Burcu Özkaya Günaydın
HATAY- Son beş yıldır bilhassa ithal et, ithal hayvan, ithal yemle birlikte birçok yerli besici hayvancılığı bırakma eşiğine geldi. Bu sene kesimi; tüm dünyayı hem toplumsal hem de ekonomik olarak etkileyen korona virüsü de etkiledi. Besicilerin en çok iş yaptığı Kurban Bayramı’na sayılı günler kalmasına karşın yüzler tam manasıyla gülmüyor. Bir çuval yemin fiyatı 50 TL’den 85-100 TL’ye çıkarken, elektrik ve mazota ödenen fiyatların ikiye katlanması hayvancılığın temel sıkıntılarından. Bu yıl bu dal meselelerinin üstüne pandemi de eklendi. Kimi kurban satıcıları pandemiyle birlikte satışlarının arttığını belirtirken, kimi satıcılar ise işlerde çok fazla düşüş olduğuna dikkat çekiyor.
KORONA KURBAN SATIŞLARINI ARTTIRDI
Dağhan Yıldırımgeç, Sakarya’da hem besicilik yapıyor hem de kurban satıcısı. Yıldırımgeç, pandemi sürecinden hiç etkilenmediklerini bilakis satışlarının arttığını belirtiyor: “Böyle bir hastalık da yok. Ülkenin içinde olduğu durum ticari ve dış borç var. Bu türlü bir hastalıkla panik yarattılar. İnsanları yalnızca korkutup mazeret ile devletin açıklarını kapatıyorlar. Koronanın benim açımdan kurban satışlarına olumsuz tesiri olmadı bilakis daha da arttı. Küçükbaşta da büyükbaşta kurban kalmadı elimizde. Hastalık var diye beşerler daha çok alıyor. Kurbanla alakası olmayan şahıslar bile bu sene kurban aldılar. Dua etmek için mi alıyorlar bilmiyorum. Vefat korkusu olabilir.”
KURBANDAN SONRASI YOK
Yıldırımgeç, genelde durumlarının iyi olmadığını; yem ve saman fiyatları çok yüksek olması, hayvanın taban fiyatının kıymetli olması, yerli besicinin desteklenmemesiyle hayvancılığın tükenmeye yanlışsız gittiğin düşünüyor. Yeni doğmuş bir buzağı fiyatının 3 bin TL, büyükbaş hayvanın şu an 15 bin TL olduğunu söyleyen Yıldırımgeç, “Büyükbaş hayvandan azamî kazanılacak para bin- bin 500. İleriye dönük bir satış yok. Koronadan ötürü mallar elimde kalabilir diyordum şu an iyi gidiyor. Ancak kurbandan sonrası yok bizim için zira besicilik bitti. Tarım zati sıfır. Her şey ithal dışarıdan geliyor. Tohum falan ekemiyorsunuz zira kısır tohum. Mecbur ithal tohum alıyorsunuz. Sömürü nizamını geçtik artık” formunda konuştu.
HATAY KURBAN KONUSUNDA FARKLI
Hatay’da kurbanlık hayvan satışı yapan Mehmet Ali Dibek’in satışları koronadan ötürü çok düşmüş. Hatay Kurban konusunda öteki yerlerden daha farklı olduğunun altını çizen Dibek, devamla şunları söyledi: “Hatay dışındaki yerlerde beşerler bir danayı 6-7 kişi kesebiliyor. Burada ortaklı kesme adeti yok. Daha evvel 3-4 koyun alan 1 koyun alıyor. Kurbanı kesiyor ancak sayıdan düşürüyor. Bu da bizim satışlarımızı düşürdü tabi. Yem ve hayvan sayısının azlığı bizi genel etkileyen faktörlerden.”
BESİCİLİK SIKINTI DURUMDA
20 yıldır Adana’da besicilik yapan Adnan Karakaş, krizden etkilenip, iflas bayrağını çeken besicilerden. Karakaş; yem, saman fiyatlarındaki artış, devletin dışarıdan et getirmesinin işletmelerinin iflas etmesine neden olduğunu belirterek: “Adana sıcak bölge hayvanlara iyi bakılması lazım. İlaçlar dolara endeksli, kıymetli. Biz ilaçlarını tertipli alamıyorduk. Samanı, yemi, paklığı derken karşılayamadık. Bu yüzden bankadan kredi çektik lakin kar edemedik. Borcu kapatmak için öteki bankadan kredi çektik. Bir müddet daha gitti o denli. Fabrikaya süt veriyorduk, karşılığında yem alıyorduk. O kadar düşünceli bir duruma düştük. En son elimizdeki mallar da gitti, iflas ettik. Türkiye’de tarım ve hayvancılık desteklenseydi bu duruma düşülmezdi” diye konuştu. (DUVAR)
Gazete Duvar
