DUVAR – Eski Kaynak Müsteşarı ve iktisatçı Mahfi Eğilmez, Türkiye ekonomisindeki değişik sonuçlar ortaya çıktığına dikkat çekerek, Türk Lirası’nın dış bedel kaybı ile pahalılık ve dış borç stoku ile dış borç yükü arasındaki bağlantıya dair göstergelere dikkat çekti.
Eğilmez zatî web sitesinde yayınladığı ‘Can sıkıcı bir dış borç hesabı’ başlıklı metnin bir kısmı şöyle:
Türkiye iktisadında son devirlerde farklı sonuçlar ortaya çıkıyor. Örneğin TL’nin dış paha kaybı pahalılıktan yüksek olduğunda satın alma gücüne nazaran hesaplanan GSYH’si süratle artıyor. Zıddı olur da pahalılık dış bedel kaybından yüksek olursa bu kere cari fiyatlarla GSYH’si artıyor. Her ikisi de gerçek durumu değil sanal durumu gösteriyor.
Bir diğer enteresanlık dış borç stoku azaldıkça dış borç yükü artıyor. Dış borç stoku kamu kısmının, TCMB’nin ve kişisel kesitin mevcut dış borçlarının toplanmasıyla bulunan büyüklüğü tabir ediyor. Dış borç stoku dolarla söz ediliyor. Bunu dolar cinsinden hesaplanan GSYH’ye böldüğümüzde dış borç yükü ortaya çıkıyor:
Dış Borç Yükü = Yekun Dış Borç Stoku / GSYH
Asıl düşüş kişisel kesim dış borç stokunda görülüyor. Son 4 yılda kişisel kesim dış borç stoku 63,3 milyar dolar (yüzde 20) azalmış. Buna karşılık kamu bölümü ve TCMB’nin dış borç stokunda yekun 39,6 milyar dolar artış olmuş. Türkiye umumuna baktığımızda yekun dış borç stokunun son dört yılda sistemli olarak gerilediğini görüyoruz. Son dört yıldaki gerileme yüzde 5,2 olmuş.
METNIN TAMAMI
Gazete Duvar
