Son yılların tanınan fotoğraf çekilme sistemi selfie, beraberinde birçok insanın kestirim edemeyeceği kadar enteresan bir mevzuyu da beraberinde getirdi: Selfie çekerken hayatını kaybetmek.
Selfie’yi bilmeyen yoktur. Hatta kadrajın gerisinde bir insanın olduğu fotoğraf sayısı, yapılan selfie’lerin yanında artık çok küçük bir oranı temsil ediyor da diyebiliriz.
Herkesin ulaşabileceği fiyatlardaki telefonlarla binlerce fotoğraf çekmek işten bile değil. Bu çekimlerin ne kadarının ne kadar hoş olduğu yahut kimin bu fotoğraflara dönüp baktığıysa farklı bir husus. Kıymetli olan o anı bir daha bakılmayacak bir fotoğraf karesi değerine ölümsüzleştirmek. Hatta mevzu artık o denli bir noktaya geldi ki birden fazla telefon üreticisi bütün pazarlama stratejisini aygıtlarla yapılabileceklerden ve kullanılan birçok farklı teknolojiden fazla aygıtta kaç kamera olduğu, ışık takviyesi, çözünürlüğü üzere noktaların üzerine kuruyor. Natürel bu stratejinin sebebi, yaygın olarak telefonların hangi özelliklerinin kullanıldığıyla ve markaların pazar hissesi gayretinde kullanıcıların genel eğilimine nazaran ilerlettikleri AR-GE çalışmalarının bir sonucu.
Kesinlikle ki selfie gibisi fotoğrafların tarihi, fotoğraf makinesinin tek elle kullanılabilir yahut zamanlanabilir modellerinin üretilmesiyle paralel ilerlemiştir. Fakat, bu tip tek elle çekimlerin bu kadar kabul görmesinin tarihi 10 yıl bile değil. Bu genel kabulün ve modanın lokomotifi olarak influencer’ların, her çeşit ünlünün, tanınan dijital personaların paylaşımlarını kabul edebiliriz.
HAVALI BİR FOTOĞRAF İÇİN MEVTE GİTMEK
Elbette herkes istediği üzere istediği yerde fotoğraf çekebilir ve paylaşabilir lakin bu selfie çılgınlığı birkaç yıldır dünya genelinde yüzlerce insanın da vefatına yol açmaya başladı. 2018’de yayınlanan bir rapora nazaran, o güne kadar selfie sebebiyle 250’den fazla insanın hayatını kaybettiği kayıt altına alınmış. Elbette bu ölümlerin, yalnızca kayıt altına alınabilenler ve araştırmacıların ulaşabildikleri olduğunu unutmamak lazım. Bu rapordan sonra geçen 2 yıl içinde de en az bir bu kadar insanın yalnızca iyi birer fotoğraf çekmek için ölmüş olabileceğini söylesem abartmış olmam.
Selfie çekerken ölen insanların büyük bir kısmı iddia edebileceğiniz üzere konutunda rahat bir koltukta otururken kendi fotoğrafını çektiği için hayatını kaybetmedi. Neredeyse tamamı, orada bulunmanın bile tehlikeli sayılabileceği cinsten yerlerde çekmeye çalıştıkları selfie sebebiyle -üzgünüm fakat sudan bir sebep dolayısıyla- tıpkı sonu paylaştı.
Bu yazıya mevzu olan tipten selfie’lerin kıymetli bir kısmı, öteki insanların gördüğünde hayran kalacağı “imkansız” yahut “cool” görünen anları yakalamak uğruna çekiliyor. Beşerler, uçurum kenarlarında, sarp keçi patikalarında, yüksek binaların yahut yapıların tehlikeli kısımlarında, ırmak yataklarının azgın kısımlarında yahut hareket eden araçlardan sarkarak Instagram sayfalarına hoş bir hatıra daha eklemek için nitekim de tehlikenin ortasına atılıyorlar. Mümkün olduğunca fazla beğeni almak ve bu fotoğraf üzerine arkadaşlarıyla havalı sohbetler yapmak için birbiri gerisine telefonlarının ekranına arka arda basıyorlar.
Birinci denemeler çoklukla istedikleri üzere olmuyor. Tekrar deniyorlar, ışığı yahut görüntüyü yakalamak için açıyı değiştiriyorlar. Geriye yahut yana bir adım atıyorlar. Şimdiki deneme istediklerine çok yakın lakin bu sefer tahminen de kendileri istedikleri üzere çıkmıyor. Bedenlerini biraz daha geriye atıyorlar, ayaklarını yavaşça kaydırıyorlar. Üzerinde yahut içinde durdukları alandaki güvenliklerini değil telefonun ekranındaki imgeyi düşündükleri için derinlik algıları kayboluyor. Ne çeşit bir tehlikenin eşiğinde olduklarını fark edemeyecek kadar selfie hırsına yenik düşüyorlar. Harika son bir kare için başlarını biraz daha yana çevirdiklerinde artık telefon bir yana kendileri bir yana gidiyor…
Bana sorarsanız selfie’yle bir mevt aşağı üst bu türlü geliyordur. Tren raylarının üstünde, hareket eden araçtan bedenini sarkıtarak, her an bir modülü kopabilecek bir uçurumun altında yahut ayaklarının kayabileceği tehlikeli bir alanın üstünde vefatı kendilerine bu türlü çağırıyorlar.
HAYDİ KOLAYA KAÇIP INFLUENCER’LARI SUÇLAYALIM
Çok takipçili hesaplarda paylaşılan tehlikeli selfie pozları insanları özendirse de bence hatası influencer’lara atmak artık işin biraz kolaycılığı olmaya başlıyor. Kendi özgür iradenizle takip ettiğiniz bu hesaplarda sizden de tıpkı tehlikeli pozları vermeye zorlayan yoktur diye düşünüyorum. Yani herkes kendi muhakemesini yapıp neyin tehlikeli neyin inançlı olabileceği konusunda fikir yürütebilir.
Suçlanması gereken dijital mecralara dair bir fenomen varsa o da beğeni sayısı, takipçi sayısı üzere dijital dünyaya has ölçümlerle popülarite ortasında insanların hayatlarını direkt etkileyecek bağların, bireylerin şahsen kendileri tarafından kurmuş olması. Yeni fotoğrafına gelen beğeni sayısı bir evvelkine nazaran azalınca üzülen, artınca sevinenlerden olmak tahminen de insanı bu tehlikeli oyuna getiriyor. Kulağa biraz garip gelse de bunu söylemeden geçemeyeceğim: Herkes kendi selfie’sinden sorumludur.
ÇEKMEYİ DÜŞLEDİKLERİ FOTOĞRAFLAR DEĞİL, ÖZNESİ OLDUKLARI HABERLER PAYLAŞILIYOR
Biraz beğeni almak için toplumsal medya hesabına eklenecek tek bir fotoğraf karesi için, üstelik bunu kimsenin zorlaması olmadan büsbütün kendi cümbüşleri için yaparken ölen insanlara da yakınlarına da üzülmemek mümkün değil. Aslında bu mecraların ve buralardan gelecek çok beğeninin ve hoş yorumların onları ne kadar motive ettiğini görmek lazım. Bu beğeni ve keyifli edici yorumların tam aykırısını siber zorbalık bağlamında düşündüğümüzde de insanların internette haklarında yapılan yorumlar yahut latifeler hasebiyle kendi canlarına kıymaya nasıl karar verebileceklerini tam aksisi bir motivasyonla görebiliriz.
Günün sonunda havalı yahut tehlikeli selfie’lerle ölümsüz bir kare yakalayıp tahminen birkaç yüz beğeni almanın peşinde koşarken hayatını kaybedenler; istediklerine, umdukları üzere olmasa da ulaşıyorlar. Dünya çapındaki gazetelerde isimleri, birkaç poz fotoğrafları ve vefatlarına sebep olan selfie sevdası anlatılırken onlar şanslılarsa cesetleri bulunmuş ve cenaze merasimleri çoktan yapılmış oluyor.
Cümbüşüne bir fotoğraf çekmeye çalışmak nitekim de bunlara sebep olabilir mi? İnanmıyorsanız bildiğiniz lisanlarda internet taraması yaparak birkaç dakika içinde onlarca öyküye ulaşabilirsiniz.
Ölenler, çekemedikleri o son selfie sebebiyle dijital kozmosta isimleri sonsuza kadar var olacak.
Gazete Duvar