DİSK-AR’ın açıkladığı rapora nazaran Türkiye, Covid-19 ile uğraşa epey sonlu kaynak ayıran ülkelerden biri.
Rapora nazaran, güçlü ülkeler ulusal gelirlerinin yüzde 17,3’ü kadar ek harcama ve dolaylı gelir dayanağı ayırırken fakir ülkeler yalnızca yüzde 2’si kadar kaynak ayırabildi.
Raporda öne çıkan değerlendirmeler şöyle:
* Covid-19’un ekonomik ve toplumsal sonuçlarına dönük takviye paketleri ve programları iki temel bileşenden oluşuyor. Birinci bileşen direkt vatandaşlara dönük nakit harcama ve dolaylı takviyelerden (hükümet harcamalarında artış ve vergi gelirlerinde azalma/vazgeçilen vergiler), ikinci bileşen ise işletmelere, şirketlere ve bankalara (sermayeye) sağlanan finansman dayanaklarından ve çeşitli mali kolaylıklardan oluşuyor.
* Covid-19 ile çabaya yönelik yapılan harcamalar ve dayanaklar açısından ülkeler ortasında büyük uçurum Güçlü ülkeler ulusal gelirlerine oranla vatandaşlarına daha fazla nakit harcama ve dolaylı gelir dayanağı sağlarken fakir ülkelerin dayanaklarının ulusal gelirlerine oranı çok daha hudutlu kalıyor.
* Varlıklı ülkeler gayrisafi yurt içi hasılalarının (GSYH) ortalama yüzde 17,3’ü kadar nakit harcama ve dolaylı gelir takviyesi sağlarken, orta gelirli ülkeler GSYH’lerinin yüzde 4,1’ive fakir ülkeler ise yüzde 2’si kadar dayanak sağlayabildi.”
* Türkiye’nin vatandaşlara dönük Covid-19 harcamaları, sıhhat harcaması, nakit harcama ve dolaylı gelir dayanağı dahil GSYH’sinin yüzde 2,7’si seviyesinde gerçekleşti. Bu oran Yunanistan’da yüzde 21,1 ve Yeni Zelanda’da yüzde 19,3 olarak gerçekleşti.
YUNANİSTAN 38,9 MİLYAR DOLAR SAĞLADI
10,7 milyon nüfusa sahip Yunanistan toplam 38,9 milyar dolar, 4,9 milyon nüfusa sahip Yeni Zelanda 40,4 milyar dolar nakit harcama ve dolaylı gelir takviyesi sağlarken 84 milyon nüfusa sahip Türkiye sadece 19 milyar dolar fiyatında ek harcama ve dolaylı gelir dayanağı sağladı.
* Türkiye tarafından sağlanan nakit gelir takviyesinin büyük kısmı İşsizlik Sigortası Fonu, Toplumsal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu ile “Biz Bize Yeteriz Türkiye’m” isimli kampanyadan karşılandı. Münasebetiyle direkt hükümet dayanakları çok hudutlu seviyede kaldı.
DAYANAĞIN YÜZDE 78’İ İŞLETMELER, ŞİRKETLER VE BANKALARA
* Türkiye’de Covid-19’un toplumsal ve ekonomik tesirleriyle ilgili toplam ekonomik ve mali takviyelerin çok büyük kısmı (yüzde 78’i) vatandaşa değil işletmeler, şirketler ve bankalara sağlanan kolaylıklardan oluşuyor.
* Covid-19’un ekonomik ve toplumsal tesirlerine karşı, varlıklı 10 G20 ülkesi 8,3 trilyon dolar, orta gelirli 10 G20 ülkesi 1,3 trilyon dolar, yüksek gelirli öteki 26 ülke 666 milyar dolar, orta gelirli 82 ülke 317 milyar dolar ve fakir 59 ülke ise 49 milyar dolar ek nakit harcama ve dolaylı dayanak sağladı.
* Covid-19’a yönelik 10,4 trilyon dolarlık global ek harcama ve dolaylı gelir dayanakları içinde Türkiye’nin hissesi binde 2 (19 milyar dolar) civarında kaldı. (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar