LEFKOŞA – Önümüzdeki ay İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenecek olan kritik Kıbrıs doruğu öncesinde adanın her iki yakasında da demokrasi ve milliyetçilik tartışmaları gündemde. Kıbrıs’ın kuzeyinde, 1974 yazında ölen ve uzun vakittir izleri kayıp olan insanların toprağa verilmesinin arından, milliyetçi ideolojiler ön planda. Adanın güneyinde de, benzeri tartışmalar ve siyasi tansiyon yaşanıyor.
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, 14 Ağustos 1974 tarihinde Maratha-Muratağa’da ölen 36 yaşındaki Emine Rüstem Akansoy ve çocukları 15 yaşındaki Sezin Akansoy, 13 yaşındaki Mustafa Akansoy, 12 yaşındaki Erbay Akansoy ve sekiz yaşındaki Sibel Akansoy’un 47 yıl sonra kimliklerinin belirlenmesi sonrasında toprağa verilmesinin akabinde bir açıklamada bulundu. Kelam konusu, açıklama Kıbrıs Türk toplumunda yeni tartışmaları ve tenkitleri beraberinde getirdi.
Tatar, ilgili açıklamasında “Uğraşımız ve mücadelemiz, bir sefer daha bu acıların yaşanmaması, annelerimiz ile çocuklarımızın katledilip, katliam çukurlarına gömülmemesi ve o karanlık, acı ve vahşet dolu günlere dönülmemesi içindir. Halkımızın ve tüm çocuklarımızın vatan bildiğimiz bu topraklarda özgür, başı dik ve güven içinde yaşaması ana amacımız olup, bu doğrultuda da Türk askerinin Kıbrıs’taki varlığı ile Türkiye’nin faal ve fiili garantörlüğünün devam etmesi Kıbrıs Türk halkı için vazgeçilemezdir” bildirisini verdi.
Cumhurbaşkanı Tatar ayrıyeten, “Beş şehidimiz için düzenlenen sivil tören, ailenin isteği doğrultusunda gerçekleşmiş olup, yeniden tıpkı istek doğrultusunda devlet töreni düzenlenmemiştir. Geçmişte de tekrar birtakım ailelerin isteği doğrultusunda birtakım şehitlerimiz de devlet töreni ile defnedilmemişti. Lakin bu şehitlerimiz, bu ülkenin ve bu halkın da evlatlarıdır. Bizlere düşen görev, hassasiyetimiz ve büyük duyarlılığımız, şehitlerimizin, diğer şehitlerimiz üzere devlet töreni ile defnedilmesidir” sözlerini kullandı.
TATAR’IN AÇIKLAMALARINA REAKSİYON
Cumhurbaşkanı Tatar’ın ‘kayıplara devlet töreni’ çıkışı Kıbrıs’ın kuzeyinde ‘acılar üzerinden milliyetçi ajitasyon temelinde siyaset’ tartışmalarını gündeme getirdi. Defnedilen Akansoy ailesinin akrabası eski içişleri bakanı ve ana muhalefet mensubu Asım Akansoy, Tatar’ın açıklamasına sert bir çıkışla karşılık verdi. Akansoy, “Acı ve gözyaşı üzerinden siyaset yapmaktan utanmıyor musun Tatar? Sen ve Güney’de senin üzere düşünenlerin yarattığı bu acı ve gözyaşları üzerinden de devletçilik mi oynayacaksınız? İş bu noktaya mı geldi? Seni insanlığa davet ederim” dedi. Tatar, Akansoy’un açıklamasını toplumsal medyadan yanıtladı. Tatar’ın serzenişine Türkiye ve Kıbrıs’taki milliyetçi kesitlerden dayanak geldi.
AKTİVİSTE HAKARET DAVASI
Cumhurbaşkanı Tatar ‘devlet töreni’ çıkışı öncesinde, diğer bir inisiyatifiyle de Kıbrıs’ın kuzeyinde gündeme damgasını vurdu. Tatar geçtiğimiz hafta ‘Sol Hareket’ aktivisti Abdullah Korkmazhan’ın gerçekleştirmiş olduğu bir konuşmadan rahatsız olduğu gerekçesiyle, yargıya başvurdu. ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ gerekçesiyle açılan yeni davada, Korkmazhan için beş yıla kadar mahpus cezası istendi.
RUM TARAFINDA ‘GÜNEY’ TARTIŞMASI
Kıbrıs’ın kuzeyindeki son gelişmeler muhalif kesitleri, demokrasi ve fikir özgürlüğü temelinde endişelendirdi. Kelam konusu tartışmanın bir gibisi adanın güneyinde de yaşandı. Nikos Anastasiadis hükümetinin odağında olduğu yolsuzluk suçlamalarının akabinde iktidarın takınmış olduğu yabancı aykırısı, milliyetçi çizgiye reaksiyon gösteren binlerce yurttaş başşehir Lefkoşa’da büyük mitingler düzenledi.
Cumartesi günü Lefkoşa’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın önünde miting düzenleyenlerin verdiği bildiri, hükümet etraflarının reaksiyonunu çekti. Kelam konusu bildiride, Kıbrıs Cumhuriyeti’ne ‘güney hükümeti’ olarak seslenilmesi iktidardan tenkitleri beraberinde getirdi. Rum iktidar etrafları aktivistleri son saatlerde milliyetçi argümanlarla ve “Türklerin gayelerine hizmet ediyorsunuz” bildirisiyle eleştirdi. Birtakım milliyetçi kesitler ise yolsuzluk ve milliyetçilik karşısında sesini yükseltenleri ‘Türkiye’de konuşlu cihatçı çetelerle işbirliğiyle’ itham etti.
Gazete Duvar