Haydar Öztürk/Burcu Özkaya Günaydın
SAMSUN – Bafra, 19 Mayıs ve Alaçam ilçe hudutları içerisinde yer alan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, 56 bin hektar genişliğinde, irili ufaklı 20 adet göl ile büyük bataklık ve sazlık alanlardan oluşuyor. Türkiye’de bulunan 420 kuş çeşidinden 321’ine de konut sahipliği yapan kuş cennetinde geçtiğimiz günlerde çıkan iki yangınla 170 hektarlık alanın kül olması sonrası, bölgenin imara açılacağı savları gündeme geldi.
UNESCO’nun Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan ve daha evvel jandarma tarafından korunan Kızılırmak Deltası’nın bir kısmı, nisan ayında yapılan statü değişikliği sonrası Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’na devredildi ve özel güvenlik elemanları aracılığı ile korunmaya başladı.
‘YANGININ NASIL ÇIKTIĞI SORU İŞARETİ’
.
Samsun Etraf Platformu (SAMÇEP) Sözcüsü Mehmet Özdağ, yangının nasıl çıktığına dair başlarda soru işareti olduğunu söyledi. Özdağ, “Yangın çıkaracak kadar bir sıcaklık yok. Çam iğneli ağaçlar da yok. Bataklık alan. Gogo dediğimiz sert sazlıklar var. Bunları yakmak için hayli uğraşmak gerekir. Kendi kendine yanması çok zordur” dedi. Özdağ ayrıyeten Kuş Cenneti’ndeki toprak şase yolun beton yapıldığını, UNESCO muhafazası altında olan kısma ise, “Doğa Okulu açacağız” denilerek, pideci açıldığını belirtti ve “Pideci, balık göllerinin yanında. Oranın tüm doğal hayatına müdahale etmiş oluyorsunuz. Doğal bir habitat var. Olağan koşullarda bir aracın girmediği yere siz inşaat götürüyorsunuz” diyerek reaksiyon gösterdi.
‘BU SENE YAVRULAYAMADILAR’
.
Cumartesi günü delta bölgesinde bir ortaya gelerek açıklama yapan sivil toplum kuruluşları, pide restoranının allı turnaların ömür alanına yapılmasına reaksiyon göstererek, “Türkülerdeki allı turnaların ömür alanı burası. Bu sene yavrulayamadılar, zira az ileride ‘Doğa Eğitim Okulu açacağız’ deyip pide salonu yapılan bir işletme var. Belirli ki bir proje adım adım ilerliyor. Türkiye’de yalnızca 20 çift turna var, 3 çifti bu deltada yavrulayıp seneye tekrar geliyordu. Bu sene gelmediler. Sizin yatak odanıza belediye tesis yapsa o meskende yaşar mıydınız?” tabirlerini kullandılar.
‘BİNA YAPILMAYACAKSA NEDEN İMARA AÇTINIZ?’
Kızılırmak Deltası’nda daha evvel tabiat fotoğrafçılığı yapan ve uygulanan yasak sonrası deltaya fotoğraf sanatkarlarının girişinin yasaklanmasını eleştiren Hasan Aktürk de yangınla ilgili yaptığı açıklamada, “İçimiz yandı, haberler can kaybı yok dedi. Halbuki kuşlar, kaplumbağalar, yılanlar, ağaçlar, böcekler hepsi birer candır. Delta asıl onların hayat alanıdır. Nisan ayında imara açılan bir alanın Eylül’de yanması soru işaretleriyle doludur. Buna sessiz kalamayız. Bina yapılmayacağı söyleniyor. O vakit neden imara açtınız?” dedi.
‘RESMİ KARARNAME İLE İMARA AÇMIŞ OLDULAR’
Yangınla büyük bir alanın tahrip olduğunu belirten HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni, Kızılırmak Deltası’nın statüsünün nisan ayında değişime uğradığını söyleyerek, şunları aktardı: “Kızılırmak Deltası üç kısma ayrılmış. Bir kısmı müdafaa alanında. Bir kısmının kullanımı Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’na verilmiş. Bu alana Bakanlık istediğini yapabilir. Bu statü değişimin akabinde da yangın çıkıyor. Artık bu, resmi kararname ile imara açma oluyor. Yarın öbür gün bir şey denildiğinde biz müdafaa altında olan kısma dokunmadık diyecekler lakin o iş o denli olmuyor. Bir sefer bölgeye iş makineleriyle girmiş oluyorsunuz. Yüzlerce hayvan ve bitkinin olduğu bir yere inşaat, hafriyat, toz, duman getirmiş oluyorsunuz. Kuşların bundan etkilenmeme ihtimali var mıdır?”
LIDER DEMİR: BİR YIL SONRA GÖÜRSÜNÜZ, BURASI KENDİNİ TOPARLAYACAK
Yangının akabinde bölgeye giderek inceleme yapan AK Parti Samsun Milletvekili ve Genel Lider Yardımcısı Çiğdem Karaaslan, Kızılırmak Deltası’nın imara açılacağı argümanlarına ait şunları söyledi: “Böyle bir savda bulunmaya kimsenin hakkı yok” diye konuştu. Samsun Büyükşehir Belediyesi Lideri Mustafa Demir de savlar ile ilgili bir açıklama yaparak, yanan bölgenin müdafaa alanı dışında olduğunu ve bölgenin katiyetle imara açılmasının kelam konusu olmadığını söyledi. Rüzgarın tesiriyle yangının genişlediğini söyleyen Demir, “Burası hiçbir formda, asla yapılaşmaya açılamaz. Katiyen. Bunu aslında açıklama yapanlar bilmeden yapıyorlar. Bu türlü bir şey kelam konusu değil. Burası makilik bir alan. Bir yıl sonra baharda gelip görürüz, burası kendini toparlayacak. Yangın esnasında hayvanlar çok büyük ölçüde kaçtı. Maalesef kimileri telef oldu. Bu çok üzücü bir durum. Kimse kaygı etmesin, merak etmesin. Buranın statüsüne halel gelmez.”
Gazete Duvar