KÖLN – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan popülist başkanlar ortasında herhalde en tecrübeli olanı. Geçtiğimiz Cuma, memleketler arası tenkit ve itirazlara karşın Ayasofya’yı cami olarak açtı ve birinci cuma namazını kıldı. Dünya kültür mirasının bir kesimi olan Ortodoks kilisesinin cami olarak kullanılması kıymetli bir sembolik hareketti. Kendisini bilhassa dinci ve milliyetçi Türklerin çıkarlarını savunan büyük bir önder olarak yine sergiledi. Ayrıyeten bu adımı tahminen hilafet düşleri için İslam dünyasına, doğu Akdeniz’deki gaz aramaları nedeniyle Yunanistan ve Kıbrıs ile yaşanan tansiyona de bir küçük göndermeydi.
Ayasofya’nın cami olarak tekrar açılışı yapılmadan bir kaç gün evvel Yunan Donanması ve hava kuvvetleri bölgede yüksek alarm pozisyonuna geçti. Yunanistan, Türkiye’yi son birkaç ay içinde üst üste doğal gaz aramak için bölgeye gemi göndermemesi konusunda uyardı. Buna karşın geçtiğimiz Çarşamba günü “Oruç Reis” araştırma gemisinin bilhassa Girit’in güneydoğusunda ve Rodos Adası’nın güneyinde sismik araştırmalara başlamak için yola çıktığı duyuruldu. Fakat TRT daha sonra Oruç Reis’in araştırma için yola çıkmadığına haberlerinde yer verdi. Alman hükümeti de geminin Türkiye limanına geri döndüğü bilgisini aldıklarını açıkladı.
Yunan devlet televizyonunun haberine göreyse, iki ülkenin de donanmasına ilişkin çok sayıda gemi Rodos ve Girit adalarının güneyinde seyretti. Yunan silahlı kuvvetleri taarruza hazır pozisyondaydı ancak Türk gemilerinin birçoklarının geri çekildiği söylendi.
Bu tansiyonun çözülmesinde ise Berlin’den gelen açıklamalara bakılırsa Almanya Başbakanı Angela Merkel mümkün bir çatışmayı önlemek gayesiyle arabuluculuk yaptı. Yeniden Erdoğan, tekrar Türkiye’nin yarattığı br kriz ve tekrar arabuluculuk yapan Angela Merkel…
Kimi köşe müellifleri “Merkel, arabuluculuk yapmak için Erdoğan’la konuştuğu saatler süren görüşmelere fatura kesebilseydi güçlü bir bayan olur, Erdoğan da iflas ederdi” diye yazdı.
Hükümet Yardımcısı Sözcüsü Ulrike Demmer’in verdiği bilgilere nazaran, Merkel hem Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis ile görüş alışverişinde bulundu hem de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı da aradı. Görüşmelerin somut içeriği hakkında diğer bir bilgi paylaşılmadı.
Ayrıyeten Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas salı günü bu gelişmeler yaşanırken Atina’ya bir ziyaret gerçekleştiriyordu. Maas, Atina’dan Türkiye’yi itidalli olmaya çağırdı. Alman bakan, “Türkiye memleketler arası hukuka uymalı, AB-Türkiye ilgilerinde ilerleme lakin Ankara Doğu Akdeniz’deki kışkırtmalardan kaçınırsa mümkündür ” dedi.
Almanya bilindiği üzere Temmuz ayında Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu Başkanlığı’nı devraldı. Ayrıyeten hâlihazırda AB Kurulu Başkanlığı da yapıyor. Bu nedenle arabuluculuk konusunda daha da faal bir pozisyonda duruyor. Lakin hem NATO’nun öbür üyeleri hem de AB’deki birçok üye Ankara’nın keşif ve sondaj projelerinde Türkiye ile giderek daha fazla ayrışıyor. Merkel hükümeti ise tahlil bulmaya devam etmek istiyor. Uzun vakittir Türkiye ile ilgili yaşanan çabucak her husustaki tansiyonda arabulucu rolünü üstleniyor. Uzun vakittir da Yunanistan Türkiye ortasında bu misyonunu devam ettiriyor. Öbür birçok AB ülkesinin bilakis Berlin, Türkiye ile gergin bağlantılar yaşamasına karşın Ankara ile görüşmeleri hiçbir vakit durdurmadı.
YUNANİSTAN-TÜRKİYE ORTASINDAKI PROBLEMLER NELER?
Türkiye, Feyyaz Sarrac idaresindeki Trablus hükümetiyle paydaşlık münasebetine sahip ve Akdeniz’de gaz arama çalışmalarını bu iştirakle devam ettirecek. Proje Girit’in güneyinde potansiyel olarak gaz açısından güçlü bölgeleri etkiliyor. Yunanistan bu bölgenin kendi münhasır ekonomik bölgelerine ilişkin olduğunu savunuyor. Türkiye ise Girit üzere adaların yalnızca karasuları olduğunu lakin özel bir ekonomik bölgesi olmadığını savunuyor. Ankara zati Kıbrıs Cumhuriyeti‘nin müsaadesi olmadan Kıbrıs dışında sondaj yapıyor. AB ülkeleri bu nedenle Türkiye’ye karşı yaptırımlar için yasal bir çerçeve de oluşturmuştu.
Yunanistan, Türkiye’nin doğu Akdeniz’deki gaz aramasının yanı sıra Türk savaş uçaklarının uçuşlarını ve Türkiye’deki mültecilerin araçsallaştırılmasını da sorun olarak görüyor. Bu nedenlerle de Kıbrıs ve Fransa’yla birlikte AB’nin Türkiye’ye karşı daha katı bir tavır alması için kampanya yürütüyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Türkiye’ye karşı yeni Avrupa yaptırımları davetinde bulundu. Macron, Erdoğan idaresinin doğalgaz yataklarını kullanma planlarını durdurmak istiyor. Macron, “Türkiye’nin egemenlik ihlallerine karşı büsbütün Kıbrıs ve Yunanistan’ın yanındayım” dedi.
Almanya ise stratejik kıymete sahip bir ülke olarak Türkiye ile dürüst ve açık bir diyaloga gereksinimi olduğunu savunuyor ve tüm AB ülkelerini frenlemeyi başarıyor. Unutmayalım ki yalnızca AB ile değil NATO ile de birçok sorunu olan Türkiye’ye Almanya hala silah satmaya da devam ediyor. Almanya’nın müdafaası altında olduğu sürece de kimse Türkiye’ye karşı sert ve somut adım atamıyor.
Gazete Duvar
