İZMİR – OHAL soruşturması kapsamında, İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde İZENERJİ ve İZELMAN’da çalışan 15 çalışanın güvenlik soruşturması münasebet gösterilerek iş akitleri feshedildi.
Yeni Asır Gazetesi’nin belediye bünyesinde işe alınanların ‘HDP’den gelen listeler aracılığıyla’ yerleştirildiğini tez eden haberlerinin akabinde İzmir Valiliği bünyesinde bir kurul oluşturuldu. Valinin oluşturduğu ve yeniden kendisinin başkanlık yaptığı komite tarafından yapılan inceleme sonucunda; 375 Sayılı Kanun Kararında Kararname’ye eklenen süreksiz 35. Hususa dayanarak belediyede çalışan 15 emekçi için, ‘kamu misyonundan ihraç’ kararı verildi. Valiliğin talimatıyla bünyesinde çalışan 15 emekçinin iş akitlerini fesheden İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin, önümüzdeki süreçte itirazda bulunup bulunmayacağı ise merak konusu oldu.
Avukat Arif Ali Cangı, kelam konusu kararnamenin adeta OHAL’i 31 Temmuz 2018’den, 31 Temmuz 2021’e kadar uzattığı yorumunu yaparken, DİSK Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı, güvenlik soruşturması mazeretiyle yapılan hukuksuz ve keyfi personel kıyımına son verilmesi davetinde bulundu. Belediyedeki işlerinden atılan Pınar Özgeç ve Orhan Yıldız da yaşadıklarını anlattı.
‘BU DÜZENLEME LAKİN FEVKALÂDE HALLERDE UYGULANABİLİR’
İzmir Büyükşehir Belediyesi’ndeki 15 çalışanın, KHK 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’ye eklenen 35. Unsuru münasebet gösterilerek kamu misyonundan çıkarıldıklarını belirten Avukat Arif Ali Cangı, Resmi Gazetenin 31.07.2018 tarihli tekrarlanmış sayısında 25.07.2018 tarihli 7145 Sayılı Kimi Kanun Ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Kararında Kararname’ye eklenen Süreksiz 35. Madde’de, “31 Temmuz 2018’den itibaren üç yıl mühletle; terör örgütlerine yahut Ulusal Güvenlik Kurulunca Devletin ulusal güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum yahut kümelere üyeliği, mensubiyeti yahut iltisaki veyahut bunlarla irtibatı olduğu bedellendirilen; mahalli yönetimler çalışanı, valinin başkanlığında toplanan ve vali tarafından belirlenen şuranın teklifi üzerine İçişleri Bakanı’nın onayıyla kamu misyonundan çıkarılır” kararının yer aldığını belirtti.
Bu düzenlemenin olağan hukuk nizamına mahsus bir olmadığının lakin harika hallerde uygulanabileceğinin altını çizen Cangı, “Dolayısıyla bu düzenleme ile kamu vazifelileri açısından OHAL 31 Temmuz 2021 tarihine kadar uzatılmıştır” dedi.
‘MASUMİYET KARİNESİ GÖZARDI EDİLİYOR’
Anayasanın 127. unsuruna nazaran, “Mahallî yönetimlerin kuruluş ve misyonları ile yetkilerinin yerinden idare unsuruna uygun olarak kanunla düzenlendiğini” vurgulayan Cangı, yerinden idare prensibine uygun düzenlenen mahallî idarelerde çalışan işçinin Vali’nin başkanlığında toplanan heyetin teklifi ve İçişleri Bakanı’nın onayı ile kamu misyonundan çıkartılmasının Anayasanın 127. hususuna ters olduğunu belirtti. Öteki yandan bu yasal düzenleme ile masumiyet karinesinin de göz arkası edildiğine dikkat çeken Cangı, şu değerlendirmede bulundu:
“İnsanların neyle suçlandıklarını bilmeden, yoluna uygun yargılama yapılmadan, bu biçimde ‘kamu vazifelerinden ihraç’ üzere bir cezai yaptırıma maruz kalmaları Anayasa’nın 38. hususundaki masumiyet karinesini ortadan kaldırmaktadır. Kaldı ki uygulamaya baktığımızda siyasi görüş farklılığı nedeniyle ihraç kararları verilmektedir. Bu da Anayasa’nın 10. Hususundaki ayrımcılık yasağının ihlalidir. Bunun yanı sıra 25. Hususundaki fikir ve kanaat hürriyeti, 26. Unsurundaki kanıyı açıklama ve yayma hürriyeti, 49. Hususundaki çalışma hakkı, 51. Unsurundaki örgütlenme özgürlüğü ihlali de kelam konusu. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde kamudan ihraç edilenler, direkt kendileri ve sendikaları hukuksal müracaat yapacaktır. Onların yanı sıra İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın da itirazda bulunması, siyasi iktidarın baskısını bertaraf etmek için mecburidir.’
‘GÜVENLİK SORUŞTURMASI PERSONELLERİ ELEME HEDEFİ TAŞIYOR’
17 kişinin iş akdinin güvenlik soruşturmaları münasebet gösterilerek feshedilmesine tepki gösteren DİSK Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı ise daha evvel de KHK gereği belediye şirketlerine geçişi yapılan çalışanlarla ilgili birçok eşitsiz ve haksız düzenlemeye itiraz ettiklerini lisana getirdi. Güvenlik soruşturması mazeretiyle yapılan hukuksuz ve keyfi emekçi kıyımına son verilmesi davetinde bulunan Sarı, “Yıllardır kamu yönetimleri için çalışan ve aslında kamu yönetimlerinin personeli oldukları hukuken tescil edilmiş olan çalışanların karşısına güvenlik soruşturması şartını dikmek hukuk dışı ve çalışanları eleme maksadını taşımaktadır” sözlerini kullandı.
‘KİMSE YAKINININ İŞLEDİĞİ KABAHATTEN ÖTÜRÜ CEZALANDIRILAMAZ’
Valiliğin genelgesi ile haksız yere işten çıkartmaların yaşandığını söz eden Sarı şunları söyledi, “Güvenlik soruşturmalarında yargı kararı ile mahkûm olup olmamalarına bakılmaksızın bireyler hakkında sübjektif değerlendirmelerde bulunulmaktadır. Yargı kararı olmaksızın, keyfi olarak doğruluğu tartışılır istihbarata dayalı bilgilerle insanları işinden edemezsiniz! Cezalar şahsidir, kimse yakınının yahut bir akrabasının işlediği kabahatten ötürü cezalandırılamaz. Kimse cezasını çektiği bir hatadan ötürü ayrımcılığa uğratılamaz. Kaldı ki hata işlemiş ve cezasını çekmiş olanların da çalışma hakkı gasp edilemez.”
‘İÇİŞLERİ BAKANLIĞI’NDAN GÖNDERİLEN ZIMNÎ İBARELİ BİR YAZI’
İşten çıkartılan personellerden birisi olan Orhan Yıldız hakkında 2013’teki Seyahat aksiyonlarına katıldığı için dava süreci devam ediyor. 8 aydan beri belediyenin Toplumsal Yardımlar Şube Müdürlüğü’ndeki, süt kuzusu projesinde sürücü olarak çalışan Yıldız, işten çıkarılma sürecinin kendisi için gerçek manada ‘kötü bir sürpriz’ biçiminde gerçekleştiğini söyledi. Öncesinde hiçbir bildirim yahut bilgi verilmeden bir telefonla şirket merkezine çağrılarak ellerine iş akdi fesihlerinin verildiğini aktaran Yıldız, şunları anlattı:
“Şirkete gittiğimde benimle birebir durumda çağrılan arkadaşlar olduğunu gördüm. Şirket yetkilisine ne münasebet ile çıkarıldığımızı sorduğumuz vakit ‘güvenlik soruşturmasının olumsuz gelmesi’ olduğunu kelamlı olarak tabir etti. Münasebet olan suçlamaların ne olduğunu sorduğumuzda ise İçişleri Bakanlığı’ndan gönderilen ‘gizli’ ibareli bir yazı olduğunu ve bilgi verilemeyeceğini öğrendik. Bize bildiri edilen iş fesih bildirimi ise başlı başına hukuksuz temellere dayandırılmaya çalışılmış durumda. İşten çıkarılan 15 kişinin de iş yerinde iş ahlakına, hukukuna karşıt rastgele bir sorun yaşamamasına karşın iş çıkışlarımız 4857 sayılı iş kanunun 25/2 hususundan verilmiş durumda. Bu unsur genel olarak genel ahlak kurallarına, yüz kızartıcı cürümlere ait epeyce ağır suçlamalar karşısında yürürlüğe konulan husus. Yani bizi bu hususa dayanarak işten çıkarmış olmaları aslında hukuksuz olan sürece daha da hukuksuzluk katıyor.”
‘SALDIRININ BİR BOYUTU DA BELEDİYEYİ KRİMİNALİZE ETMEK’
İşten çıkarmalar konusunda belediyenin sergilediği tutumu da kâfi bulmayan Yıldız, şu yorumu yaptı:
“Örgütlü olduğumuz Genel-İş Sendikası’nın belediye yetkilileri ile yapmış oldukları görüşmelerden öğrendiğimiz belediyenin bu çıkarma kararlarına şerh koyduğu tarafında. Ancak olağan ki akının boyutuna bakınca bu halin kâfi olmadığı, daha yüksek bir sahiplenme sağlanması gerektiği ortadadır. Zira bu taarruzun bir öteki boyutunun da belediyeyi krimanilize etmek olduğu aşikar. O yüzden belediyenin bu hukuksuz atağa daha yüksek reaksiyon göstermesi elzemdir. Anlaşılıyor ki iktidar şu an bizim işten çıkarılmalarımız üzerinden nabız yoklaması yapıyor. Şayet beklediği üzere düşük bir reaksiyon kelam konusu olursa bu işten çıkarma ataklarının devamı geleceği gün üzere ortadadır.”
‘ÜLKEDEKİ İŞSİZLER ORDUSUNA VALİLİK KARARIYLA KATILMIŞ OLDUK’
2020 Şubat ayında Bayan Çalışmaları Şube Müdürlüğü’nde İZENERJİ çalışanı olarak işe başlayan Pınar Özgeç de belediyede açılan Kentsel Adalet ve Eşitlik Müdürlüğünde çalışmalarına devam ediyordu. “Doğup büyüdüğüm sevdiğim bu kente hizmet etmek beni memnun etti. Fakat gelin görün ki, karşı karşıya kaldığımız bu hukuksuz durum bu memnunluğu yok etti” diyen Özgeç, yaşadıklarını şu sözlerle anlattı:
“20 Ekim 2020 öğlenden sonra İZENERJİ Şirketi’nden arayan bir işçi, hemen şirkete gelmem gerektiğini, telefonda bilgi veremeyeceğini belirtti. Ardından şirkete gittiğimde, benim üzere aranmış olan şahısların ve sendika temsilcisi arkadaşlarımızın da orada olduğunu gördüm. Sendikal faaliyetleri nedeniyle ihraç bir kamu işçisinin 22 yaşındaki oğlu da oradaydı. Hepsi benim üzere şaşkınlık içerisindeydi. İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalıştıkları için bu türlü bir durumla karşı karşıya kalabileceklerini, akıllarının ucundan bile geçirmiyorlardı…”
“Her geçen gün birbirimizi, öykülerimizi daha yakından öğreniyoruz. Ortamızda çok genç arkadaşlar da var. Evlenmek üzere düğün hazırlıkları yapan, kredi çeken, okuyan, ailesine bakan, çocukları olan… Hepimiz, Valiliğin hukuksuz kararıyla ülkedeki önemli işsizler, açlar ordusuna katılmış olduk.”
‘BU İLLÜZYONU YIKMAK GEREKİYOR’
Üyesi olduğu DİSK’in sürecin öznesi olduğunu ve sonuna kadar da bunu devam ettirmesi gerektiğini tabir eden Özgeç, devamında şunları söyledi:
“Bizler bu ülkenin yurttaşları olarak, temel insan haklarımıza yönelik hukuksuzluklar karşısında ayrım gözetmeksizin yan yana durmak ve gayret etmek zorundayız. Hiçbir şey yapmamanın ya da gayret edenlerin sesine ses katmamanın, vakitle her şey sihirli bir değnek tarafından düzeltilecek inancının esaretinden kurtulmalıyız. Bu bir illüzyondur. Halbuki bu illüzyonu yıkmak gerekiyor, ülkenin tüm renklerinin birlik beraberlik ve dayanışma içerisinde, güçlü ve yiğit durması gerekiyor. Yaşadığımız pandemi süreci üzere; hepimiz birbirimizden sorumluyuz. Yoksa virüs pas geçmiyor.”
Gazete Duvar