Avrupa’nın en katı kürtaj maddelerine sahip ülkelerden biri olan Polonya’da fetüsün ‘kusurlu olduğu durumlarda yapılan kürtajların’ da anayasaya alışılmamış olduğuna hükmedildi. Polonya Anayasa Mahkemesi’nin kararı, ülkede artık kürtajın neredeyse büsbütün yasaklandığı manasına geliyor.
Polonya’da yalnızca ensest, tecavüz ve annenin sıhhati risk altındaysa kürtaja yasal olarak müsaade verilecek. Ülkede 1993 tarihli bir mahkeme kararı, fetüste ‘ciddi kusur olması’ durumunda kürtaja müsaade veriyordu. Polonya’daki kürtaj hadiselerinin yüzde 98’inin bu karara dayandığı biliniyor. Lakin hükümetteki milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi milletvekilleri bu kararı geçen yıl, üyelerinin birden fazla iktidar tarafından atanmış olan Anayasa Mahkemesi’ne taşımıştı.
‘İNSAN HAKLARININ İHLALİ’
Polonya merkezli Helsinki İnsan Hakları Derneği’nden avukat Malgorzata Szulecka “Tamamen haksız bu karar bayanlara insanlık dışı muamelenin önünü açacaktır” diyerek karara reaksiyon gösterdi. Polonya Anayasa Mahkemesi kararını eleştiren Avrupa Kurulu İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatović, “Kadın hakları için üzücü bir gün” tabirlerini kullandı. Mijatović, Twitter paylaşımında, “Polonya’da kürtajın neredeyse tüm yasal temelini ortadan kaldırmak, insan haklarını ihlal ediyor” dedi.
‘OLASI EN MAKUS SENARYO GERÇEKLEŞTİ’
Bir sivil toplum kuruluşunun avukatlığını yapan Kamila Ferenc ise, ‘olası en makus durum senaryosunu gerçekleştiğini’ lisana getirdi. Karar öncesi memleketler arası insan hakları ve bayan dernekleri ortak bir bildiri yayımlayarak 1993 tarihli yasaya yapılan itirazın hükümetin bayan haklarına yaptığı daima atakların bir devamı olduğunu ve yargının bağımsızlığını zayıflattığını belirtmişti. Ülkedeki bayan hakları örgütleri de hükümete kürtaj maddelerini daha da katılaştırmama daveti yapıyordu.
Polonya’da 2016’da da kürtajın büsbütün yasaklanması gündeme gelmiş, tasarı geniş çaplı protestolara neden olmuş ve bayanlar reaksiyon olarak greve gitmişti. Yasa tasarısı reaksiyonlar üzerine parlamentoda yapılan oylamada ezici bir çoğunlukla reddedilmişti. Kamuoyu araştırma şirketi Ipsos’un 2020 tarihli araştırmasına nazaran Polonya’da halkın yüzde 27’si bayanın istemesi halinde kürtaja müsaade verilmesini savunuyor. Kürtaja mutlaka müsaade verilmemesi gerektiğini düşünenlerin oranı ise yüzde dokuz. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar
