ANKARA –Azerbaycan ile Ermenistan ortasında Dağlık Karabağ’da yaşanan çatışma sürecinde yaşanan hak ihlallerini ve Türkiye’deki Ermeni vatandaşların durumunu incelemek için TBMM İnsan Haklarını İnceleme Kurulu bünyesinde alt komite kuruldu. Komite Azerbaycan’da vurulan sivil yerleşim alanlarında incelemeler ve araştırmalar yapacak.
Kurul Lideri AK Parti ve MHP’li komite üyelerinin verdiği önergeyle ilgili, “Gerektiğinde dış ülkelerdeki insan hakları ihlallerini incelemek ve bu ihlalleri o ülke parlamenterlerinin dikkatlerine direkt ya da mevcut parlamenter forumlar aracılığıyla sunmak” komitenin vazifeleri ortasında sayılmıştır” değerlendirmesinde bulundu.
Kurul Lideri AK Parti Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu, alt kurul kurulmasına ait şu değerlendirmeyi yaptı:
“Pervasızca işlenen bu savaş kabahatleri karşısında, milletlerarası hak savunucusu kurum ve kuruluşları vazifeye çağırmak, savaş hatalarının işlenmesine seyirci kalmamak, dünya kamuoyunun dikkatini sivil kayıplara ve sivil altyapıdaki tahribata çekerek, bunun Üst Karabağ ve mücavir yedi bölgenin işgalini sürdürme aracı olarak kullanılmasının işaret ettiği ahlaki krize görünürlük kazandırmak ve zorla yerinden edilen yüz binlerce insanın inançlı geri dönüş hakkına takviye vermek Kurul olarak vazifemizdir. Hiç elbet, Lozan Anlaşması’yla statüleri belirlenmiş bulunan Ermeni vatandaşlarımızın hakları hukuk devletinin müdafaası altındadır. Türkiye, ülkemizde yasa dışı olarak çalışan binlerce Ermeni’nin durumu dâhil, kendi vatandaşlarının durumu ile kelam konusu çatışma ortasında bir alaka kurulmasını kabul etmez. Bununla birlikte, bu çatışmanın gölgesini aralamak ve Türkiye’deki Ermeni vatandaşlarımızın durumunu da bu açıdan yerinde incelemek de Komite olarak kıymetlendirmemiz gereken bir bahistir.”
TANRIKULU: İKİ KÖYLÜNÜN HELİKOPTERDEN ATILDIĞI TEZLERİ ARAŞTIRILSIN
İnsan Haklarını İnceleme Kurulu Başkanvekili ve CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Azerbaycan ve Ermenistan ortasındaki sorunun barış odaklı çözülmesinden yana olduklarını belirterek komitenin kurulmasından yana tavır aldıklarını kaydetti. Tanrıkulu ayrıyeten, 11 Eylül’de Van’ın Çatak ilçesinde askerler tarafından gözaltına alındıktan sonra helikopterden atıldıkları tez edilen 50 yaşındaki Osman Şiban ve 57 yaşındaki Servet Turgut isimli iki köylüye ait savların gündeme alınıp araştırılmasını talep etti.
HDP: KURUL SORUMLULUK ALMALI
Helikopterden atılma savlarının kurulu fevkalâde toplanmasını gerektirecek bir hadise olduğuna dikkat çeken HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit ise, “2020 yılında insanların helikopterden atıldıklarına dair bir sav varsa bu argümanın doğruluğunu ya da yanlışlığını ortaya koymak şayet doğruysa bu manada sorumlu olanların adil ve tarafsız bir yargı tarafından yargılanmalarını sağlamak konusunda komitenin sorumluluk alması gerekir” diye konuştu.
‘ÖNCE GARO PAYLAN’A KARŞI OLAN LİSAN DÜZELTİLMELİ’
Türkiye’de Ermelerine yönelik nefreti kışkırtan kamusal lisandan vazgeçilmesi gerektiğini de belirten Koçyiğit, Hrant Dink’in faillerinin 14 yıldır bulunamadığını işaret ederek şöyle konuştu:
“Ülkemizde yaşayan Ermeni halkımızı her gün inciten hatta bizim milletvekillimiz Garo Paylan’ a yönelik tehdide varacak bir lisan kullanımının, Ermeni halkına yönelik nefreti de kışkırtan kamusal lisanın bir an evvel reddedilmesi ve bu bahiste da tavır alınması gerekiyor. Biz yakın periyotta Hrant Dink’in bir katliam sonucunda katledildiğine tanıklık ettik. Hala faillerinin kim olduğunu bilmiyoruz.”
“DİNK CİNAYETİNİN 14 YILDIR AYDINLATILAMADIĞI ÜLKEDE ERMENİLERİN MAĞDURİYETİNİ ARAŞTIRACAKMIŞIZ’
HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu ise, Türkiye’deki Ermenilerin durumlarının araştırılmasına yönelik komite teklifini şöyle kıymetlendirdi:
“Hrant Dink cinayetinin on dört yıl boyunca aydınlatılmadığı, aydınlatılmak istenmediği bir ülkede “Türkiye’deki Ermenilerin mağduriyetini araştıralım” diyoruz. Ne derece bir samimiyet var, bunu sormak lazım. Zira Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Konseyi raporu Abdullah Gül tarafından apaçık bir formda hazırlanmasına karşın hiçbir gereği yapılmadı. Ben o denetleme heyeti raporunu Sayın Gül’le görüşmemiz sonrasında da inceledim ve hakikaten çok kıymetli ihlalleri tespit etmiş bir Cumhurbaşkanlığı Denetleme Konseyi raporuydu. Ancak gelinen noktada 14’üncü yıla giriyoruz. Hrant Dink cinayetiyle ilgili tek bir adım yok.”
CEZAEVLERİNDE COVİD-19: SON 1 AYDA 6 KİŞİ ÖLDÜ
Öte yandan Covid-19 ile ilgili cezaevlerinde büyük bir sorun olduğunu tabir eden Gergerlioğlu, “Son bir ay içinde 6 kişi Covid-19 nedeniyle öldü. Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri hiçbir açıklama yapmıyor ve bizim kurulumuz da bu mevzuyla ilgili hiçbir teşebbüste bulunmuyor. Beşerler son derece huzursuz. Daha geçen gün Elbistan’da birisi öldü, evvelki gün öbür bir cezaeviydi, Buca’da gencecik bir insan öldü. Bunu İnsan Hakları Kurulunun sorması lazım lakin maalesef bu hususta bir adım yok” dedi. Gergerlioğlu da Van’da yaşanan helikopterden atılma hadisenin gündeme alınmasını, araştırılmasını talep etti.
RET MÜNASEBETİ: SORUŞTURMA SÜRÜYOR
Komite lideri Hakan Çavuşoğlu, milletvekillerinin bu talebine “ vaka yargıda” diyerek, “Konuyla ilgili olarak hem idari hem de isimli bir soruşturma süreci devam ediyor. Malumunuz, Anayasa husus 138 uyarınca soruşturma konusunda bizim rastgele bir tavsiye, telkin, araştırma yapma imkânımız mevzubahis olamaz. Bu manada soruşturma sonucunu bekleyeceğiz. Yeni bir durum hasıl olursa elbette ki kurul her daim gündemine hâkim olur ve gerekirse çalışmasını da yapar” sözlerine yer verdi.
Görüşmelerin akabinde “Ermenistan’ın Azerbaycan’a saldırmasıyla başlayan tansiyon ve çatışma sürecinde yaşanan hak ihlalleri ile Türkiye’deki Ermeni vatandaşların durumu hakkında alt komisyon” kurulmasına ait önerge kabul edildi.
EN ÇOK MÜRACAAT CEZAEVLERİNDEN YAPILDI
Başka yandan İnsan Hakları inceleme Komitesine 27. Yasama Devri’nde 12 Ekim prestijiyle ulaşan toplam müracaat sayısı 6 bin 93, süreç yapılan müracaat ise 5 bin 823 oldu. Komitece sürece alınan müracaatların mevzularına nazaran dağılımı şu haldedir:
Cezaevlerine ait müracaatlar 4 bin 767, yargıya ait meseleler 1. 132, çeşitli sıkıntılar -sağlık problemleri, maddi yardım talebi, iş talebi gibi- 863, komitenin teşebbüste bulunması ve yerinde inceleme talebi 202, kolluk uygulamalarından şikâyetler 149, yasal düzenleme talepleri 248, memuriyete ait meseleler -göreve iade talebi, mobbing, imtihanlar ve benzeri- 103, personel meseleleri 78, engelli problemleri 33, askerlikle ilgili problemler 14.
Gazete Duvar
