VAN – İnsan Hakları Derneği Van Bürosu, yapılan müracaatlar ve basına yansıyan haberler doğrultusunda, hükümlü ve tutukluların salgın hastalık sürecinde sıhhat, eğitim ve toplumsal durumlarının tespit edilmesi için başlattığı çalışmanın raporunu yayınladı. İHD Van Bürosu tarafından oluşturulan heyet Van T Tipi Örtük Ceza İnfaz Kurumu, Van F Tipi Örtülü Ceza İnfaz Kurumu ve Van Yüksek Güvenlikli gizli Ceza İnfaz Kurumu’nda görüşmeler yaparak mahkumların durumlarına yönelik alınacak önlemleri ve yaşanan hak ihlalleri tespit etti.
Açıklamada İHD Van Bürosu heyetinin 10/07/2020 tarihinde hükümlü/tutuklu olan Feyyaz Başak, Medya Aslan (Van T Tipi Örtülü Ceza İnfaz Kurumu), Ferhat Sayıner (Van Yüksek Güvenlikli Örtülü Ceza İnfaz Kurumu) ve Yunus Durdu (Van F Tipi Örtük Ceza İnfaz Kurumu) ile görüşmelerde bulunduğu belirtildi. Tutuklu ve hükümlülerle görüşen heyetin açıkladığı tespitler ise şöyle:
*Öncelikle en acil sorun olarak Van T Tipi Örtük Ceza İnfaz Kurumu, Van Yüksek Güvenlikli Gizli Ceza İnfaz Kurumu ve Van F Tipi Saklı Ceza İnfaz Kurumlarında mahpusların Covid-19 salgın illeti ve sıradanlaşma sürecinde yasal haklarının kullandırılmadığı, yasal haklarının türel münasebetlerden mahrum olarak engellendiği, alınan önlem ve tedbirlerin ehliyetsiz olduğu tespit edilmiştir.
*Cezaevi idaresinin umumî olarak mahpuslara yönelik pres, zorlama şeklinde (salgın hastalık periyodunda koğuş dışına çıkarılan mahpusun üst aramasının yapılması, toplumsal uzaklık kurulanın ihlal edildiği, cezaevi kampüs meydanında çıkarılmamasına karşın tedavi hakkını kullanmak isteyen mahpusun 15 günlük karantina sürecine maruz bırakılması ve koşulların çok sıkıntı olması, mahpus karantinaya girmemek için tedavi hakkından feragat ettiği vb.) bir yaklaşımlarının bulunduğu tespit edilmiştir.
*Mahpusların cezaevi idaresi tarafından salgın hastalık tedbir ve önlemlerine münafi metotlara maruz kaldığı (dezenfektan, ıslak mendilin maske ve eldivenin satın alma ile ulaşabildikleri ve yüksek fiyatta olması, paklık gereçlerinin hudutlu ve ehliyetsiz temin edilebilmesi vb.) tespit edilmiştir.
*Herhangi bir münasebet gösterilmeden ve yasaklanmayan, mahpusların talep ettiği yahut kargo ile gelen gazete, mecmualar kitap vs. yönetim tarafından ya hiç verilmiyor ya da geç veriliyor. Haber alma özgürlüğü ve kamusal haberlere erişim hakları engelleniyor.
Raporun sonuç kısmında ise şu görüşlere mahal verildi:
*OHAL ile birlikte ve OHAL’in kaldırılmış olmasına karşın Türkiye Cumhuriyeti’nin de taraf olduğu Memleketler arası İnsan Hakları kontratları, Anayasada ve kanunlarımızda tanımlanan hakların uygulanması cezaevlerinde fiili olarak askıya alınmıştır. Bu durum mahpuslar, mahpus yakınlarını ve biz insan hakları savunucularını kaygılandırmaktadır.
* Van T Tipi Örtülü Ceza İnfaz Kurumu, Van Yüksek Güvenlikli Gizli Ceza İnfaz Kurumu ve Van F Tipi Örtülü Ceza İnfaz Kurumlarında mahpusların anayasal haklarından haber alma özgürlüğü, yaşama hakları, kamusal haberlere erişim hakları, sohbet-spor- aktivite hakları, sağlık-tedavi hakları engelleniyor.
*Heyetimiz Van T Tipi Saklı Ceza İnfaz Kurumu, Van Yüksek Güvenlikli Saklı Ceza İnfaz Kurumu ve Van F Tipi Örtük Ceza İnfaz Kurumlarındaki fiziki koşullar ve laf konusu hak ihlallerinin engellenmesi hakkında tesirli müracaatların ve görüşmelerin yapılması gerektiğini tespit etmiştir. (DUVAR)
Gazete Duvar