Jane Parry
Korona virüsüyle birlikte karantinalar ortaya çıktığında, uzaktan çalışmaya geçiş ani ve kapsamlı bir biçimde gerçekleşti. Artık İngiliz hükümeti, iktisadın ‘normale dönüşüne’ yardımcı olması için iş yerlerine geri dönüşün de hızlı olmasını umuyor. Buna rağmen, herkesi tam vakitli olarak ofise geri göndermek, konuttan çalışmanın getirdiği birçok yararın gözden kaçırılmasını da beraberinde getiriyor. Birebir vakitte bu değişim anından yararlanmamızı engelliyor.
BEŞERLER UZAKTAN ÇALIŞMAYA ALIŞTILAR
Bir salgının ortasında kitlesel biçimde meskenden çalışma deneyimi, ihtimal dahilindeki en kuvvetli şartlardan kimilerini içeriyordu. Tekrar de, tünelin öbür ucundan çıkarken, eski çalışma tekniklerinin kolay kolay tekrar benimsenmesine karşı bir direnç oluşması olasıdır. Bu, Southampton Business School’da öncülük ettiğim, öbür iştirakçiler olan Institute for Employment Studies (İstihdam Çalışmalar Enstitüsü) ve Half the Sky’dan iş danışmanları ile birlikte yürüttüğümüz ve Covid-19’un iş yerleri üzerindeki tesirleri hakkındaki ‘Tecritin Akabinde İşyerleri’ isimli yeni bir araştırma projesinin başlangıcında da açıkça görülüyor.
Korona virüsü münasebetiyle yaşanan karantinalar, daha evvel imkansız olduğu düşünülen bir formda esnek çalışmaya geçişi hızlandırdı. Bununla birlikte, karantinalar, işlerin farklı ve başarılı bir halde nasıl yapılabileceğine dair kesin bilgiler sağladılar. En değerlisi, daha evvelce esnek çalışmaya karşı kıymetli bir pürüz teşkil ederek direnen yöneticiler de bunun canlı bir örneğini sundular.
Nisan ayında tecridin ortasındayken, Ulusal İstatistik Ofisi, çalışanların yaklaşık yarısının şu ya da bu formda meskenden çalıştığını iddia ediyordu. Bu beşerler çoğunlukla beyaz yakalı ofis çalışanlarıydı. Salgın öncesi devirde insanların yüzde 30’dan azının meskenden çalıştığını düşündüğümüzde, bu durum kayda kıymet bir değişime işaret ediyor.
Kimi kuruluşlar bu dönüşüme başkalarından daha iyi hazırlanmıştı. Çok uluslu şirketlerin farklı gereksinimlere sahip sanal grupları yönetmede kullandıkları cinsten, gerekli uzaktan çalışma teknolojisini seferber edebilen kuruluşlar duruma daha kolay ahenk sağladılar.
BİRÇOK ÇALIŞAN SORUN YAŞADI
Başka yandan, karantina tekrar de birçok çalışan açısında beklenmedik bir şeydi. Bu insanların çok azı işlerinin tamamını meskenlerinde ve ülkü şartlar altında gerçekleştirmek şöyle dursun, bakmaları ve eğitim vermeleri gereken çocuklar ya da dayanağa muhtaçlık duyan akrabalarını korumak için hazırlıklıydı; ayrıyeten üstesinden gelinmesi gereken sıhhat sıkıntılarından bahsetmiyorum bile.
Beklendiği üzere, bu devir genel olarak bir gayretle geçti. Araştırmamızda şimdiye kadar görülen daha beklenmedik bir konu, insanların süratli bir biçimde ahenk sağlamış ve genel olarak vakitlerini düzenlemenin daha tesirli yollarını bulmuş olmalarıydı.
Şu ana kadar verimlilikte bir düşüş yaşandığına dair çok az ispat var üzere görünüyor. Salgının iktisatta yarattığı tesirler yüzünden bunu ölçmek çok sıkıntı. OECD Siyaset Enstitüsü başlangıçta bir düşüş yaşandığına işaret etmişti; sonrasında üretkenlikte bir artış olduğuna dair raporlar geldi ve uzaktan çalışanların refahının üretkenlik kazanımlarının sürdürülmesinde merkezi bir değere sahip olduğunu ısrarlı bir biçimde vurguluyordu. Bu, patronlar için değerli bir bildiridir; yani, tercih edilen, iyi yönetilen ve insanlara dayatılmayan bir uzaktan çalışma sistemi, işlerin daha verimli ve üretken biçimde sürdürülmesini sağlayacaktır.
OFİSİ YINE DÜŞÜNMEK
Tüm bunlar, patronları çalışma alanlarının nasıl daha farklı ve daha tesirli bir biçimde kullanılabileceğine baş yormaya yönlendiriyor. Ofisler toplanmak ve küme halinde düşünmek için gereken bir alan olabilirken, meskenler rahatsız edilmediğiniz, üretken bir çalışma alanı haline gelebilir.
Aslında, kuruluşlarda pandeminin yol açtığı aksamalardan nasıl faydalanabilecekleri hakkında yaratıcı tartışmalar sürüyor. Büyük bir hukuk firmasının yöneticilerinden birinin söylediği üzere: “Elimizde büsbütün boş bir sayfa var.”
Google üzere teknoloji şirketleri ve JP Morgan da dahil olmak üzere bankalar, iş modellerinin bir kesimi olarak uzaktan çalışmayı memnuniyetle karşılayan kuruluşlardan sırf birkaçı. The Times tarafından gerçekleştirilen bir ankete katılan 43 büyük şirketin dörtte üçü, daha kalıcı biçimde esnek çalışmaya yönelmekten bahsediyordu.
Patronların yürüttüğü radikal niyetin yanı sıra, çalışanların işleriyle ilgili nasıl hissettikleri konusunda da bir değişim yaşanıyor. Cardiff ve Southampton üniversitelerinin meskende yapılan işlere dair yaklaşımlar hakkındaki son incelemesi, karantina sırasında konutta çalışanların yüzde 88’inin bir biçimde bunu yapmaya devam etmek istediğini ortaya koydu.
AHENK SORUNU ÇÖZÜLDÜ
Kendi yürüttüğümüz araştırmada, çalışanların fizikî sıhhatleri konusunda daha şuurlu ve önlemli hale geldikçe, aile refahı ve vaktin daha iyi kullanımı bağlamında yararlar sağladığını gördük. Konuştuğumuz birçok insan, karantinanın yarattığı külfetlerin, onlara meslektaşlarının hayatları hakkında bir fikir ve anlayış sağladığını ve tecridin uzun sürmesinin onlara işe dair vazifelerini uzaktan organize etmenin daha iyi yollarını bulmaları için vakit kazandırdığını düşünüyor.
Doğal ki, karantina tecrübeleri çok çeşitliydi. Patronlar, bize, tek başına yahut küçük ya da sıkışık şartlarda yaşayanlar ve bakım misyonları üzere daha fazla dış sorumlulukları olanlar da dahil olmak üzere, konuttan çalışmak zorunda kalmayı yalnız ve daha güç bir vakit dilimi olarak gören işçisi daha iyi anladıklarını söylediler. İş gücü çeşitliliğine ait bu gelişmiş farkındalık, gelecekteki iş idaresi için daha olumlu sonuçlar doğurabilir.
Son devirdeki hükümet söylemi, çoğunlukla terk edilmiş ofislerin kentlere ve iş hayatına ne yapacağını aktaran musibetlerden biriydi. Buna rağmen, sadece birkaç şirket iş yerlerini büsbütün terk etme teklifinde bulunuyor. Tam bilakis, buralar hala toplumsallaşmak ve kahve içmek için daha güzel alanlar haline getirilebilir.
İş yerlerimizi yine değerlendirirken, bu, bizlere, kentlerimizin neye benzemesini istediğimizi ve nasıl daha kapsayıcı, daha inançlı ve daha yeşil alanlar haline getirebileceğimizi düşünmek için bir fırsat sunuyor. En değerlisi, buraları işlerin daha verimli biçimde organize edildiği alanlar haline getirirken bunu yapabiliriz. Bu, böylesi olumlu değişiklikleri gerçekleştirmek için bizim neslimizin eline geçen bir fırsat olabilir.
Yazının aslı The Conversation sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
Gazete Duvar