Ünal Aydın, 2018’de ÖSYM tarafından düzenlenen hakimlik ve savcılık imtihanına girdi. 100 soru üzerinden gerçekleştirilen imtihanda 93,36 puan alarak Türkiye’de 13’üncü oldu fakat mülâkatta ‘başarısız’ sayıldı. 1000 adayın takıma alınacağı imtihan için 3 bin kişi mülakata çağrıldı. Tıpkı imtihanda 2647’nci sırada olan öteki bir aday mülakatı geçerek akademide yer aldı.
Aydın, mülakat sonuçlarından sonra CİMER’e yazdı ve iki ay sonra aldığı geri bildirimde, neden mülakatı geçemediğine dair bir münasebet sunulmadı.
3 KERE İMTİHANI KAZANDI, MÜLAKATTA ELENDİ
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olan Aydın bu imtihana daha evvel iki sefer daha girmiş ama her ikisinden de mülakattan elenmiş. Aydın’a nazaran bunun nedeni ‘torpil usülü’ sonuçlanan bir mülakat olması.
‘BEYNİN DEĞİL, TORPİLİN İŞ GÖRDÜĞÜ BİR ÇARK’
“Emeğin değil de birilerini tanımanın ya da birilerini bulmanın değerli olduğu, beynin değil torpilin iş gördüğü bir çark, bir meslek kümesi kitlesi oluşturuldu” diyen Aydın, imtihana giren binlerce insanın hakkının yendiğini düşünüyor.
.
Hâkimlik ve savcılık yazılı imtihanına ait her yıl Adalet Bakanlığı’nın kendi sitesinde yayımladığı duyurulara nazaran imtihan konusu dersler, adaylarda bulunması gereken nitelikler, imtihan tarihi üzere bilgiler yer alıyor. Açılan takımın 3 katı kadar aday da imtihanda başarılı olmaları dâhilinde kelamlı imtihana çağrılıyor.
‘MÜLAKATTA İMTİHAN SONUCU SIRALAMASI DEĞİŞTİRİLİYOR’
‘Kadroların açılış biçimi ve mülakattan geçen bireylerin profilleri hakkında ne düşünüyorsunuz?’ sorumuzu yanıtlayan Aydın “Mülâkattan geçen adayların genel profili hakkında net bir şey söyleyemem. Lakin, bu şahısların ekseriyetinin asıl listede olmadığını biliyorum. Asıl listeden kastım da şudur: Açılan takımda 1000 kişinin alınacağı belirtildiğinde, yazılı imtihanda birinci 1000’e girenlerin bulundukları listedir. Doğal ki bu listenin mülâkatta heyet tarafından verilen puanlar ile baştan aşağı değiştirildiği de bir gerçekliktir” dedi.
‘BİRİLERİ TORPİLİNDEN KAYNAKLI BAŞARILI OLUYOR’
Aydın, yazılı imtihanın yapılma gayesinin, adayların bilgi seviyesinin aşikâr bir puan tabanını geçecek nitelikte olmasını sağlamak olduğunu fakat başarılı olanların mülakat sonucunda sistem dışında bırakıldığını söyledi. Aydın’a nazaran mülakatta bilginin karşılığında değil, birilerinin torpilinden kaynaklı başarılı olunuyor. Ünal, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün “Mesleğe başlayan yeni hâkim ve savcıların verdiği kararlardan pek mutlu değiliz” kelamlarını hatırlatarak, “Mahkemelerde verilen kararlar, savcılık tarafından düzenlenen iddianameler, istinafta daima bozulan ve bu sebeple uzayan yargılamalar, halkta yargıya olan itimadın neredeyse sıfır olması, AİHM tarafından Türkiye aleyhine hükmedilen tazminatlar… Bu listeyi uzattıkça uzatabiliriz. Lakin, bu sonlu örnekler dâhi Türk hukukunun ne hâlde olduğunu ve süratle nasıl bir kaosa hakikat gittiğini göstermek bakımından ziyadesiyle kâfi olmaktadır” dedi.
AYDIN: 93,36 PUAN ALAN MÜLAKATTA NEYİ YANLIŞ YAPABİLİR?
İmtihana hazırlanan adayların en az bir yıl boyunca çalıştıklarını aktaran Ünal hem imtihana hazırlanış sürecini hem de bu süreçte yaşadığı meseleleri şöyle anlattı: “Bu süreç hayli yıpratıcı. Ben birinci imtihana girdiğimde stajyer avukattım. Bir yandan staj eğitimi görüp mesleksel bilgi kazanmak gayretinde debelenip durdum. Bilindiği üzere stajyer avukatlara hayatlarını idame ettirebilmeleri için ya hiç fiyat ödenmiyor ya da çok cüzi ölçüler ödeniyor. İş bulmak gerilimi, işte geçirilen yorucu ve gerilimli vakitler bir de imtihana hazırlık derken çok gerilimli ve sancılı bir periyot geçiriyoruz. Türkiye 13’üncüsü oldum. Olağan şartlarda, adayın güvenlik soruşturmasında bir meşakkati yok ise yüzde 99 ihtimalle mülâkattan da başarılı olması gerekir. 100 soru sorduğunuz bir imtihanda 93,36 puan alan bir aday, mülâkatta neyi yanlış yapmış olabilir de 61 puan alarak elenir? Ya da tersten soracak olursak 2600’üncü küsür olan bir aday neyi mükemmel yapmış olup da benim önüme geçmiş olabilir? Sizin yerinizi, aslında hiç hak etmeyen bir kişi işgal ediyor. Geçirdiğiniz koca yıl bir anda boşa gidiyor. Kaybedilen vakitler, ekonomik kayıplar, mesleksel deneyimler de uğraşı.”
‘TORPİL YOK DİYEN PALAVRA SÖYLÜYOR’
Toplumda da mülakatın torpil süreci olarak algılandığını vurgulayan Aydın “Torpil diye bir şey yok diyen palavra söylüyordur ve kendisi de torpil ile bir yerlere gelmiştir” diyor. Mesleksel olarak mülakatları aslında gerçek bulduğunu lakin Türkiye’de bu durum birilerini bir yerlere getirmek, sisteme entegre etmek, önünü açmak formunda istismar edildiğini anlatan Aydın “Hâkim savcı atamalarının Cumhurbaşkanı Külliyesi’nde yapılması, yargının durumunu gözler önüne sermiyor mu? Bildiğiniz üzere yapılan Anayasa değişikliği sonucunda Cumhurbaşkanı artık bir siyasi kişilik. Durum bu iken yasama, yürütme ve yargı nitekim birbirinden bağımsızdır diyebilir miyiz? Açıkçası, Türkiye tarihinde mülâkatların her periyodunda hükümetteki siyasi partiden bağımsız olarak bu durum yaşanıyor. Bende yaşanan bu durumların canlı kanlı bir mağduruyum. Ve herkes lakin herkes yaşanan bu mağduriyetleri bilmesine karşın kimseden çekinmeden yüzü kızarmadan liyakatsizce davranmaya devam ediyor” diye konuştu.
‘BU İMTİHAN BOŞUNA YAPILMIYOR’
“Siz 13’üncü oldunuz lakin sizden daha az puan alan lakin mülakattan geçen bir adayın ‘başarılı’ görülmesi hukuk üzere kıymetli bir düzenekte mesleksel yetersizlik biçiminde okunabilir mi?” sorusuna ise Aydın şu cevabı verdi: “Bazı arkadaşlar ‘ya imtihan şanssızlığına kurban gittim ya da günümde değildim’ diyebiliyor. Ee bizim hatamız ne? Ben imtihana son bir ay kala 14-15 saat ders çalışır hâle geldim. Benim için mülâkata gidebilecek kadar puan almak çok güç bir şey de değildi. Bu imtihan boşuna yapılmıyor. Asıl listeye giren kişi, güvenlik soruşturmasında düşüncesi yoksa mülâkatı geçmelidir. Aksini sav eden, asıl listeye giren bir kişinin yerine sisteme entegre edilmiştir.
Mahkemelerin ve savcılıkların verdiği kararlar ortada. İstinaf ve temyiz mahkemelerinde biriken belgeler, artan iş yükü, vicdanları sızlatan kararlar, yanlış yol kuralı uygulamaları da eforu. Hakikaten, bu biçimde yürüyen bir sistemde tüzel güvenirlik ya da türel kalite yani en nihayetinde hukuk devleti unsuru nasıl uygulama alanı bulabilir ki? Türel paylaşımlar yapılan sitelerde hatanın alt ve üst sonunun belirtilip, belirlemenin yargıçtan istendiği pek çok davada yargıçların bu durumu yorumlamak yeteneğinden bile mahrum olduğu açıkça görülmektedir. Kelam gelimi, ‘suçun cezası bir yıldan 3 yıla kadar hapistir’ formunda ceza normu için verilen kararın ilgili sonlar içerisinde bir ceza olması gerekirken münasebet kısmına ‘sanığın 1 yıldan 3 yıla kadar hapsine’ formunda kararlar çıkmaktadır. Bence bu örnek, anılan şahısların Türk hukukuna olan tesirini ve sorunuzun karşılığını hayli net bir biçimde açıklamaktadır.”
‘ELENMEM OLAĞAN: BABAM KAHVECİ, ANNEM MESKEN HANIMI’
“Artık hâkim yahut savcı olmayı düşünmüyorum” diyen Aydın, imtihanda değil Türkiye 13’üncüsü, Türkiye 1’incisi dahi olsa tekrar mülakatta elenebileceğini düşündüğünü belirtti. Ailesinin durumundan da kelam eden Aydın “Benim babam kahveci, annem mesken hanımı. Yani anlayacağınız üzere yaşadığım deneyimlerle de sabittir ki benim o makama gelebilmek ihtimalim bulunmamaktadır. Adaleti tecelli ettirilmesi beklenen yargılama süjelerinin, şimdi işin başında adaletsizlikle hareket etmek zorunda bırakılması nitekim içler acısı bir durum. Umarım bu durum en kısa vakitte son bulur ve ulaşılmak istenen çağdaş medeniyetler düzeyine erişebiliriz” dedi.
Gazete Duvar