Senaryo ve Diyalog Muharriri Sinema Yapıtı Sahipleri Meslek Birliği (SenaristBir) üyelerinin, sinema, televizyon ve dijital içerik üretimindeki toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlama telaşı ile bir ortaya gelerek oluşturdukları “Cinsiyet Eşitliği Kurulu (CEK)” geçtiğimiz günlerde bir mesleksel cinsiyet ayrımcılığı raporu yayınladı.
Kurul lideri Zehra Çelenk, kurul üyeleri Davet Kara, His Ertekin, Ezgi Özcan, Şahika Çakırca ve Yıldız Alım Bayazıt ile oluşturulan çalışma kümesi, araştırmayı, bayan senaristlerin mesleksel hayatlarında uğradıkları cinsiyet ayrımcılığı oranlarını anlayabilmek ve ortaya çıkan manalı bilgilerle bir rapor oluşturmak emeliyle gerçekleştirdi.
‘SENARİST BAYANLAR, ÜRETİLEN İÇERİKLERDEKİ CİNSİYETÇİ YAKLAŞIMLARA MÜDAHELE EDEMİYOR’
Cinsiyet Eşitliği Kurulu, ürettikleri içeriklerden evvel, bu içeriklerin üretim şartlarına, çalışma kümelerinde bayan erkek eşitliğinin var olup olmadığına objektif gözle bakabilmek için, yalnızca senarist bayanların katıldığı bir anket yaptı. Anket sonucunda oluşturulan rapora nazaran, senarist bayanların değerli bir kısmı, çalıştıkları müellif kümelerinde daima olarak, erkeklerin talep edilmeyen akıl vermelerine (mansplaining) maruz kaldıklarını, içerik üretirken bayan olmalarından dolayı duygusal, tepkisel, histerik, fazla titiz ve detaycı olmakla etiketlendiklerini ve üretilen içeriklerde cinsiyetçi yaklaşımlara müdahale edemediklerini belirtti.
SENARİST BAYANLARIN YÜZDE 78’İ HAKKI OLAN FİYATI TALEP EDEMİYOR
Toplamda 101 senarist bayanın katıldığı ankette, iştirakçilere, çalıştıkları muharrir kümeleri ya da üretimci ve kanallardan, sadece bayan oldukları için ayrımcılığa ya da baskı ve sindirmeye maruz kalıp kalmadıklarını ölçmek gayesiyle toplam 28 soru soruldu. Gelen yanıtların kimileri şöyle:
- Bayan senaristlerin yüzde 64’ü çalışma ortamında cinsiyet ayrımcılığına uğradığını düşünüyor.
- Çalışma şartları konuşulurken talepkâr görünebileceği fikriyle hakkı olan fiyatı istemeye çekinen bayan senaristlerin oranı yüzde 78
- Senaryo çalışmalarında erkek takım üyelerinin mansplaning’ine maruz kaldığını düşünen iştirakçilerin oranı yüzde 70.
- İçerik üretiminde rastgele bir görüşünün bayan olması nedeniyle etkisizleştirilmeye, duygusal alana itilmeye, (“duygusallık” biçiminde yaftalamaya) küçümsenmeye çalışıldığını hisseden bayan senarist oranı da yüzde 70
- Takım çalışmalarında herkesin fikrini eşit olarak tabir edemediğini, grup içi işleyişin iktidar bağları ile şekillendiğini düşünen iştirakçilerin oranı yüzde 62.
- Takımda senaryo metni oluşturulurken bayan bakış açısını geliştiren teklif ve yorumlarının görünürde “ticari” mazeretlerle fakat aslında eril bakış açısının bir eseri olan münasebetlerle reddedildiğini düşünen iştirakçilerin oranı yüzde 64.
- Bayan olmasından ötürü duygusal, tepkisel, histerik, fazla titiz, detaycı vb. olmakla etiketlendiğini söz eden iştirakçilerin oranı yüzde 73.
Raporun tamamına ve anketin ayrıntılı dökümüne SenaristBir internet sitesinden ulaşılabilir. (KÜLTÜR SANAT SERVİSİ)
Gazete Duvar