede bir hata ögesi buluruz’ diye araştırma yapmışlar. Toplumsal medya hesabımıza girerek 5-6 yıllık geçmişe yönelik bütün paylaşımları didik didik incelemişler. Bu tümüyle anayasaya ve kişi dataları muhafaza kanununa ters. Yani şunu demek istiyorlar, ‘işkence olsa bile siz itiraz etmeyeceksiniz, dillendirmeyeceksiniz’. Kendilerince açık kaynak araştırması ismi altında delil yaratarak ceza almamıza sebep oldular. Bunlar hata ise 5 yıl evvel neredeydiniz? Avukatlara gözdağı vermek istiyorlar. Avukat işini yalnızca meslek olarak yapmaz. Bir belgeye dahil olduğu devir hukuka, insan haklarına, adalete, hak ve özgürlüklere iyi bir halde hareket etmesi lazım. Bizi tekrar işimizi etik ve hukuk kurallarına iyi bir biçimde sürdürmeye devam edeceğiz. Nerede bir azap varsa, hukuksuzluk varsa önünde duracağız. Azap yapmak taraf olmaktır, öç almaktır” diye vurguladı.
Koluman, son olarak da suçlama konusu yapılan paylaşımlarının mütalaa ve söz özgürlüğü kapsamında olduğunu, hata olmadığını söyledi.
‘BÜTÜN AVUKATLARA GÖZDAĞI’
Avukat Lezgin Ahmet Baybaşin ise yaşadıkları durumu, “Müvekkillerimiz için hak aradığımız için bizden intikam alındı” diye tanım etti. Baybaşin, 5 yıl evvel hiçbir tefsir yapmadan paylaştığı ve Kozmik gazetesinde yayınlanan iki makale nedeniyle ceza aldığını belirtti.
Baybaşin, “Bir kişi azap gördüğünü sizinle paylaşırsa kayıtsız mı kalacaksınız yani? Biz ettiğimiz avukatlık yemini doğrultusunda yapılması gereken ne varsa yaptık. Avukatlık mesleğini mekanına getirirken müvekkilinizin temel hak ve özgürlükleri noktasında bir telaş taşıyorsanız müdahil olursunuz. Yapılması gereken bir şeyi yapmam onlarda rahatsızlık yarattı. Bunun için burnunuzun sürtülmesi mi gerekiyor? Aslında azaba karşı çıkmaktan öte işleyişe karşı çıktık diye bunlar oldu. Kendilerine nazaran bir yargılama işleyişleri var. Hiçbir avukat haddini daha fazla aşmasın, kendi meydanının dışına çıkmasın, evrak için bu kadar uğraşmasın, kendi müvekkilleri hakkında hak ve özgürlükler noktasında bir tasa taşımasın, noter misali gelsin girsin çıksın. Yola elverişli bir mesleksel icraat sürdürsün, arkasına karışmasın deniliyor. Aslında bizim şahsımızda bütün avukatlara yönelik bir tehditti. Aldığım 1 yıl 6 ay mahpus cezası nedeniyle 5 yıl boyunca tehdit altındayım” dedi.
Gazete Duvar