Cihan Başakçıoğlu
İZMİR – Türkiye’de yaşayan pek çok LGBTİ+ birey, toplumun ötekileştirmesine ve önyargılarına dayanamayarak intihar ediyor ya da nefret cürümleri nedeniyle öldürülüyor. Bir çok sivil toplum kuruluşunun yıllık raporlarında sayılarla tabir edilen, ve beslenen nefret nedeniyle hayatları çalınan, ayrımcılığın yoğunluğuyla hayatlarına son veren yahut öldürülen bu genç beşerler ne yaşıyor, nelere maruz kalıyor?
BİR İNTİHAR DAHA…
Trans bayan Gökçe Umay da baskılara dayanamayarak intihar edenlerden sadece biri. Gökçe Umay aslen Karamanlı. Muhafazakar bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Gökçe Umay efemine hareketleri nedeniyle erken yaşta kendisi istemediği halde baskılarla evlendiriliyor. Yaşadığı hayata tahammül edemediği noktada eşine açılan Gökçe Umay’a eşi, orayı terk etmesi kaydıyla kızıyla istediği üzere görüşebileceğini söyleyerek bitiriyor bağını. Karaman’dan ayrılarak İstanbul’a gelen Gökçe Umay oradaki arkadaşlarının teklifleriyle de İstanbul’a yerleşiyor.
Ailesi ise İstanbul’a yerleştiğini öğrenince babasına olan borçları ve senetleri nedeniyle banka hesabında bulunan para da banka aracılığıyla haczediliyor. Maddi zorluklara karşın kendine öteki bir hayat kurmaya çalışan Gökçe Umay, arkadaşlarının anlatımlarına nazaran ailesi tarafından “öldür kendini”, “kafana sık” üzere baskılara da maruz kalıyor. Ayrıyeten tekrar anlatımlara nazaran kaldığı konuttaki arkadaşıyla da sorun yaşayan Gökçe’nin meskeni terk etmesi isteniyor ve odasının kapısını kitlediği için hakaretlere uğruyor, odasına ondan müsaadesiz giriliyor, odasında öbür insanların kalması için tehditlere maruz kalıyor. Buna karşı çıktığında ise Gökçe Umay’dan fazla para istendiği de tez edilirken, intihar etmeden birkaç gün evvel şiddet uygulanmakla tehdit ediliyor ve geceleri koltuğunu kapısının gerisine koyarak uyuyor.
Yaşanan tüm baskılara dayanamayan Gökçe Umay, gerisinde bir intihar mektubu bırakarak, kendisini ikna etmeye çalışan arkadaşının gözleri önünde tüfekle intihar ediyor. Gökçe Umay’ın arkadaşları yaşananları Gazete Duvar’a anlattı.
AİLE, KONUT ARKADAŞI, MADDİ EZALAR…
Umay’ın intiharına şahit olan arkadaşı Zeliha Ermiş intihar anında yaşananları şu sözlerle anlatıyor;
“Kendisi buna karar vermiş meskenini boşalttı aslında yakın oturuyorduk. Eşyalarını bana bırakmıştı. Memlekete gideceğim diye çıktı, vedalaştık. Bir saat sonra falan LGBTİ derneğine mail atmış. Mail içeriğini ben tam olarak bilmiyorum. Dernek psikoloğuna ulaşıyor. Psikoloğuna acil durumlarda ulaşılabilmesi için benim numaramı vermişti. Psikolog beni aradı. Ben de meskenine gittim. Kapıyı açtı. İkna etmeye çalıştım. Tüfeği vardı yaklaştırmadı tüfeğine. Ben orada hudut krizi geçirdim ve ağlamaya başladım. Ben oradayken psikologuyla da konuştu telefonla. Beş dakikaya yakın ikna etmeye çalıştı psikolog. O da olumlu cevap vermedi. Psikolog ‘Ambulansa haber verdim, ambulans geliyor’ demiş. O da ‘Kapıdan içeri girerse vururum kendimi’ şekli bir şey söyledi. Sonra telefonu kapattı. Hudut krizi geçirdiğim için benimle ilgileniyordu. Atak geldiği için. Ambulansın sesini duydu balkona çıkıp baktı. Sonra tüfeğini alıp kendini odaya kilitledi. Sonra vurdu kendini orada. Cenazesini çıkardılar meskenden. Hastaneye gitme durumu üzere bir şey olmadı.”
Umay’ın ailesi, eşi ve mesken arkadaşıyla önemli sorunlar yaşadığını da belirten Ermiş, maddi badireler nedeniyle birçok zorluk çektiğinin de altını çizdi. Vefatından herkesin sorumlu olduğunu tabir eden Ermiş, şunları söyledi;
“Öncesinde de mesken arkadaşıyla önemli sorunları vardı. Konut arkadaşı konutta çıkması için önemli baskılar yaptı kız arkadaşı ile birlikte. Maddi imkanı yoktu. Ben dayanak oluyordum lakin ben de yakın vakitte işten ayrıldım. Daima etraftan yardım alıyordu. Bankada parası vardı babası bir halde ipotek koydurdu paraya. Şayet buraya dönersen Fatih olarak dön yoksa orada 5 kuruşsuz ne yaparsan yap biçimi şeyleri vardı. O da ‘ben ölürüm de vazgeçmem Gökçe olmaktan Fatih olmayacağım’ dedi. Hem ailesinin baskısı hem maddi kasvet hem de konut arkadaşının önemli mobingi yüzünden dayanamadı. Parasıyla iş kuracaktı. Gerek Fatih olarak gerek Gökçe olarak kimliği farketmeksizin bir insan olarak yaşayabileceği refah düzeyini kuracaktı, iş kuracaktı. Planlarımız vardı. Babası altüst etti. Birbirimize dayanak olduk bir halde iş bulduk fakat Gökçe olarak iş bulamadı. Fatih olarak iş buldu, kurye olarak çalışmaya başladı. Birinci maaşını alamadan kendini vurdu. 3 Eylül’de işe başladı 3 Ekim olmadan intihar etti. Hiçbir motivasyon bırakmadılar onda. Bunun sebebi de orada çalışırken insanların ithamları oldu. Cinsiyetten başka bir insan olarak varlığını sürdürememek insanın nitekim hayatını sonlandırmasına temel sebep oluyor. Çok acı bir durum yaşadık. Hiç bir biçimde insan olarak hayatına devam edebilmesi için bir imkan yaratamadık ona daima birlikte yaratamadık. Ayşe, Fatma, Ahmet, Mehmet farketmiyor bir insanın tüm motivasyonlarını elinden aldık bir halde.”
‘HEPİMİZ SUÇLUYUZ’
Umay’ın ismini vermek istemeyen öbür bir arkadaşı ise onun yaşadıklarını şu sözlerle tabir ediyor;
“Mobing yaşadığı o konutta kalmaya mecburdu zira parası yoktu. Onun odasında komidin var, komidinine bile el koyuyorlar. Eşyalarını yerlere atıyorlar ve her şey için fazladan para istiyorlar. En son vakitlerde Gökçe’yi dövmekle tehdit ediyor. Oraya gelir senin kafanı gözünü patlatırım usulünde iletiler atıyor. İntihar hadisesinden birkaç gün evvel oluyor bu. Kapının gerisine koltuk koyup uyuduğunu söylüyordu. İntihar notunda da bahsettiği kişi konut arkadaşıydı. Ben arkadaşı olarak trans intiharları cinayettir demek istiyorum. Gökçe hayat dolu bir insandı. O kadar çok yaşamaya hevesliydi ki…Tek bir dermanı kalmayana kadar yatacak bir yeri, komidini kalmayana kadar yaşamasına müsaade vermediler. Ailesi, mesken arkadaşı hepsi. Ona yardım edemedik, hepimiz hatalıyız.”
Gökçe Umay’ın intihar etmeden evvel attığı tweetler. Gazete Duvar
