ANKARA – Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Kurulu, Türkiye’de birinci Covid-19 vakasının görüldüğü 11 Mart 2020 tarihinden bugüne geçen 4 aylık süreci pahalandıran ‘TTB Covid-19 Pandemisi Dördüncü Ay Raporu’na dair basın içtiması düzenledi.
TTB Merkez Kurulu Yöneticisi Prof. Dr. Sinan Adıyaman, TTB COVID-19 İzleme Kümesi üyeleri Prof. Dr. Kayıhan Pala ile Prof. Dr. Tahassür Azap online düzenlenen içtimaya katıldı.
‘PANDEMİ IDARESI KAMUSAL İRADE GEREKTİRİR’
TTB Merkez Konseyi’nin geçmişte kalan 4 aya ait değerlendirmesini okuyan TTB Lideri Sinan Adıyaman, “TTB haziran ayı içerisinde Türkiye’de sürecin idaresine dair görüşlerini Dünya Sıhhat Örgütü Avrupa Bölgesi’yle paylaştı. Herkes üzere DSÖ de çok önemli bir imtihandan geçiyor. DSÖ Alman hükümetinden sağladığı 1.7 milyon dolarlık fonla aldığı milyonlarca maske ve sair malzemeyi memleketimizdeki sıhhat çalışanlarına dikkate bedel iki partnerin dağıtım katkısıyla yardım gayesiyle göndermiş. Türkiye’de Covid-19’un sağlıkçılar için meslek marazı şimdi kabul olmadı lakin Dünya Sıhhat Örgütü’nün sağlıkçıların hasta olmaması için şahsî kollayıcı ekipman yardımı kayda değer” dedi.
Pandemi sürecinde tedbirlerin ferdî önlemlere indirgendiğini tabir eden Adıyaman, “Pandemi idaresi bireylerin sorumluluğunu aşan, topluluk yararını koruyan kamusal irade ve hassaslık gerektirir” diye konuştu.
‘HASTALIĞIN DAMLACIK VE TEMAS YOLUYLA BULAŞTIĞINI BİLİYORUZ’
TTB’nin hazırladığı rapora ait sunum yapan Prof. Dr. Tahassür Azap, “Bu marazın en çok nasıl bulaştığını konuşmuştuk. Artık damlacık ve temas yoluyla bulaştığını biliyoruz. Kan üzere dışkı üzere idrar üzere örneklerde virüsün bulunabileceğini lakin bunların bulaştırıcı olmadığını biliyoruz. Tedaviye ait olarak kanıtlanmış net bir tedavi bulunmamaktadır” dedi. Azap’ın açıklamalarından öne çıkan sözler şu biçimde oldu:
- Bu devirde fazladan görülen ölümlerin ne kadarının Covid-19 olduğunu araştıran bir web sahifesinde görüyoruz ki, geçen yıla nazaran bu devirde daha fazla görülen yüz mevtten örneğin Fransa’da 95’i Covid’e bağlı.
- Test sayıları az mı çok mu çok konuşuldu. Türkiye’de bin insana yapılan test sayısı 37. Yeni Zelanda’da 81, Güney Kore’de 23. Norveç için 57. Her bir müspet olgu için yapılan test sayısına baktığımızda Türkiye için bu 16. Yeni Zelanda’da 336, Yunanistan’da 91 olduğunu görüyoruz.
- Olgu sayılarına baktığımızda bildirilen olgular test olumluluğu üzerinden bedellendiriliyor. Milyon nüfus başına test müspet olgu sayısı Türkiye’de 2 bin 322, Almanya’da 2 bin 300, Yunanisan’da 300, Yeni Zelanda’da 243. Test sayımız çok olmamasına karşın olgu sayımız yüksek.
- Türkiye’de salgındaki en çok olguyu gördüğümüz tarih 11 Nisan’da 5 bin 138 yeni olgu. 19 Nisan’da da en yüksek mevt nispetini gördük ve bu 127 idi. 20 Nisan’dan sonra düşmeye başlıyor ve 2 Haziran’da en düşük olgu sayısını, 736’yı gördük. Lakin 1 Haziran’daki ‘normalleşme’ nedeniyle olgu sayılarının arttığını görüyoruz.
- Türkiye’de çok olgu yok lakin dünyada 2 milyonu aşkın sıhhat çalışanına internet üzerinden yapılan bir araştırmaya nazaran test olumluluğunun alışılagelmiş topluluğa nazaran 12 kat fazla olduğu gösterilmiş. Yani sıhhat çalışanları 12 kat daha fazla hastalanıyor diye yorumlayabiliriz.
- Türkiye’de 440 sıhhat çalışanını içeren bir anket sonucuna nazaran 3 çalışandan ikisi uyku nizamının bozulduğunu söylüyor. Yüzde 30’u haftada bir iki gün ağladığını söylüyor. Yüzde 7’si her gün ağladığını söylüyor.
‘BİRİNCİ DALGA SÜRÜYOR’
TTB’nin raporunun salgının tesirinin hâlâ sürdüğünü ortaya koyduğunu belirten TTB Covid-19 İzleme Kümesi üyeleri Prof. Dr. Kayıhan Pala, “Bu dördüncü ay raporu aslında Türkiye’de salgının hâlâ sürdüğünü, tesirinin bizim daha öncelerde öngördüğümüz biçimde azalmadığını, münhasıran 1 Haziran’dan sonra hem olgu hem de ağır bakımda yatan hasta sayısında artış olduğunu gösteriyor. Devletimizde bir numara dalga hala sürüyor. Bu salgının yaratacağı aksilikleri ortadan kaldırabilmek için salgın sırasında yurttaşa indirgenmiş sorumluluklar konumuna, yurttaş merkezi hükümet, lokal hükümet ve bütün kurum kuruluşların uğraş göstermesi önemlidir” tabirlerini kullandı.
Sıhhat Bakanı’nın toplumsal hareketliliği arttıran nişan, düğün ve taziye üzere etkinliklere vurgu yapmasını kıymetli bulduklarını belirten Pala, “Ancak Türkiye’nin güneyi ile kuzeyi, doğusu ile batısı arasında 12 kat farklılığın neyden kaynaklandığı ortaya konmalıdır” dedi.
‘BAKANLIK GEREÇLERIN NEREDE KULLANILDIĞINI YAYINLAMALI’
Alman hükümetinin 1.7 milyon dolarlık hibesinin akabinde Dünya Sıhhat Örgütü’nün Türkiye’ye gönderdiği gereçlere ait Sıhhat Bakanlığı’nın rastgele bir açıklamasının bulunmadığını hatırlatan basın mensubunun, “Sağlık Bakanlığı’nın bu gereçlerin nerede kullandığını açıklamasına yönelik TTB’nin daveti var mı” sorusuna Prof. Dr. Kayıhan Pala şu tabirlerle cevap verdi:
“DSÖ’nün yardım haberini yayınlamasının akabinde nerelere dağıtım yapıldığının haberini edinmeye çalıştık. Lakin Sıhhat Bakanlığı’ndan açıklanmış resmi bir açıklama yok. Milyonlarca diye nitelendirilen hami ekipmanların hangi kurumlar aracılığıyla nerelerde dağıtıldığının açıklanması ehemmiyet taşıyor. O tarihlerde meslektaşlarımızdan gelen yakınmalar zatî gözetici ekipmanın büsbütün karşılanamadığı yanındaydı. Şu ana kadar TTB izleme konseyine Almanya aracılığıyla sağlanan gözetici ekipmanların kullanıldığına ait bir haber kelam konusu değil. Sıhhat Bakanlığı’nın bu materyallerin nerede kullanıldığını yayınlamasında büyük yarar var.”
‘ÇOCUKLAR DİKKAT EDECEK DEDİĞİMİZ VAKIT BU İŞİ ÇÖZEMEYEBİLİRİZ’
“Okulların 31 Ağustos tarihinde açılmasıyla ilgili bir ikazınız ya da öngörünüz var mı” sorusuna karşılık veren Prof. Dr. Tahassür Azap, “Covid-19 illetinin yayılmasını azaltmak istiyorsak bir araya gelişleri en aza indirmemiz lazım. Mektepler çok kolay illetin bulaştığı konumlar. Açılmasına ait birçok teklif var. Sıhhat Bakanlığı iki gün evvel sıhhat kuruluş dışında neler yapılacağını güncelledi. Mektepler için belirlenen hususlar bölgesine getirilebilir hususlar mi çok emin değilim. Mektepler açıldıktan sonra, çocuklar, muallimler, veliler çok dikkat edecek dediğimiz devir bu işi çözemeyebiliriz. Kimi tedbirleri yalnızca vatandaşlara yüklersek olgu sayılarında artış görmemiz kaçınılmaz olabilir” dedi.
Bu soruya ait ise Prof. Dr. Kayıhan Pala, “Okullarda daha evvel MEB tarafından tanımlanmış alan 1.2 metrekare. Son vakitlerde bunun 4 metrekareye çıkarıldığını görüyoruz. 20 öğrenci ve 1 hocanın olduğu sınıfın 84 metrekare civarında olması gerekiyor ki bu çok mümkün görünmüyor. Bu büyüklükler üzerinden bakıldığında eğitim sistemimizde radikal birtakım tedbirler almak gerekecek. Ulusal Eğitim Bakanı’nın açıkladığı ağustosun sonuna kadar bunların gerçekleştirme ihtimali çok gerçekçi görünmüyor” sözlerini kullandı.
‘İNFLUENZA AŞILARI İÇİN ÇALIŞMA YAPILMALI’
Bir numara dalganın Türkiye’de şimdi sönümlenmediğini belirten TTB Yöneticisi Sinan Adıyaman, eylül ayında yapılan influenza aşılarına ait bir an evvel adım atılması gerektiğini tabir ederek Sıhhat Bakanlığı’na şu sözlerle davette bulundu:
“Her sene sonbaharda influenza sorunu var. Bunun için de sıhhat çalışanlarının ve risk kümesinin kesinlikle aşılanması gerekiyor. Artık bir pandemi sürecinden geçiyoruz ve eylül ekim ayı üzere pandemi pik yapabilir. Üzerine bir de influenza eklendiği devir sahiden Türkiye’de çok büyük sorun çıkabilir. Bu aşılar ekseriyetle eylül ayında getirtiliyordu. Bu aşıları bulmada bir sorun olabilir. Sıhhat Bakanlığı’na bir davette bulunuyorum. Bu aşıların temini için bir an evvel çalışma yapılmalı.”
Gazete Duvar
