İktisatçı Mahfi Eğilmez, ferdî web sitesinde dolardaki hareketlilikle ilgili bir yazı kaleme aldı. Mahfi Eğilmez “Şu sıralarda Dolar genel olarak kıymet kaybettiği halde bizde Dolar kuru yükseldiğine nazaran göre bu seferki kur yükselişinde genel dış etkenlerin rolü yok demektir” sözünü kullandı.
Mahfi Eğilmez’in ‘Dolar Kuru Niye Yükseldi?’ başlıklı yazısının bir kısmı şöyle:
Son iki günde Dolar kurunda yaşanan yükselişler üzerine pek çok soru sorulur oldu. Bunları topluca yanıtlamaya çalışayım.
Döviz fiyatı hangi sistemle belirleniyor?
İktisat biliminde mal insanların muhtaçlıklarını ve isteklerini gidermek üzere alım satım konusu yapılan somut araçlardır. Bu tarif çerçevesinde iktisat bilimi açısından döviz de tıpkı elma üzere bir maldır ve arz (satışa sunulan üretim) ve talebe (satın alınmak istenen miktara) nazaran piyasada belirlenen bir fiyatı (kur) vardır. Elma fiyatı üzere dövizde de arz yüksekse (mal bolsa) fiyat düşer, talep yüksekse fiyat artar. Buna karşılık kurun oluşumunda arz ve talep güçlerini etkileyen güçler elma arz ve talebini etkileyen güçlerden biraz farklıdır. Burada beklentiler çok daha fazla değer kazanır. İktisadın genel gidişinin, ülke risklerinin artışının, yapılan açıklamaların ya da yurt dışında bizi de etkileyebilecek gelişmelerin kurlar üzerindeki tesiri elma fiyatı üzerindeki tesirinden çok daha fazladır.
Dolar kuru son iki günde niye yükseldi?
Kur yükselişinin (ya da TL’nin dış kıymet kaybının) dış ve iç nedenleri vardır. Şu sıralarda Dolar genel olarak paha kaybettiği halde bizde Dolar kuru yükseldiğine nazaran göre bu seferki kur yükselişinde genel dış etkenlerin rolü yok demektir. Buna karşılık Türkiye’ye özel dış etkenlerin tesiri var. Örneğin piyasalarda, Biden idaresinin Türkiye’ye yönelik hali şimdi tam olarak netleşmemiş olsa da pek dostça olmayacakmış üzere bir hava var.
Kurun son iki gündeki yükselişinde asıl olarak iç nedenler ve orada da devletin en üst kademesinden gelen açıklamalar tesirli görünüyor. Kanal İstanbul yatırımında ısrar edilmesi, rezervler konusunda gerçeklerin görmezden gelinmesi üzere açıklamalar riskleri artırmaya devam ediyor. Riskler artmaya başladığında da kur yükseliyor.
YAZININ TAMAMI
Gazete Duvar
