Kanada’nın Sakatchewan eyaletindeki Marieval Yatılı Kilise Okulu’nun bahçesinde yapılan aramalarda, resmi kayıtlarda olmayan 751 çocuk cesedi kalıntısının olduğu mezarlar bulundu.
Mezarların bulunduğu Cowessess Bölgesi First Nation Yerlileri Şefi Cadmus Delorme, basın toplantısı düzenledi. Delorme, bu ayın başından beri yürütülen çalışmalar sonucu şu ana kadar resmi kayıtlarda olmayan 751 mezar keşfedildiğini aktardı.
Şef Delorme, “Burası toplu mezar yeri değil, bunlar isimsiz mezarlar” dedi.
Mezar yerleri için işaretler olması gerektiğini belirten Delorme, mezarlığı yöneten Roma Katolik Kilisesi’nin 1960’larda mezarlardaki işaretleme noktalarını kaldırdığını söyledi.
BAŞBAKAN TRUDEAU: HİSSETTİĞİNİZ ACI VE TRAVMA, KANADA’NIN SORUMLULUĞUNDADIR
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Marieval Yatılı Kilise Okulu’nun bahçesinde bulunan 751 mezar için, “Bunlar yerli halkların karşılaştığı adaletsizliğin utanç verici bir hatırlatıcısıdır” sözünü kullandı.
Yazılı açıklama yapan Trudeau, “Hiçbir çocuk ailesinden ve toplumundan koparılmamalı, lisanı, kültürü, kimliği soyulmamalıydı” dedi ve şöyle devam etti:
“Hiçbir çocuk pahalı gençliğinde dehşetli bir yalnızlık ve istismara maruz bırakmamalıydı. Hiçbir çocuk endişe içinde yaşadığı bir yerde son anlarını, sevdiklerini bir daha görememe hissiyle geçirmemeliydi. Ve hiçbir aile, oynayan çocuklarının kahkahaları ve sevincinden ve topluluklarında büyümelerini izlemenin gururundan yoksun edilmemeliydi.”
Justin Trudeau, son bulguların, tüm yerli halkların ve toplulukların halihazırda hissettiği acıyı derinleştirdiğini belirterek, “Hissettiğiniz acı ve travma, Kanada’nın sorumluluğundadır ve hükümet, ülke genelindeki yerli topluluklara bu fecî yanlışları gün ışığına çıkarmak için muhtaçlık duydukları fon ve kaynakları sağlamaya devam edecektir. Kaybedilenleri geri getiremesek de bu adaletsizliklerin gerçeğini anlatabiliriz” dedi.
29 MAYIS’TA, 215 ÇOCUĞUN KALINTILARI BULUNDU
Kanada resmi kayıtlarına nazaran Marieval Kızılderili Yatılı Kilise Okulu, 1899’dan 1997’ye kadar eyaletin başşehri Regina’nın yaklaşık 140 kilometre doğusunda, Cowessess yerlilerinin olduğu bölgede faaliyet gösterdi.
British Columbia eyaletinin Kamlopps kentindeki yatılı kilise okulunun bahçesinde de 29 Mayıs’ta 215 çocuğa ilişkin ceset kalıntılarının olduğu kayıt dışı mezarların bulunması üzerine, ülke genelindeki 139 okulda başlatılan derine nüfuz eden radar taramalarında yeni mezarlar keşfedilmişti.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun, “Kanada tarihinin en karanlık kısımlarından biri” olarak nitelendirdiği eski yatılı kilise okulları uygulaması, son periyotta bahçelerinde bulunan toplu mezarlarla milletlerarası kamuoyunun dikkatini çekti.
KANADA, 2008’DE OKULLARDA YAŞANANLAR İÇİN ÖZÜR DİLEDİ
Birincisi 1840’ta Katolik Kilisesi tarafından Kanada hükümeti ismine açılan ve sonuncusu 1997’de kapatılan toplam 139 yatılı kilise okulu, faaliyette olduğu yıllarda 150 binden fazla yerli çocuğun ailelerinden zorla koparılarak alıkonulduğu yerler oldu.
Beyaz çoğunluğun hakim olduğu topluluklara ‘entegre edilmek’ için zorla ailelerinden ve kültürlerinden uzaklaştırılan çocukların büyük kısmı berbat muameleye maruz kaldı, cinsel ve fizikî hücuma uğradı.
Periyodun Kanada Başbakanı Stephen Joseph Harper, 2008’de yatılı kilise okullarında yaşananlar için devlet ismine özür dilerken, birebir yıl trajedinin tüm boyutları ile ortaya çıkarılması için Hakikat ve Uzlaşma Kurulu kuruldu.
KURUL: KÜLTÜREL SOYKIRIM
Hayatta olan mağdurların 6 bininden fazlasını dinleyen kurul, çalışmalarını 2015’te tamamladı ve 4 bin sayfalık rapor hazırladı.
Raporunda yaşananları “kültürel soykırım” olarak tanımlayan komite, hükümete de sorunun tahliline ait 94 husus halinde tavsiyelerde bulundu.
Birtakım kaynaklarda, kilise okullarında kalırken ölen çocuk sayısı 4 bin 200 olarak verilirken, komite raporunda, ölümlerin kilise idarelerince belgelenmemesi nedeniyle bu sayının 5 bin 995 olduğu kaydedildi.
Kuruldukları bölgelerdeki yerli kabilelerinin çocuklarını, ailelerinden zorla alan kilise yatılı okulu vazifelilerinin, cinsel istismar ve azabın yanı sıra çocuklar üzerinde tıbbi deneyler yaptıkları da belirlendi. (TORONTO/AA)
Gazete Duvar