ANKARA – AK Parti ve MHP’nin ortak imzasıyla Meclis’e sunulan toplumsal medya düzenlemesi bugün Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlanacak. Toplumsal ağ sağlayıcılara Türkiye’de temsilci bulundurma zaruriliği getiren, bunu yapmayan şirketlere 5 kademeli yaptırım öngören 9 unsurluk teklife CHP, HDP ve GÜZEL Parti muhalefet şerhi düştü.
‘TOPLUMSAL MALİYETİ ÇOK YÜKSEK’
CHP’nin şerhinde Türkiye’deki mevcut siyasi ve bürokratik idare anlayışının, internet ve bilhassa toplumsal medyayı özgürlüklerin kullanımı, ferdî ve toplumsal gelişimi destekleyici bir teknoloji yerine tehlikeli ve sakıncalı olarak değerlendirdiği belirtildi.
Şerhte, yalnızca 2019 yılı içinde erişimi engellenen web sitesi sayısı 61 bin 49 olarak verildi. 2019 sonu prestiji ile 130 bin URL adresine, 7 bin Twitter hesabına, 40 bin tweete, 10 bin YouTube görüntüsüne ve 6 bin 200 Facebook içeriğine de erişim manisi getirildiği, tıpkı devir 50 bin kadar içeriğin erişim engelleme kararları sonrasında içerik sağlayıcılar tarafından yayından kaldırıldığı hatırlatıldı.
Wikipedia’nın 2.5 yıl kapalı kaldığı tabir edilen şerhte, “Tüm bu gerçekler; internet ve bilhassa toplumsal medyaya yönelik her türlü kısıtlama, yüzyıllardır akan bir suyun yatağını bilakis döndürmek manasına gelecektir ki bu da toplumsal maliyeti çok yüksek beyhude bir çabadır” denildi.
‘AMAÇ TOPLUMSAL MEDYAYI DENETIM ALTINA ALMAK’
Facebook, Twitter üzere dünya genelinde milyarlarca kişinin kullandığı toplumsal ağ sağlayıcılara Türkiye’de temsilcilik açtırarak, türel muhataplık kurulması teklifinin asıl hedefinin toplumsal medyayı denetim etmek olduğu savunulan şerhte, internetteki bant genişliğinin daraltılması ile sonuçlanan yaptırımlar için de, “İstanbul trafiğinde, dört şeritli otobanda giderken şeridin tek şeride düşürülmesi durumunda vatandaşların vakitle o yolu kullanmaktan vazgeçmesi üzere düzenlemeyle çok sayıda yabancı firma ile kimi yerli firmalar Türkiye’den çekilecektir” tabirlerine yer verildi.
‘ALMANYA-TÜRKİYE KIYASLAMASI YANLIŞ’
Almanya ile Türkiye kıyaslamasının gerçek olmadığı belirtilen şerhte, Almanya’da söz özgürlüğü gerekçesiyle kapatılmış bir tane internet haber sitesi olmadığı aktarıldı ve “Türkiye’de sendika.org 63 sefer, Oda TV tekrar tekraren kapatılmıştır” vurgusu yapıldı.
‘UNUTULMA HAKKI İLE SİYASET DİZAYN EDİLMEK İSTENİYOR’
Arama motorlarından içerik çıkartılmasını sağlayacak “unutulma hakkı” için de şerhte, “Uygulamada siyasetin dizayn edilmesi hedeflenmektedir. Hafızalarda birinci günkü üzere tazeliğini koruyan AKP-FETÖ işbirliğine ait haberler, yolsuzluk operasyonları, ayakkabı kutularına konulan milyon dolarların imaj kayıtları ile bilhassa ABD ve Rusya ile kurulan tavizkar dış siyasetin yol açtığı ağır bedeller internet arşivinden silinmek istenmektedir. Böylece yeni nesillerin, geçmişte yaşanan onca kirli münasebetten haberdar olmaları engellenecektir” denildi.
‘GENÇLERİN YANSISININ ÖNÜNE GEÇMEK İSTİYORLAR’
Teklifin art planında genç seçmenlerinin AK Parti’den uzaklaşmasının olduğu öne sürülen şerhte, şu tabirlere yer verildi:
“Gençler mutsuz, umutsuz ve reaksiyonlu. Buna da AKP’nin kaynaklık ettiğinin farkında. Erdoğan bu durumun önüne geçebilmek için ülkenin gençlerinin kanılarına hürmet duymak, genç istihdamı artıracak yatırımlara yönelmek yerine toplumsal medyayı zapturapt altına alıp sorunu çözeceğini zannetmekte. Bu süreci yönlendirmek ve yönetmek; işine geldiğinde Facetime’den darbeye karşı halkı sokağa çağırıp, işine gelmediğinde Twitter’den Dislike aldığınızda yasaklara sarılmakla olmaz.”
TEKLİFE ‘YEŞİL KÜRE’ BENZETMESİ
HDP’nin muhalefet şerhinde, kanun teklifi için, “İnternete adeta matbaada basılmış korsan yayın muamelesinin dışa vurumudur. Kendisini afişe eden ‘yeşil küre’ fikri ne kadar dijital bağlantıdan ve toplumsal medya dinamiklerinden anlayan bir aklın eseriyse bu kanun teklifini de o biçimde yorumlamakta beis yoktur” denildi.
Türkiye’nin Twitter’a gönderdiği içerik çıkarma taleplerinde dünya birincisi, Facebook’ta dünya dördüncüsü olduğu hatırlatılan şerhte İçişleri Bakanlığınca toplumsal medya paylaşımları nedeniyle yapılan yasal süreçlere de dikkat çekildi:
“Ne yazık ki iktidarın toplumsal medya alanına ait müdahaleleri bu yasa teklifinin yasalaşmasından sonra olacakları göstermesi bakımından dikkate kıymettir. Geçmişteki örneklerin tahlilini iyi yapmak gelecekteki mümkün riskleri önlemek açısından değer arz etmektedir.”
‘UNUTULMA HAKKININ HEDEFI İKTİDARIN GEÇMİŞİNİ SİLMEK’
Şerhte “Unutulma hakkı” için de “Bu düzenlemeyle aslında amaçlanan iktidarın geçmişteki telaffuz ve hareketlerinin silinmesidir. Halihazırda geçmişteki telaffuzlarıyla örtüşmeyen iktidar artık her mecrada karaladığı bağlantılarının de unutulmasını ve gündemleştirilmemesini öngörmektedir. Unutulma hakkını savunan iktidarın 17-25 Aralık gibisi yolsuzluk evraklarının, hakeza FETÖ ile birlikteliklerine ilişkin geçmişin silinmesini amaçladığı hususu esasen izah dışıdır” denildi.
HDP şerhinde, siyasetçilerin bu haktan muaf tutulmasını içeren önergenin reddedilmesinin de gerçek emeli ortaya koyduğu tabir edildi.
UYGUN Parti şerhinde de teklifle ilgili, “İktidar, medyanın toplumsal medya ayağını denetim altına almak, muhalefeti ve tenkitleri susturmak istiyor. Bu kuşkuyu, toplumda büyük bir kesiti yaşıyor. Yeniden yasaklama yoluna gidilmesi son derece vahim. Otoriter rejimlerin bilgiye çabuk ulaşılmasından ve bu mecrada tenkitlerin rahat yapılır olmasından rahatsızlığı da bilinen bir gerçek” tabirleri kullandı.
Gazete Duvar
