ANKARA – AK Parti ve MHP, toplumsal medya düzenlemesine ait 9 unsurluk yasa teklifini Meclis’e sundu. AK Parti’nin “hakarete, küfre, medya aracılığıyla yapılan tacizlere son vermeyi amaçlıyoruz” diyerek Meclis’e sunduğu; lakin kamuoyunda ağır tartışmalara yol açan kanun teklifi ile günlük erişimi 1 milyondan fazla olan toplumsal ağ sağlayıcılarının Türkiye’de temsilcilik açmaları, kendilerine yapılan şikâyet müracaatlarını kısa müddette sonuçlandırmaları, ayrıyeten 6 aylık müddetlerle raporlama yapması isteniyor.
9 UNSURLUK KANUN TEKLİFİ: KULLANICILARIN İNTERNET TRAFİĞİ DARALTILACAK
Türkiye’de temsilci belirlemeyen toplumsal ağ sağlayıcılarına ise 5 basamaklı bir yaptırım kelam konusu olacak. Birinci iki kademede 10 milyon ve 30 milyon lira para cezaları uygulanacak. Üçüncü evrede üç aylık reklam yasağı öngörülüyor. Bu da yerine getirilmezse yüzde 50 ila 90 oranında bant daraltma cezası verilecek. Bu karar 4 saat içinde uygulanacak.
AK PARTİ’NİN SANSÜR YASASI: KULLANICILAR ŞEFFAFLAŞACAK, SORUŞTURMALAR ARTACAK
Toplumsal medya düzenlemesine ait yasa teklifini, “AK Parti’nin sansür yasası” olarak nitelendiren Prof. Dr. Yaman Akdeniz, sistemin büsbütün engelleme ve kaldırma üzerinde kurulduğunu savunuyor. Akdeniz, AK Parti’nin düzenlemede yer alan içeriğin çıkarılması, erişimin engellenmesi ve unutulma hakkı hususları ile geriye dönük siyasi geçmişini temizleme uğraşı içerisinde olduğuna vurgu yaparak, “Yasa teklifi geçerse içerik çıkartma kapsamında mecburî olarak tüm haberler silinecek ve kaldırılacak. Hükümet geriye gerçek kendisini aklayacak ve tüm yolsuzluk ve eleştirel haberleri yok edilecek. Sulh ceza hâkimlikleri eli ile ve öbür resmi makamlar tarafından (BTK vs.) ulaşmak, erişmek ve hatta topluca bu bilgileri elde etmek kolaylaşacak. Kullanıcılar şeffaflaşacak, soruşturmalar artacak. Türkiye’nin kaidelerine uymayan toplumsal ağların da internet trafiği yüzde 90 oranında düşürülecek. Yani iktidar, istediği vakit interneti kullanılamaz hale getirebilecek. İnternete müdahale daima hale gelecek. Haber sitelerinin hesaplarını istediği vakit askıya aldırabilecek. Toplumsal medya platformları düzenlemeyi kategoriksel olarak reddetmeleri ve Türkiye’de yasal temsilcilik açmamaları gerekiyor” diye konuşuyor.
YAMAN AKDENİZ: ALMANYA TOPLUMSAL MEDYASI, TÜRKİYE’DEN FARKLI
AK Parti’nin hazırladığı düzenlemenin Almanya modeli ile ilgisinin bulunmadığına vurgu yapan Akdeniz, iki ülke ortasındaki farklılıkları şu halde açıklıyor:
“Türkiye’den mevcut tertipte 2019 sonu prestiji ile 408 bin 494 web sitesi, 130.000 URL adresi, 7.000 Twitter hesabı, 40.000 tweet, 10.000 Youtube görüntüsü ve 6 bin 200 Facebook içeriği erişime engellenmiştir. Almanya’daki yapı bu türlü kısıtlayıcı bir yapının üzerine oturtulmamış. Almanya’dan bugüne kadar ne Twitter, ne Youtube, ne Wikipedia ne de Sendika.org üzere haber sitelerine erişim engellenmiş. Türkiye’de demokratik kurumlar ve hukuk devleti kuralları işlemiyor. Sulh ceza hâkimlikleri karar verirken yahut itirazları değerlendirirken yerleşik AYM içtihadını yok sayıyor. Türkiye’de erişimi engelleme kararı bulunan Can Dündar ve Barbaros Şansal üzere hesapları Twitter kaldırmıyor. Lakin bu düzenleme ile kaldırmak zorunda kalacak. Bu üzere muhalif hesaplar tehdit altında olacak. Almanya’da bu üzere uygulamaları göremezsiniz.”
‘SOSYAL MEDYA AÇIK CEZAEVİNE DÖNÜŞECEK, YARGILAMALAR ARTACAK’
Alternatif Bilişim Derneği Lideri Faruk Çayır, MHP’nin de desteklediği yasa teklifini, ‘Açık cezaevi düzenlemesi’ olarak yorumluyor. Toplumsal medya şirketlerine, temsilci bulundurma yani ferdî dataları devlet organlarıyla paylaşma mecburiliği getirileceğine işaret eden Çayır ise, bu durumun toplumsal medya yargılama ve soruşturmalarını artıracağına dikkat çekerek şu noktaların altını çiziyor:
“Türkiye’de toplumsal medya platformları kullanıcı bilgilerini duruşma kararlarına karşın vermeyebiliyor. Bu düzenleme ile anonim hesapların kişi ve IP numarasına ulaşılarak bulunması, hükümete yönelik tenkit ve haberlere anında müdahale edilerek engellenmesine yol açacak. Bu durumda ferdî bilgileri devlet organları ile paylaşan toplumsal ağlar yüzünden anonimlik hakkı ortadan kalkacağı üzere internette ağ tarafsızlığına da muhalif bir süreç yapılmış olacak. Bu durum milletlerarası düzenlemelere karşıtlık getirir. Toplumsal medyada yapılan bütün paylaşımların içeriği denetlenecek. Yurttaşlar daha fazla nezarete, kontrole ve sansüre tabi tutulacak. Günümüzde Cumhurbaşkanına hakaret, Terörle Uğraş kapsamında yurttaşlara ve gazetecilere açılan hukuksuz davalar artacak. Bu düzenleme toplumsal medyayı açık cezaevine dönüştürecek. Yargılamalar toplumsal medya üzerinden yapılacak.”
‘SOSYAL MEDYA MAĞDURİYETLERİ ORTADAN KALKACAK’
Bilişim Hukuku Derneği Lideri Kürşat Ergün’e nazaran ise toplumsal medya düzenlemesi ile çok sayıda mağduriyetin önüne geçilebilir. Yurt dışı kaynaklı platformların toplumsal medya üzerinden yapılan hakaret, özel hayatın saklılığı ihlalleri üzere paylaşımları duruşma kararlarına karşın ‘şirket politikalarına’ uymadığı gerekçesiyle kaldırmadığını hatırlatan Ergün, “Vatandaşlar, bireylerin direkt özel hayatına müdahale sayılabilecek paylaşımlar olduğunda yargı mercilerine başvurup içeriğin kaldırılmasını talep ediyor. Twitter tarafından şirket siyasetine uymadığı gerekçesiyle yargı kararları birçok vakit uygulanmıyor. Toplumsal medya kullanıcısı olsun olmasın binlerce kişi telafisi imkansız mağduriyetler ile karşılaşıyor. Türkiye’de bu toplumsal ağların temsilcilik açması durumunda duruşma kararları uygulanabilir hale gelecek. Meclis’e sunulan düzenlemede Türkiye’de temsilcilik açtırmaya yönelik yaptırımlar kelam konusu. Bu düzenleme mağduriyetlerin giderilmesi açısından değerli olacak” sözlerine yer veriyor.
Gazete Duvar