ANKARA– TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine ait görüşmeler sırasında faaliyetleri hakkında bilgi veren Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, 2021 yılında en az 100 üst seviye araştırmacının Türkiye’ye getirileceğini söyledi.
Türkiye’deki akademik hayatta özerklik ve liyakat üzere problemler olduğunu, yurt dışına beyin göçünün yaşandığı bir ortamda bu adımın gerçekçi olmadığını belirten CHP milletvekilleri, Varank’ın “100 üst seviye araştırmacıyı Türkiye’ye getireceğiz” açıklamasına reaksiyon gösterdi.
VARANK: TÜRKİYE BİLİM İNSANLARI İÇİN CAZİP
Meclis’te yaptığı sunumda, Ar-Ge ve bilim ekosistemindeki altyapı ve imkânların geliştiğini savunan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, Türkiye’nin dünyanın her yerindeki bilim insanları için cazip hâle geldiğini belirtti.
Milletlerarası Önder Araştırmacılar Programı’yla ileri seviyede bilimsel ve teknolojik çalışmalar yürüten tecrübeli araştırmacıları yurt dışından Türkiye’ye kazandırmaya başladıklarını söyleyen Varank, “Gururla yürüttüğümüz bu program kapsamında 2021 yılında açacağımız yeni davetle en az 100 üst seviye araştırmacıyı daha Türkiye’ye getireceğiz. Ülkemizdeki üst seviye araştırmacıların çığır açıcı projelerini de Türkiye’de oluşturduğumuz Ulusal Başkan Araştırmacılar Programı’yla destekliyoruz” dedi.
‘BİLİM ÜRETEN ÜNİVERSİTE NEREDEYSE KALMADI’
CHP Genel Lideri Koordinatör Başdanışmanı ve İstanbul Milletvekili Erdoğan Toprak, her hafta hazırladığı siyaset ve iktisattaki iç ve dış gelişmelerle ilgili kıymetlendirme raporunda Varank’ın sözlerine reaksiyon gösterdi. Türkiye’deki üniversitelerden binlerce bilim insanın ihraç edildiğini, birinci 100 ya da 500 üniversite ortasında Türkiye’den üniversitelerin yer almadığını belirten Toprak, “Yurt dışından getirilecek üst seviye araştırmacılara umut bağlamak ne ölçüde ulusal ve yerli bilimdir?” dedi.
Bakan Varank’ın yurt dışından 100 üst seviye araştırmacının Türkiye’ye getirileceğine dönük sözlerine karşılık, “Yurt dışından ‘ithal’ üst seviye araştırmacılara dolgun maaşlar, imkanlar, araştırma imkânları sağlanacak ise bu imkânlar neden kendi bilim insanlarımızdan, üniversitelerimizden, gençlerimizden esirgeniyor” sözlerini kullanan Toprak, “Bilimsel makalelerde Türkiye’den bilim insanlarını görmek olanaksızlaşıyor. İktidar daima halde 81 vilayette üniversite açmakla, üniversite sayısını 200’ün üzerine çıkartmakla öğünmesine karşılık ülkemizde bilim üreten, ses getiren çalışmalara, araştırmalara, buluşlara imza atan üniversite neredeyse kalmadı” dedi.
‘BİLİM İNSANLARI İTHAL MAL DEĞİL Kİ PARASINI VERİP GETİRESİNİZ’
Bakan Varank’ın 100 üst seviye araştırmacıyı Türkiye’ye getireceklerini söylemesinin, iktidarın bilim beşerlerine yönelik bakış açısını özetlediğini belirten Toprak, “Bilim insanları ithal mal ya da eser değildir ki parasını verip getiresiniz. Natürel ki ülkemizin gelişmesine, teknolojik ilerlemesine katkı verecek üst seviye bilim insanlarını üniversitelerimizde görmek isteriz. Lakin davet edilirler, bilimsel-akademik özgürlükleri garanti edilir, çalışacakları lokal bilim insanlarıyla ortaklaşa bulunabilecekleri ortamlar hazırlanır ve doğal daveti kabul ederlerse gelirler” dedi.
İktidarın 1 milyon yazılımcı programı başlattığını, 600 binden fazla gencin bu programı tamamladığının açıklandığını hatırlatan Toprak, “Nerede bu yüz binlerce genç yazılımcı? Nerede istihdam edilecekler, kendilerini kanıtlamalarına geliştirmelerine imkân sağlanacak mı?” diye sordu ve “KHK’larla üniversitelerden 5 binin üzerinde bilim insanı ihraç edilirken, yüzlerce bilim insanı ve akademik takım, binlerce kayıtlı öğrencinin gelecekleri yok edilirken 100 ithal bilim insanına umut bağlayıp, yerli-milli bilimden kelam etmek öngörüsüzlükten öte bir şey değildir” sözlerini kullandı.
‘ÖZERK YAPIDAN UZAKLAŞILMIŞKEN BU AMAÇLAR ÇOK ZOR’
Meclis’te Bakan Varank’ın sunumu sırasında atılan adımlara dair sorular yönelttiklerini ancak şimdi cevap alamadıklarını belirten CHP İstanbul Milletvekili Sibel Özdemir ise Türkiye’den yurt dışına beyin göçünün devam ettiğini söyledi. Gençler ortasında yurt dışında eğitime devam etme tercihinin yaygın olduğunu söyleyen Özdemir, “Eskiden lisans ya da lisans sonrası seviyede daha çok yurt dışı tercih edilirken artık lise, lise altında gençler fırsat bulduğunda yurt dışında eğitimlerini sürdürmek istiyorlar. Türkiye’de bu önemli meseleyken, Türkiye’deki üniversitelerin durumu ortadayken, KHK ihraçları varken, inançlı, özerk liyakata dayalı yapıdan uzaklaşmışken bu maksatlar çok zor” dedi.
‘TÜRKİYE’DEKİ BİLİM ORTAMI NE ÖZERK NE DE BAĞIMSIZ’
Sanayi Bakanı Varank’ın Türkiye’ye yönelik bir beyin göçü olduğunu söz ettiğini, bunun ise gerçekçi olmadığını belirten Özdemir şunları kaydetti:
“Türkiye’deki bilim ortamı ne özerk ne de bağımsız. Bütçe görüşmelerinde muhalefetin lisana getirdiği, sorduğu, kontrol mahiyetinde yapmış olduğu bütün tenkitlere iktidar ve bakanlıklar yanlışsız karşılıkları vermediler. Meclis’te de tabir ettik. Avrupa Birliği raporunda Türkiye’deki geri gidişin altındaki faktörler olarak adalet sistemi ve eğitim sistemi deniyor, bunu da söyledik. İktidarın beyin göçünü kabul etmeyen yaklaşımı var. Israrla ülkeye geriye dönüş olduğunu söylüyorlar fakat biz bunun gerçekçi olmadığını biliyoruz. Türkiye’de adalet sistemindeki inançsız ortam maalesef bilim dünyası ve iş dünyası için de geçerli. Bırakın yurt dışından bilim beşerinin gelmesini yurt içindeki çalışan akademik dünyada da önemli bir sorun var.”
Gazete Duvar
