ANKARA – Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Kurulu “Sayıştay’ın 2020 Sıhhat Bakanlığı Kontrol Raporu’na Nazaran Kent Hastanelerini Değerlendiriyor” bahisli basın açıklamasını, TTB Merkez Kurulu Lideri Dr. Şebnem Korur Fincancı, TTB 2’nci Lideri Ali İhsan Ökten, TTB Merkez Kurul Üyesi Vedat Bulut ve TTB hukukçularından avukat Özgür Erbaş’ın iştirakiyle online gerçekleştirdi.
Sayıştay’ın kent hastanelerine ait tespitlerini paylaşan TTB 2’nci Lideri Ali İhsan Ökten, “Pandemideki sayılarla oynama gerçeği kent hastaneleri konusunda da devam ediyor” tabirlerini kullanırken, TTB Merkez Kurul Lideri Şebnem Korur Fincancı, “Kamu faydası tümüyle ortadan kalkmış durumda şirket hastaneleri oluşturularak. Kamu önemli bir biçimde ziyana uğratılmış durumda. Kamuoyu vergilerine sahip çıkmalı zira bizim öz kaynaklarımız tüketilmiş fakat bu kamu faydasına kullanılmamış” dedi.
‘KAMU ZİYANININ TAHSİLİ İÇİN İDARİ VE İSİMLİ SORUŞTURMA BAŞLATILMALI’
TTB’nin Sayıştay raporlarından derlediği kent hastanelerine ait tespitlere nazaran Sıhhat Bakanlığı’nın kayıtlarında şirketlerin yükümlülüğü altında görülen inşaat evresindeki kent hastaneleri muhasebeleştirilmedi. Mukavelesi feshedilen ya da tamamlanan hastanelerde kayıtların kapatılmadığı, Sıhhat Bakanlığı’nın taahhüt ettiği talep garantilerinin ve sıhhat tesislerinde kullanılan kimi cerrahi setlerin tüketim gereci olarak muhasebeleştirilmediği, hizmete giren kent hastanelerine yapılan kira ödemelerinin kusurlu muhasebeleştirildiği ve finansmandan kaynaklı borç ile yapılan kira ödemelerinin mevzuata uygun kaydedilmediği Sayıştay tarafından tespit edildi.
Kent hastanelerine ait Sayıştay’ın tespitlerini sıralayan TTB, kent hastaneleriyle yapılan kontratların tazminatsız feshedilmesini talep ederek şunları kaydetti:
“Ön fizibilite raporlarını hazırlayanlar dahil olmak üzere oluşan kamu ziyanının tahsili için idari ve isimli soruşturma başlatılmalıdır. Sıhhat Bakanlığı kontrolü ihale etmekten vazgeçmeli ve kent hastanelerinin kayıt sistemini kamu eliyle yürütmelidir. Şirketlerin yanılgı puanları belirlenerek kamuoyu ile paylaşılmalı ve yaptırım uygulanmalıdır. Eksik imalata ve inşaata karşın şirketler hakkında süreç yapmayanlar ve kabul kurullarında yer alanlar hakkında isimli ve idari soruşturma başlatılmalı. Şirketler tarafından yürütülen hizmetlere dair mukaveleler feshedilerek tıbbi aygıt, mefruşat kamuya devredilmeli, çalışanlar kamuya alınmalıdır. Kira ve hizmet ödemelerindeki usulsüzlükler nedeniyle kamu ziyanına neden olanlardan bu ziyan direkt tahsil edilmelidir. Sayıştay tespit ettiği usulsüzlükler ve kamu ziyanı nedeniyle yargılamaya temel kontrol raporu hazırlayarak yargı yetkisini kullanmalıdır.”
‘SÖZLEŞMELER FESHEDİLEBİLİR’
Kent hastaneleriyle Sıhhat Bakanlığı ortasında imzalanan kontratların nasıl feshedilebileceği sorusuna ise TTB hukukçularından Avukat Özgür Erbaş, şu tabirlerle karşılık verdi:
“Şehir hastanelerinin mukavelelerini görmüyoruz fakat mukavelelerinin tabi olduğu hukuku ve mevzuatı biliyoruz. Kent hastanelerinin mukavelelerinin nasıl feshedilebileceğine dair yönetmeliklerde yükümlülükler var. Mukavelelerin tazminatsız olarak feshedilmesi talebinin münasebetlerinden bir tanesi şu: Kent hastanelerini yapan şirketlerin Dünya Bankası’nın yatırım sigortası ünitesine siyasi risk sigortası yaptırdıklarını biliyoruz. Siyasi risk sigortasının içerisindeki kalemlerden birisi de kamulaştırma. Münasebetiyle bu riskin gerçekleşmesi durumunda şirketler sigorta primlerinin karşılığı parayı alıyorlar, ilgili ülkeye de dönüp yatırım hakları aracılığıyla bunu tazmin etme yoluna gidebiliyorlar. Kontratların tazminatsız olarak feshedilmesine ait mevzuatta belirlenen hallerin oluştuğundan bahisle bu mukaveleler feshedilebilir. Hem kamulaştırma bedeli hem de ayrıyeten bir tazminat ödeme riski de oluşmaz.”
‘TESPİT EDLİMESİ GEREKEN AYGITLAR TESPİT EDİLMEDİ’
Bursa ve Ankara Bilkent şehir hastanelerinde kemoterapi ve TPM hazırlama süreçlerinin şirketlerden devralınmasına karşın aygıtların muhasebeleştirilmediği, Kayseri kent hastanesinin kira bedelinde yapılan artışın sonradan yaptırılan işin oranının çok üzerinde olduğu üzere tespitlerin yanı sıra Sayıştay’ın kent hastanelerine ait tespitleri şu halde TTB tarafından sıralandı:
-Yaptırım oranlarının neden düşük tutulduğuna ait soruya Sıhhat Bakanlığı’nın oranların tespitinde finansman sağlayıcılara yapılacak ödemelerin aksatılmamasına ehemmiyet verildiği cevabını verdiği,
-Sayıştay’ın şirkete uygulanacak yaptırımın şirketin yükümlülüğüne nazaran belirlenemeyeceği,
-Yabancı para cinsinden alınan kesin teminat mektuplarının mevzuata uygun olarak muhasebeleştirilmediği,
-Şehir hastanelerinde genel bütçeden karşılanması gereken elektrik, doğalgaz ve su harcamalarının hastane döner sermayesinden ödendiği,
-İdarenin şirketin kontrat kararlarını ihlal etmesi yahut mukaveleyi haksız feshetmesi halinde doğan ceza ve masraf üzere masrafları tazminat olarak neden ödemek zorunda olduğunun anlaşılamadığı,
-Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumu ile Türkiye Halk Sıhhati Kurumu için imzalanan mukavelenin feshedilmesine karşın şirketin hazine toprağından çıkmadığı, alana beton döktüğü ve Sıhhat Bakanlığı’nın bunlarla ilgili süreç yapmadığı,
-Ankara Bilkent ve Mersin Kent Hastaneleri’nin sahibi olan şirketin Sıhhat Bakanlığı’na teslim etmesi gereken aygıtları deposunda tuttuğu, Bilkent Şehir Hastanesi’ne teslim edileceği söylenen aygıtların ise Mersin Kent Hastanesi’nden getirildiği, fakat her iki hastanede de aksaklıklar içerisinde şirketle mahsuplaşma yapılmadığı,
-Bilkent Şehir Hastanesi’nde hizmet alanlarının Mart 2020’ye kadar Sıhhat Bakanlığı’na teslim edilmemesine rağmen ödemede kesinti yapılmadığı,
-Ankara Bilkent Şehir Hastanesi’nde kurala uygun olmayan trijenerasyon sisteminin kurulduğu,
‘SÖZLEŞMELERDEKİ HUSUSLAR CAYDIRICI DEĞİL’
-Şehir hastanelerinin kabul etabında yönetim ve misyonlu şirket tarafından muayene ve kabul kurullarına verilmesi gereken evrakların tedarik edilmemesi ve muayene ve kabul süreçlerinin eksik evrak üzerinden yapıldığı,
-Ankara Bilkent ve Bursa entegre sıhhat yerleşkesi üretim işleri ile eser ve hizmetlerin temin edilmesi işlerinde; toplam sabit yatırım fiyatına dahil olan imalatların bir kısmının yapılmadığı, bir kısmının ise uygulama projesine ve/veya şartnameye muhalif olarak yapıldığı,
-Ankara Bilkent şehir hastanesine taşınan sıhhat tesislerine ilişkin binaların (Atatürk EAH, Türkiye Yüksek İhtisas EAH, Numune EAH, Ankara Çocuk Sıhhati Hastalıkları Hematoloji Onkoloji EAH, Dr. Zekai Tahir Burak EAH) tahsisine ait kâfi ön hazırlığın yapılmadığı,
-Yatırım periyodunda KDV istisnasından yararlanan misyonlu şirketlerin istisna kapsamında kira meblağının yahut kira müddetinin bir kısmından vazgeçmeyi taahhüt etmesine ait süreçlerin yönetim ile ortalarında tesis edilmediği,
-Şehir hastanelerinde birtakım misyonlu şirketler tarafından mali tabloların makul aralıklarla yönetime sunulmadığı ve sunulan mali tablolarda şirketlerin yüzde 20 özkaynak kuralına uygun hareket etmediği,
-Hizmet bedellerinin mevzuata alışılmamış olarak bakan oluru alınmadan güncellendiği, Isparta, Kayseri ve Manisa kent hastanelerinde mukavele değişikliğinin yönteme muhalif olarak mevcut kontrat üzerine daire lideri tarafından tükenmez kalemle yazılarak ve imzalanarak gerçekleştirildiği,
-Otomasyonla yapılan hizmet bedellerinin gerekçesiz olarak minimum fiyat oranında güncellendiği, paklık materyali gibisi sarf gereçleri için de bedel artışının bu orana nazaran yapıldığı,
-Şirket tarafından sunulan merkezi yardım masası hizmetinin hizmet puanlarının takibini sağlamakta yetersiz kaldığı, yanılgı ve kesinti puanlarının hesaplanmasının kontrata ters yapılması ve birtakım hastanelerde yanılgı bildirimlerinin şirket tarafından kapatıldığı,
-Sözleşmelerdeki yaptırım hususlarının caydırıcı olmadığı, inşaat evrelerinin uzamasına karşın hiçbir şirkete yaptırım uygulanmaması, işletme devri için kusur puanlarının çok düşük belirlenmesine ve kusur bildirimleri olmasına rağmen 2019 yılı mali yılı sonuna kadar yanlışa dayalı hiçbir kesinti yapılmadığı,
-Projede yönetime ilişkin görünen alanlarda ticari faaliyet yapılması, şirketlerin kendileri için inşa edeceği ticari alanları tamamlamadan yönetimin alanında ticari faaliyet yürütmesi ve buranın iklimlendirme masraflarının de yönetim tarafından karşılandığı,
‘SÖZLEŞMEDE BELİRLENEN AYGIT VE EKİPMANLAR YOK’
-Şirketlerin tedarik edeceği tıbbi aygıtların sıhhat hizmeti için yetersiz kalması nedeniyle kapatılan hastanelerin aygıtlarının taşınmasından kaynaklı ziyan tespiti yapılarak yaptırım uygulanmaması, ödemede mahsup süreci yapılmadığı,
-Bursa ve Bilkent şehir hastanelerinde teknik şartnameye uygun olmayan ekipmanların da kabulünün yapıldığı, Ankara Bilkent Şehir Hastanesi’nde toplam 14 kalem teknik şartnameye uygun olmayan tıbbi ekipmanın da kabulünün yapıldığı,
-Bilkent Şehir Hastanesi’nde vazifeli şirketin deposunda 294 adet, yönetime sıhhat hizmetinde kullanılması için verilmeyen tıbbi ekipmanın bulunduğu, depoda bulunan ekipmanlardan bir kısmının Mersin Kent Hastanesi’nden getirildiği, Sıhhat Bakanlığı’nın hususa ait açıklama yapmadığı,
-Şehir hastaneleri kontrat ve eklerinde belirlenen cins ve sayıda tıbbi aygıt ve ekipmanların sıhhat tesisinde bulunmadığı, Ankara Bilkent Şehir Hastanesi’nde, maddi kıymeti yüksek olan da Vinci robot ile eximer aygıtının teslim edilmediği, eksiklik ve gecikme için yaptırım uygulanmadığı,
-Şehir hastaneleri inşaatlarında kat yüksekliğinin değiştirilmesi, sarsıntı izolatörlerinin eksik olması, gereçlerin niteliksiz olduğu belirlenmesine karşın kabul kurullarınca süreç yapılmadığı,
-Şehir hastanelerinin ölçüye bağlı hizmet ödemeleri için vazifeli şirket ile yapılması gereken yıl sonu mahsuplaşmanın yapılmadığı,
-Bazı kent hastanelerinde birinci kullanım bedeli hesabının yanlışlı yapıldığı,
-Kayseri Kent Hastanesi’nde fiili tamamlama tarihi ile iş artışına ait uyuşmazlık nedeniyle düzenlenen uzman raporuna itiraz edilmesine karşın tahkim sürecinin başlatılmadığı,
-Hasta Yönlendirme ve Refakat Resepsiyon Taşıma Hizmeti kapsamında sunulan hasta taşıma hizmeti için şirketin sağlaması gereken tekerlekli sandalye ve sedyelerin getirilmediği,
‘AĞAÇLANDIRMA YAPILMADAN BEDELİ TAM ÖDENMİŞ’
-Bursa, Adana, Manisa ve Elazığ kent hastanelerinin yer aldığı yerleşkelerin bir kısmının şantiye halinde olması nedeniyle, yer ve bahçe bakım hizmetlerinin sunulamadığı, peyzaj projesinde yer alan ağaçlandırma işlerinin yapılmadığı, lakin bu hizmete ait hizmet bedelinin tam olarak ödendiği,
-Kayseri ve Manisa kent hastanelerinde sıhhat uygulama bildirimi puanlarının yanlışlı uygulandığı,
-Faaliyete geçen kimi kent hastanelerinde ticari alana ilişkin inşaatların kontrat tarihine nazaran bitirilmemiş olduğu,
-Ankara Bilkent Şehir Hastanesi’nin kademelerinin kontratta belirlenen müddetlerden sonra tamamlanması nedeniyle buraya taşınacak hastanelerin hizmet alımlarında fazladan ödeme yapmak zorunda kalındığı, asıl kontratta bu direkt zararın şirket tarafından karşılanması kaidesi varken kontrat tadil edilerek ödeme için mahkeme kararı kaidesi getirildiği,
-Şirketlerin belirlenen müddette müracaat yapmamasına karşın KDV muafiyetinden yararlandırıldığı tespit edilmiştir.
-Denetim takımına sunulan mukavele nüshası ile mahallinde bulunan mukavele nüshasının farklı olmasının, belirsizliğe neden olduğu, kimi hizmet bedellerinin taban fiyat artışına nazaran ödenmesinde kontratlardan kaynaklanan farklılıklar bulunduğu,
-Yaptırım oranlarının neden düşük tutulduğuna ait soruya Sıhhat Bakanlığı’nın “oranların tespitinde, finansman sağlayıcılara yapılacak ödemelerin aksatılmamasına kıymet verildiği” karşılığını verdiği, Sayıştay’ın, şirkete uygulanacak yaptırımın, şirketin yükümlülüğüne nazaran belirlenemeyeceği,
-Yabancı para cinsinden alınan kesin teminat mektuplarının mevzuata uygun olarak muhasebeleştirilmediği,
– Yönetimin, şirketin mukavele kararlarını ihlal etmesi yahut mukaveleyi haksız feshetmesi halinde doğan ceza ve masraf üzere sarfiyatları tazminat olarak neden ödemek zorunda olduğunun anlaşılamadığı tespit edilmiştir.
Gazete Duvar