İnsan Hakları Derneği, 13 Eylül 1980’de Ardahan’ın Okçu köyündeki konutundan gözaltına alındıktan sonra kaybedilen Cemil Kırbayır evrakındaki gelişmeler hakkında kamuoyuna açıklama yaptı. Kırbayır ailesi ve İnsan Hakları Derneği, “Cemil Kırbayır belgesinin TBMM Raporu’na, kanıtlara, evraklara, şahitlere karşın kapatılmasına müsaade vermeyelim” açıklamasında bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan 2011 yılında Kırbayır’ın annesi Berfo Ana’yı Dolmabahçe’deki çalışma ofisinde ağırlamış ve faillerin ortaya çıkması için ellerinden geleni yapacaklarını söylemişti.
BERFO ANANIN MÜCADELESİ…
İnsan Hakları Derneği, Kırbayır belgesiyle ilgili birtakım bilgiler verdi. Sürecin başından sona nasıl işlendiğini anlatan İnsan Hakları Derneği şu açıklamalarda bulundu:
“Hatırlanacağı üzere: 05.02.2011 tarihinde periyodun Başbakanı Recep Tayip Erdoğan’ın Dolmabahçe Sarayı’na davet ederek görüştüğü Cumartesi Anneleri içinde Cemil Kırbayır’ın annesi 103 yaşındaki Berfo Kırbayır da vardı. Berfo Anne’yi dinleyen Erdoğan’ın talimatı sonucu; TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’nun 9 Şubat 2011 tarihli toplantısında “gözaltında iken kayboldukları sav edilen şahısların akıbetinin araştırılması” maksadıyla bir alt kurul kurulması kararı alındı.
Mersin Milletvekili Prof. Dr. Zafer Üskül başkanlığında Çorum Milletvekili MuratYıldırım, İzmir Milletvekili, Erdal Kalkan, İstanbul Milletvekili Çetin Soysal’dan oluşan alt kurul çalışmalarına Mülkiye Başmüfettişi Mehmet Firik, Adalet Müfettişi Mecit Gürsoy ve Komite Uzmanı Kenan Altaş eşlik etti. Kelam konusu Komite, 13 Eylül 1980 tarihinde gözaltına alındıktan sonra bir daha kendisinden haber alınamayan Cemil Kırbayır’ın akıbetini araştırdı.”
‘KAPIYI AÇIK BIRAKTIM, OĞLUM GELMEDİ’
105 yaşındaki Berfo Ana’nın ölmeden evvelki şu kelamları gündemdeki yerini koruyor: “Benim evladım gelir diye kapıyı bacayı açık bıraktım. Ay geçti, gün geçti, sene geçti benim çocuğum gelmedi.Başbakan bana kelam vermişti, oğlumun kemiklerinin gömüldüğü yeri bulacaktı. Onun kelamını tutmasını bekliyorum. Vasiyetimdir Cemil’in nereye gömüldüğü bulunmadan ölürsem, beni gömmeyin, cenazemi kaldırmayın, oğlumla birlikte birebir mezara gömülmek istiyorum.”
KURUL O PERIYODA ILIŞKIN EVRAKLARA ULAŞTI
Meclis’te kurulan bu komite Kırbayır’la ilgili eski dokümanlara ulaştı. Pekala bu dokümanlarda ne vardı: “Cemil Kırbayır’ı sorguda gören çok sayıda şahit ve sorgulamayı yapan emniyet ve MİT mensuplarıyla görüştü. Titiz bir çalışma sonucunda 350 sayfalık bir rapor hazırladı. Raporun sonuç kısmında “Komisyonumuz; Cemil Kırbayır’ın gözaltında iken azap gördüğüne, bu azap sonucunda hayatını kaybettiğine ve cesedinin vefatına sebebiyet veren sorgulamaları yapan kamu görevlilerince ortadan kaldırıldığına inanmaktadır” yazıldı.
Komite, Cemil Kırbayır’ın gözaltında iken azap ile öldürüldüğü argümanı ile ilgili olarak; sorgulamayı yapan üç ünite olan Emniyet, MİT ve Sıkıyönetim Komutanlığının o periyottaki vazifelileri ve yetkilileri ile devrin sıkıyönetim kumandanı hakkında, Kars Cumhuriyet Başsavcılığına kabahat duyurusunda bulunarak elindeki tüm bilgi, beyan ve dokümanları Adalet Bakanlığı aracılığı ile Savcılığa gönderdi.”
Bu gelişmelerin üzerine Kars Cumhuriyet Başsavcılığı, 2011/899 nolu yeni bir soruşturma başlattı. Soruşturma sırasında arşivde 2002/911 nolu takipsizlik kararı bulundu. İnsan Hakları Derneği bundan sonraki gelişmeleri de şöyle anlattı: “Anlaşıldı ki; Cemil Kırbayır’ın gözaltında kaybedilmesinden 6 yıl sonra, Kars Savcılığı bir soruşturma başlatmış (1986/1279 no) fakat soruşturmada 2002 yılında takipsizlik kararı vermişti. Kelam konusu 2002/911 nolu takipsizlik kararı ise aileye bildiri dahi edilmemiş belge böylelikle kapatılmıştı. Bu karar 2014 yılında aileye bildirim edildi. Aile çabucak Ardahan Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvurarak kelam konusu takipsizlik kararının kaldırılmasını talep etti. Duruşma takipsizlik kararını kaldırdı.”
EVRAK HER AN KAPATILABİLİR…
Ortadan geçen çok müddette Kars Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturmayı sonuçlandırmadı. Savcılık, Kırbayır belgesini 14 Kasım 2019 tarihinde “kanun faydasına bozma” talebiyle Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Müdürlüğü’ne gönderdi ve Cumhuriyet Savcılığınca 2002 yılında vakit aşımı nedeniyle verilmiş olan ( 2002/ 911 sor.) takipsizlik kararını kaldıran Ardahan Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2014 tarihli kararının kaldırılmasını istedi. Bakanlık, 25 Şubat 2020 tarihinde Yargıtay’a başvurarak belgede zamanaşımı bakımından “kanun faydasına bozma” kararı verilmesini talep etti. Belge hala Yargıtay 8. Ceza Dairesi’inde inceleme evresinde bulunuyor. Yargıtay’ın “kanun faydasına bozma” kararı vermesi halinde evrakın zamanaşımından kapatılması mümkün hale gelecek.
Kırbayır ailesi ve İnsan Hakları Derneği, “Oysa; zorla kaybetme hatasında zamanaşımından kelam edilemez. Bu kabahat, birinci olarak, bir insanlığa karşı cürüm olması nedeniyle zamanaşımına tabi tutulamaz.” dedi ve ekledi: “İkinci olarak cürmün devamlılık arz eden özgün niteliği gereği zamanaşımının ne vakit başladığı belirlenemediğinden otomatik olarak zamanaşımı işletilemez. Gerçekten iç hukukta insanlığa karşı cürüm olarak tanımlanmadığı durumlarda, bu hatanın kişinin gözaltına alınması ile başladığı argüman edilse de, bu kabahat kaybedilen kişinin akıbeti ortaya çıkarılana, kemikleri bulunana kadar devam eder. Kayıp halinin ne vakit başladığı tam olarak belirlenemediğinden, kaybedilenin akıbetine ait belirsizlik devam ettiği sürece vakit aşımı müddetinin her gün tekrar başladığı var sayılır ve teknik olarak zamanaşımı müddetinin dolduğu söylenemez.”
‘CEMİL KIRBAYIR RAPORUNA SAHİP ÇIKMAYA ÇAĞIRIYORUZ’
Kırbayır ailesi Cemil Kırbayır’ın azap ile öldürüldüğü, vücudunun de ‘kuşkuya yer bırakmayacak’ halinde kaybedildiğinin Meclis raporunda da yer aldığını söyledi: Kamu davası açmak yerine evrakın “zaman aşımı” münasebeti ile kapatılmak istenmesi Cemil Kırbayır’ın akıbetinin açığa çıkarılmasını ve bu hatası işleyenlerin hesap vermesini engelleme teşebbüsüdür.Yargıtay, Cemil Kırbayır evrakında türel sürecin insan hakları ve kozmik hukuk pahaları ışığında ilerlemesini sağlama konusunda sorumluluğunu yerine getirmeli; Adalet Bakanlığının “kanun faydasına bozma” başvurusunu reddetmelidir. Yargıtay’ı, vazifesini yerine getirmeye çağırıyoruz. TBMM Lideri ve tüm meclis üyelerini, Meclis’in saygınlığını muhafaza misyonunu yerine getirmeye; TBMM tarafından hazırlanan Cemil Kırbayır Raporuna sahip çıkarak takipçisi olmaya çağırıyoruz.”
Tahlil sürecinde Erdoğan’la görüşen Kırbayır’ın aannesi Berfo Ana’ya oğlunun faillerinin cezasız bırakılmayacağı kelamı verildi. Kırbayır ailesi artık bu kelamı hatırlatıyor: “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı, 9 yıl evvel kamuoyu huzurunda devlet ismine Berfo Anne’ye verdiği kelamın gereğini yerine getirmeye çağırıyoruz. Baroları, aydınları, vicdan sahibi yurttaşları ve tüm demokrasi güçlerini Cemil Kırbayır evrakında 40 yıldır süren bu hukuksuzluğun son bulması için, gerçek adaletin tecelli etmesi için harekete geçmeye çağırıyoruz. Cemil Kırbayır evrakının, TBMM Raporu’na, kanıtlara, evraklara, şahitlere karşın kapatılmasına müsaade vermeyelim.” (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar
