ANKARA – Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Devlet Tiyatroları, Devlet Opera ve Balesi ile Hoş Sanatlar Genel Müdürlüğü’nde çalışan 350’den fazla sanatçı ve teknik çalışanın kontratları hiçbir münasebet gösterilmeden ocak ayında yenilenmedi ve sanatkarlar pandeminin çabucak öncesinde işsiz kaldı. Bakanlığın uygulamasına karşı yürütmeyi durdurma ve sürecin iptali için dava açan sanatkarlar, duruşmaların bu tarafta verdiği kararlara karşın vazifelerine başlatılmadı. Yürütmeyi durdurma kararının akabinde birtakım sanatkarlara da bir aylık mukavele imzalatılmaya çalışıldı.
Duruşma kararlarının hiçbir kurala bağlı olmaksızın yerine getirilmesini talep eden Kültür Sanat ve Turizm Işçileri Sendikası (Kültür Sanat-Sen) Lideri Hülya Eryetli, “Bu beşerler çok mağdur. Pandemi sürecinde de bu beşerler aç kaldı, işsiz kaldı ve parasız kaldı” dedi. Duruşma kararlarının uygulanmaması nedeniyle sanatkarların mağdur edildiğini tabir ederek mevzuyu Meclis gündemine taşıyan CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi ise, “Kültür ve Turizm Bakanlığının bir an evvel duruşma kararına uyması davetinde bulunuyorum” diye konuştu.
‘KAZANIP İŞE DÖNSENİZ BİLE SİZİ İŞTEN ATACAĞIZ’
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı kuruluşlarda çalıştıkları sırada mukaveleleri yenilenmeyerek işsizlikle karşı karşıya kalan, ortalarında tiyatro oyuncularının da olduğu 350’nin üzerinde kişi Covid-19 sürecinde sıkıntı günler yaşadı. Mukavelelerin yenilenmemesinin akabinde yargıya başvuran sanatkarlar yönetimin sürecine karşı yürütmeyi durdurma kararları almalarına karşın ya işe geri alınmadı ya da bir aylık süreksiz mukaveleler yapılarak tekrar işsiz kaldı.
Duruşma kararlarının hiçbir kayda ve koşula bağlı olmaksızın yerine getirilmesi gerektiğini belirten Kültür Sanat-Sen Lideri Hülya Eryetli, “Yürütmeyi durdurma kararı çıktıktan sonra bakanlık bunu uygulamaktan imtina ediyor ya da bir aylık mukaveleler yapıyor. Hatta, ‘Siz duruşmayı kazanıp işe dönseniz bile biz sizi bir halde işten atacağız, hiç boşuna uğraşmayın’ telaffuzlarını lisana getiriyorlar. Bu hem hukuk bilmezlik hem vicdansızlıktır. Devleti yöneten idari takımların bu türlü bir şey yapma lüksü yok” dedi.
‘SİZİN TAKDİR YETKİNİZ VAR ANCAK BU SONSUZ DEĞİL’
Pandeminin çabucak öncesinde gerçekleşen süreçten sanatkarların olumsuz etkilendiğini tabir eden Eryetli, “Bu uygulama hukuktan ne kadar uzaklaştığımızın göstergesi. Devlet hukuk kararlarını uygulamazsa vatandaş ne yapsın?” diye konuştu.
Yürütmeyi durdurma ve iptal davası devam eden sanatkarların olduğunu söyleyen Eryetli, yürütmeyi durdurma kararı veren duruşmaların kararlarının emsal niteliğinde olduğunu belirterek kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Mahkemeye başvuran arkadaşlarımızın kararlarının çoğunluğu olumlu sonuçlanıyor. Çalışanların atılmasının hiçbir desteğinin olmadığını belirten duruşma kararları var. Yönetimin ‘ben istediğim vakit atarım’ kanısına duruşmalar içtihat kararı üzere yazılar yazmış. Kanunu ve hukukî başıboşluğu önleyecek tabirler var. Duruşmalar yönetimlere, ‘Sizin takdir yetkiniz var fakat bu sınırsız ve sonsuz değildir’ diye ikaz niteliğinde karşılıklar verdi. Olumsuz sonuçlanan kararlarda ise hiçbir münasebet yok. ‘Hukuka uyarlılık bulunmamaktadır’ diye geçiştiriyor. Bu mukavele sistemi yeni istihdam modeli olduğu için bu davalar çok değerli. Bu kadar keyfiyetle yönetimler davranacaksa, istediğini istediği vakit alıp beğenmediğini de kulağından tutup atabileceği manasına geliyor ve burada liyakatin kıymeti ortadan kalkıyor.”
‘BAKANLIK DURUŞMA KARARLARINA KARŞI GELİYOR’
Sanatkarların duruşma tarafından verilen geri dönüş kararlarına karşın haklarının verilmemesini Meclis gündemine taşıyan CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi, “Yaşanan hukuksuzluklar ile ilgili dava açan kültür sanat işçilerinin bir kısmı yürütmeyi durdurma kararı alarak işe dönmeye hak kazandılar. Fakat sanat kurumlarının başındaki yöneticiler duruşma kararlarını uygulamamaya çalışmakta, hakları olan yıllık kontratlar yerine aylık ya da 6 aylık kontrat yapılmaktadır. Bu hukuksuzluğa son verin” daveti yaptı.
Ocak ayında kontratı yenilenmeyerek işten atılan Devlet Tiyatrosu’nda 8 yıldır çalışan Lütfü Subaşıgülle’nin duruşmaya başvurarak yürütmeyi durdurma kararı aldığını belirten İlgezdi, “Devlet Tiyatrosu ise yıllık kontrat yerine aylık mukavele yaptı ve 1 ay sonra Subaşıgülle’yi tekrar işten çıkardı. Bakanlık ve bağlı kurumlar duruşma kararlarına karşı geliyor. Yıllarca kurumlarına emek vermiş sanatkarları, çalışanları işten atarak neyi amaçlıyorlar” diye konuştu.
KARŞILIK BEKLEYEN SORULAR
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren İlgezdi şu soruların yanıtlanmasını istedi:
- Ocak 2020 tarihinden günümüze Bakanlığınız, bağlı ve ilgili kuruluşlarınızda kontratlı kaç çalışanın kontratları iptal edilmiştir?
- Kontratları iptal edilen kaç çalışana başvurdukları mahkemelerce yürütmeyi durdurma kararı verilmiştir?
- Kontratları iptal edilen kaç çalışana başvurdukları mahkemelerce işe iade kararı verilmiştir?
- Yürütmeyi durdurma kararı verilen kaç çalışana yıllık, kaç çalışana altı aylık, kaç çalışana ise aylık mukavele imzalanmıştır?
- İşe iade kararı verilen kaç çalışana yıllık, kaç çalışana altı aylık, kaç çalışana ise aylık kontrat imzalanmıştır?
- Yıllık kontrat imzalanmak yerine 6 aylık ya da aylık kontrat imzalanmasının münasebeti nedir?
- Anayasa Duruşmasının iptal ettiği güvenlik soruşturması münasebeti ile kontratı iptal edilen ve duruşma kararı ile işe iade edilen çalışanlarınızı işten çıkaran yöneticileriniz hakkında idari bir soruşturma yapılmış mıdır?
Gazete Duvar